Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Decyzja o odcięciu Rosji od systemu SWIFT podjęta bez udziału Polski?
Post powiela nieprawdziwe informacje na temat podejmowania decyzji w sprawie sankcji wobec Rosji.
Decyzja o odcięciu Rosji od systemu SWIFT podjęta bez udziału Polski?
Post powiela nieprawdziwe informacje na temat podejmowania decyzji w sprawie sankcji wobec Rosji.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
„Morawiecki nie dopuszczony do poufnych rozmów o sankcjach” – post z tą sensacyjną informacją opublikował na Facebooku fanpage Gazeta RDK Republika Demokracja Konstytucja Forum Obywatelskie. We wpisie czytamy także, że „rządy USA, Niemiec, Francji, Wielkiej Brytanii, Włoch, Kanady (…) podjęły decyzję (o blokadzie SWIFT – przyp. Demagog) bez rządu Morawieckiego”. „To brak zaufania do członka proputinowskiej koalicji z Orbanem, Le Pen i Salvinim” – napisano.
Z komentarzy opublikowanych pod postem można wnioskować, że niektórzy internauci dali się zwieść dezinformacji. „I słusznie, kto mu (Morawieckiemu – przyp. Demagog) wierzy, Łukaszenko chyba” – czytamy w jednym z komentarzy. „Nikt temu padalcowi już nie wierzy!!!Dobrze!!!” – napisano w innym.
Unijne sankcje wobec Rosji podejmowane są jednogłośnie, a więc także z udziałem Polski
„Sankcje stosowane przez UE mają charakter zindywidualizowany i zróżnicowany” – czytamy na oficjalnej stronie consilium.europa.eu. Sankcje unijne pozwalają „szybko reagować na wyzwania i wydarzenia polityczne sprzeczne z jej celami i wartościami”. Mogą być odpowiedzią na: terroryzm, rozprzestrzenianie broni jądrowej, naruszanie praw człowieka, aneksję obcego terytorium, celową destabilizację suwerennego kraju.
Podstawą dla wprowadzenia sankcji jest Artykuł 29 Traktatu o Unii Europejskiej oraz Artykuł 215 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
„Sankcje mają skłaniać osoby i podmioty nimi objęte do zmiany polityki lub postępowania, a tym samym promować cele wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Objęte nimi mogą zostać
- rządy krajów spoza UE z racji realizowanej przez nie polityki
- podmioty (przedsiębiorstwa) finansujące tę politykę
- grupy lub organizacje, takie jak ugrupowania terrorystyczne
- osoby wspierające daną politykę, zaangażowane w działalność terrorystyczną itp.”.
Decyzje o sankcjach jednomyślnie podejmuje Rada Unii Europejskiej.
„Podejmowane są na podstawie odpowiednio przewidzianej procedury: najpierw Rada Unii Europejskiej, stanowiąc jednogłośnie w ramach wspólnego działania (art. 14 TUE) lub wspólnego stanowiska (art. 15 TUE) zgodnie z przepisami TUE dotyczącymi Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa, podejmuje decyzje w sprawie zastosowania sankcji ekonomicznych; następnie Rada, stanowiąc kwalifikowaną większością głosów na wniosek Komisji, podejmuje decyzje wykonawcze w formie stosownych aktów prawa wspólnotowego na podstawie art. 301 TWE odnośnie do stosunków gospodarczych lub art. 60 TWE w zakresie przepływu kapitału i płatności”.
Marta Wiśniewska, „Sankcje ekonomiczne Unii Europejskiej”
Sankcje UE wobec Rosji
Unijne sankcje nałożone na Rosję w odpowiedzi na jej działania wobec Ukrainy mają swój początek w 2014 roku po rosyjskiej aneksji Krymu.
W obliczu rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 roku UE wprowadziła kolejne sankcje. 21 lutego 2022 roku UE „nałożyła – w ramach obowiązującego systemu sankcyjnego – sankcje na kolejne pięć osób, które aktywnie wspierają działania i realizują polityki podważające integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażające”.
Dwa dni później, 23 lutego, „Rada uzgodniła pakiet środków w odpowiedzi na decyzję Federacji Rosyjskiej o uznaniu niekontrolowanych przez rząd obszarów obwodów donieckiego i ługańskiego na Ukrainie za niezależne podmioty oraz o wysłaniu rosyjskich wojsk na te obszary”.
24 lutego zaostrzono unijne sankcje wobec Rosji, a dzień później sankcję objęły dodatkowo prezydenta Rosji Władimira Putina i szefa rosyjskiej dyplomacji Siergieja Ławrowa, których aktywa zostały zamrożone.
Zaostrzenie sankcji nie objęło wykluczenia Rosji z systemu bankowego SWIFT, pozwalającego na przeprowadzanie transakcji w dowolnej walucie do dowolnego wybranego banku na świecie. 25 lutego przewodniczący Europejskiej Partii Ludowej Donald Tusk informował, że rozszerzonym sankcjom przeciwstawiają się m.in.: Niemcy, Węgrzy i Włosi.
Polska Agencja Prasowa informuje, że „jeszcze przed rozpoczęciem obrad kanclerz Niemiec Olaf Scholz opowiedział się przeciwko odcięciu Rosji od globalnego systemu bankowego SWIFT”.
„Bardzo ważne jest, abyśmy zgodzili się na te środki, które zostały przygotowane – i zachowali wszystko inne na wypadek sytuacji, w której konieczne może być wyjście poza to”.
Olaf Scholz, kanclerz Niemiec (wypowiedź z 25 lutego 2022 roku)
Z czasem stosunek państw UE co do zaostrzenia sankcji wobec Rosji, obejmującej wykluczenie tego kraju z systemu SWIFT, zaczął się zmieniać na korzyść jej wprowadzenia.
Jak informuje TVN24, polski szef dyplomacji Zbigniew Rau przekazał po piątkowym spotkaniu unijnych szefów MSZ w Brukseli, że „kraje, które uchodziły za przeciwników SWIFT, podawały swoje argumenty, ale były to argumenty »wahających się«, a nie »przeciwników« tego rozwiązania”.
26 lutego 2022 roku prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski poinformował, że premier Włoch Mario Draghi w rozmowie telefonicznej poparł odłączenie Rosji od SWIFT. Tego samego dnia szef ukraińskiej dyplomacji Dmytro Kułeba napisał, że ten rodzaj sankcji popiera także Francja i Cypr. Natomiast premier Mateusz Morawiecki poinformował, że takie sankcje przeciw Rosji popierają także Węgrzy.
Decyzja o odcięciu Rosji od SWIFT za plecami Polski? Premier Morawiecki apelował o to w liście do przywódców UE
Jednym ze zwolenników wykluczenia Rosji z systemu SWIFT był premier Mateusz Morawiecki, który apelował o to m.in. w liście wysłanym 25 lutego 2022 roku do Przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen oraz Przewodniczącego Rady Europejskiej Charles’a Michela.
Podczas spotkania 26 lutego 2022 roku w Berlinie premier Mateusz Morawiecki i prezydent Litwy Gitanas Nausėda przekonywali kanclerza Niemiec Olafa Scholza do wykluczenie Rosji z systemu bankowego SWIFT.
Ostatecznie wieczorem 26 lutego 2022 roku Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen poinformowała, że:
„W porozumieniu z USA, Francją, Niemcami, Włochami, Kanadą, Wielką Brytanią zaproponuje teraz nowe sposoby wzmocnienia odpowiedzi na rosyjską inwazję na Ukrainie (…). Zobowiązujemy się do zapewnienia, że pewna liczba rosyjskich banków zostanie usunięta ze SWIFT. To powstrzyma je od prowadzenia globalnych operacji i efektywnie zablokuje rosyjski eksport oraz import”.
Ursula von der Leyen poinformowała o decyzji, która została podjęta w porozumieniu z krajami spoza UE (jak USA, Kanada i Wielka Brytania). Z państw unijnych wymieniła Francję, Niemcy i Włochy, z których przynajmniej część identyfikowano wcześniej jako przeciwników odłączenia Rosji od systemu SWIFT.
Centrum Informacyjne Rządu: Polska jest reprezentowana przez Unię Europejską
Demagog zwrócił się do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów z prośbą o informację, czy prawdą jest, że „premier Mateusz Morawiecki nie został dopuszczony do poufnych rozmów o sankcjach, które obejmowały odcięcie Rosji od systemu SWIFT”.
Centrum Informacyjne Rządu (CIR), w wiadomości przesłanej do Demagoga, zwraca uwagę, że informacje w poście są fałszywe. CIR informuje, że decyzja została uzgodniona przez UE i grupę państw G7 (należy też do niej Japonia – przyp. Demagog), a Polskę w tym gronie reprezentowała UE.
„Podkreślamy, że kolportowana jest fałszywa informacja odnosząca się do spotkania Grupy G7. Polska nigdy nie uczestniczyła w tych posiedzeniach, ale jest reprezentowana przez Unię Europejską. Dlatego tego typu wpisy są fałszywe”.
Centrum Informacyjne Rządu dla Demagoga
CIR przypomina także, że:
„Polska stanowczo potępia bezprecedensowy atak zbrojny na Ukrainę i aktywnie zabiega o zaostrzenie sankcji, prowadząc liczne działania na arenie międzynarodowej. Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki jest w stałym kontakcie z szefami rządów Unii Europejskiej. Dodatkowo premier uczestniczył w nadzwyczajnym posiedzeniu Rady Europejskiej, zwołanej na jego wniosek. Polski rząd proponował rozwiązania obejmujące wykreślenie rosyjskich spółek z indeksu MSCI, pełne zamknięcie dostępu do bankowego systemu SWIFT i systemów finansowych, rezygnację z gazociągów Nord Stream I i II oraz zamknięcie europejskiej przestrzeni powietrznej dla rosyjskich samolotów. Dzięki staraniom premiera Mateusza Morawieckiego coraz więcej państw podziela potrzebę zwiększenia zakresu nałożonych dotychczas sankcji”.
Centrum Informacyjne Rządu
Dodatkowo w odpowiedzi przesłanej Demagogowi czytamy, że:
„Wprowadzenie dotkliwych sankcji to zdaniem premiera Polski jedno z kluczowych narzędzi nacisku na Rosję. Podczas ubiegłotygodniowego spotkania z kanclerzem Niemiec Olafem Scholzem premier Mateusz Morawiecki przekonywał, że jedynie wykreślenie rosyjskich spółek z indeksu MSCI, pełne zamknięcie dostępu do bankowego systemu SWIFT i systemów finansowych będą odczuwalnym sygnałem sprzeciwu wobec dalszych ataków na Ukrainę. Rozmowy te spowodowały, że w Unii Europejskiej jest jednomyślność dot. kolejnych sankcji nakładanych na Rosję”.
Centrum Informacyjne Rządu
Podsumowanie
Post powielający informacje o wprowadzeniu sankcji w sprawie Rosji za plecami Polski to fake news. Wprowadzenie sankcji wymaga jednomyślności wszystkich państw UE. Premier Mateusz Morawiecki zabiegał o wykluczenie Rosji z bankowego systemu SWIFT.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter