Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Film przedstawia trafienie „Moskwy”? Nie, to ćwiczenia norweskiej floty!
Oryginalne wideo pochodzi z 2013 roku.
Film przedstawia trafienie „Moskwy”? Nie, to ćwiczenia norweskiej floty!
Oryginalne wideo pochodzi z 2013 roku.
FAKE NEWS W PIGUŁCE:
W nocy 13 kwietnia w ukraińskich mediach pojawiła się informacja o udanym ataku rakietowym na krążownik „Moskwa”, będący okrętem flagowym floty czarnomorskiej. Wiadomość tę potwierdzili Amerykanie. Z kolei strona rosyjska twierdzi, że uszkodzenie maszyny spowodował wybuch magazynu amunicji. Ostatecznie 14 kwietnia Rosjanie podali, że okręt zatonął.
Tymczasem w mediach społecznościowych pojawiają się nagrania mające rzekomo przedstawiać ukraiński atak rakietowy. Jedno z nich opublikowane zostało przez profil na Facebooku Prostozpolskiego, ten sam materiał trafił także na grupę Zachodniopomorskie z Prawo i Sprawiedliwość. Krótkie wideo ma przedstawiać trafienie rosyjskiego krążownika, jednak materiał ten ukazuje wydarzenie, które miało miejsce na długo przed wybuchem obecnego konfliktu.
Post zawierający nagranie z rzekomego zatopienia „Moskwy” zdobył sporą popularność, a część z komentujących uwierzyła w prawdziwość nagrania. Niektórzy jednak zwracają uwagę, że materiał nie przedstawia aktualnych wydarzeń: „Piękny cios,szkoda że nie poszedł na dno”, „Podobno przenoszą go do Łodzi podwodnych”, „Moskwa” został trafiony nocą podczas sztormu i dlatego nie mogli go uratować. To musi być nagranie innego okrętu”.
Nagranie zawarte w poście przedstawia wydarzenia z 2013 roku
Wykorzystując wsteczne wyszukiwanie grafiką w przeglądarce, udało nam się znaleźć oryginalne nagranie. Materiał opublikowany został w 2013 roku i przedstawia ostrzelanie przez norweskie wojsko – w ramach ćwiczeń – wycofanej z użytku fregaty.
https://youtu.be/um3_6NM6II4?t=37
Szczegółowo ćwiczenia opisał portal Military.com. Nagranie przedstawia test nowej rakiety przeznaczonej do niszczenia celów morskich. Pocisk trafił wycofany z użytku okręt KNM Trondheim.
Fake news o nagraniu przedstawiającym rzekomy atak zdobył popularność nie tylko w Polsce. Dlatego opisany został między innymi przez Elliota Higginsa z Bellingcat, a także portale fact-checkingowe Open i India Today i redakcję Reutersa.
Media informują o zatonięciu „Moskwy” 14 kwietnia
Wraz z pojawieniem się oficjalnych komunikatów podawanych przez stronę rosyjską w mediach społecznościowych zaczęły pojawiać się zdjęcia mające przedstawiać tonący okręt. Jedno z nich opublikowane zostało przez twitterowe konto zajmujące się OSINT-em.
Reportedly the Moskva on 4/15 pic.twitter.com/HstqXYUQJf
— OSINTtechnical (@Osinttechnical) April 17, 2022
Jak podał profil, nie może oficjalnie potwierdzić, że jest to krążownik „Moskwa”, jednak okręt tej klasy nigdy nie został zniszczony w sposób widoczny na zdjęciu.
Zdjęcia „Moskwy” opublikowane zostały także przez CNN, BBC i Guardiana. Eksperci wojskowi w komentarzu dla BBC potwierdzili, że zdjęcia najprawdopodobniej pokazują tonący okręt flagowy floty czarnomorskiej.
Wygląd okrętu przed zatonięciem przedstawia ta fotografia wykonana w 2012 roku.
O zdjęcia tonącej „Moskwy” zapytano rzecznika prezydenta Rosji Dmitrija Pieskowa. W odpowiedzi stwierdził, że nie może potwierdzić autentyczności fotografii:
„Tak, widzieliśmy nagranie, ale nie możemy powiedzieć, na ile jest autentyczne i prawdziwe”.
Podsumowanie
Wideo opublikowane na Facebooku nie przedstawia zatopienia rosyjskiego okrętu „Moskwa”. Jest to nagranie z próby rakietowej przeprowadzonej przez norweską marynarkę wojenną. Test został przeprowadzony w 2013 roku.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter