Współczesna technologia umożliwia łatwe i szybkie przerabianie zdjęć. Nietrudno zatem o fotomontaż, na podstawie którego powstaną fałszywe wiadomości. Przykładem jest zdjęcie opublikowane na Facebooku, a precyzyjniej – zrzut ekranu z Twittera, na którym widzimy prezesa Orlenu Daniela Obajtka w towarzystwie Mariusza Kamińskiego, ministra spraw wewnętrznych i administracji oraz Macieja Wąsika, posła Prawa i Sprawiedliwości.

Komentarz do zdjęcia brzmi: „Myślę, że CBA sprawdzi rzetelnie Obajtka i sprawa zostanie wyjaśniona”. To ironiczne spostrzeżenie, które każe zwrócić uwagę na to, że Mariusz Kamiński był współtwórcą Centralnego Biura Antykorupcyjnego, a od sierpnia 2006 do października 2009 roku jego szefem. Dziś pełni funkcję koordynatora służb specjalnych, a jego zastępcą jest właśnie Maciej Wąsik pełniący funkcję sekretarza stanu. 

Źródło: www.facebook.com

Do 20 maja post został udostępniony ponad 250 razy. „Mafia rządowa” – napisał jeden z internautów, udostępniając omawiany post. Tylko niektóre osoby zauważyły, że jest to fotomontaż, wskazując dłuższe włosy widoczne za uchem Daniela Obajtka.

Jak znaleźć i jak wygląda oryginalne zdjęcie?

Aby odnaleźć prawdziwą fotografię, trzeba skorzystać ze wstecznego wyszukiwania grafik. W tym celu należy wykonać zrzut ekranu i odpowiednio go przyciąć. Otrzymany obraz wgrywamy następnie do wyszukiwarki Google Grafika. Wyniki będą prowadzić do innych kopii fotomontażu, jednak przeglądając listę, można zauważyć, że wsteczne wyszukiwanie prowadzi do jeszcze innego zdjęcia. Pierwotnie zdjęcie wyglądało tak:

Źródło: www.twitter.com

O okolicznościach powstania oryginalnej fotografii możemy przeczytać m.in. w serwisie tok.fm. Pochodzi ze spotkania towarzyskiego, w którym, obok Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika, wziął udział Tomasz Kaczmarek, były poseł, a wcześniej agent CBA. Na fotografii znajduje się jeszcze jeden mężczyzna, którego personaliów serwis tok.fm nie ujawnił.

Podsumowanie

Wykorzystywanie fałszywych grafik, aby ośmieszyć konkretne osoby, jest jednym z przykładów dezinformacji. Przed udostępnieniem takich zdjęć powinniśmy zawsze sprawdzić, czy nie są one fotomontażem, tak jak miało to miejsce w tym przypadku.

Najczęściej autentyczność zdjęć można zweryfikować w dość prosty sposób, co umożliwia wspomniane w tekście „wsteczne wyszukiwanie”. Umożliwiają to przeglądarki takie jak Google Grafika, TinEye, Baidu czy Yandex.