Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Gdańsk przekazał milion złotych na Muzeum Szuchewycza? Fałsz
Miasto wsparło rozwój centrum rehabilitacyjnego we Lwowie, a nie odbudowę Muzeum Szuchewycza.
fot. Facebook / Modyfikacje: Demagog
Gdańsk przekazał milion złotych na Muzeum Szuchewycza? Fałsz
Miasto wsparło rozwój centrum rehabilitacyjnego we Lwowie, a nie odbudowę Muzeum Szuchewycza.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Na Facebooku [1, 2, 3], na Twitterze i na TikToku pojawiła się informacja, że „Miasto Gdańsk przekaże 1 mln zł na odbudowę muzeum dowódcy UPA Romana Szuchewycza”.
- Maciej Buczkowski, zastępca dyrektora Biura Prezydenta Miasta Gdańsk, poinformował Demagoga, że miasto nie przekazało 1 mln zł „na odbudowę muzeum dowódcy UPA Romana Szuchewycza”. „Gdańsk nie finansował, nie finansuje i nie zamierza finansować żadnych inicjatyw związanych z UPA” – pisze Maciej Buczkowski.
- W rzeczywistości władze Gdańska przekazały 1 mln zł na wsparcie projektu UNBROKEN, realizowanego we Lwowie, którego celem jest zapewnienie pełnej opieki doraźnej i długoterminowej osobom, które odniosły złożone i ciężkie obrażenia podczas wojny.
„Miasto Gdańsk przekaże 1 mln zł na odbudowę muzeum dowódcy UPA Romana Szuchewycza. »To solidarność Gdańska, miasta wolności i solidarności, na rzecz wyjątkowego miejsca, które upamiętnia wybitnego bohatera Ukrainy walczącego o jej niepodległość«” – czytamy w poście opublikowanym 1 stycznia 2024 roku na Facebooku. Do wpisu dołączono zdjęcie, na którym widać prezydent Gdańska Aleksandrę Dulkiewicz siedzącą przy stole podczas wymiany dokumentów. Na blacie widoczne są: flaga unijna, polska i ukraińska. Ta informacja pojawiła się także na Twitterze i na TikToku. Stąd pochodzi też oryginale nagranie, które już nie jest dostępne.
Z wpisów, które znalazły się pod postem, wynika, że część komentujących uwierzyła, że miasto Gdańsk przekazało milion złotych na „odbudowę muzeum dowódcy UPA Romana Szuchewycza”. „K….a!!!!Zdrada zdrada ….oni wiedzą kim był ten SZUCHEWICZ” – czytamy w jednym z komentarzy. W innym napisano: „Jakim prawem??? Gdzie mieszkańcy Gdańska??? Dlaczego na to pozwalają???”
Milion złotych na odbudowę Muzeum Szuchewycza? Władze Gdańska dementują
Maciej Buczkowski, zastępca dyrektora Biura Prezydenta Miasta Gdańsk, informuje w mailu przesłanym do Demagoga, że miasto nie przekazało 1 miliona złotych „na odbudowę muzeum dowódcy UPA Romana Szuchewycza”. Publikowaną w sieci informację nazywa „nikczemnym fake newsem”.
„Gdańsk nie finansował, nie finansuje i nie zamierza finansować żadnych inicjatyw związanych z UPA”.
Co przedstawia zdjęcie? Wyjaśniamy
Fotografia, która ilustruje rzekome przekazanie „1 mln zł na odbudowę muzeum dowódcy UPA Romana Szuchewycza” jest prawdziwa, ale przedstawia zupełnie inne wydarzenie.
Przy wykorzystaniu funkcji wstecznego wyszukiwania obrazem Google Images, można odkryć, że zdjęcie pochodzi ze strony Gdansk.pl. Zostało opublikowane 19 października 2023 roku i przedstawia podpisanie umowy, w ramach której władze Gdańska przekazały władzom Lwowa 1 mln zł na wsparcie projektu UNBROKEN. Jak czytamy, jego celem jest zapewnienie pełnej opieki doraźnej i długoterminowej osobom, które odniosły złożone i ciężkie obrażenia podczas wojny.
O powodach decyzji pisze prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz w liście przesłanym 19 maja 2023 roku do mera Lwowa Andrija Sadowego (Demagog otrzymał dokument z Biura Prezydenta Miasta Gdańsk).
„Miałam okazję odwiedzić centrum rehabilitacyjne UNBROKEN. Byłam świadkiem ogromu Waszych starań i niesamowitych efektów procesu leczenia i rehabilitacji poszkodowanych. Lwów jest miastem, do którego to właśnie trafiają okaleczone ofiary wojny. UNBROKEN stało się drugim domem, zarówno dla cywilów, jak i wojskowych, którzy ponieśli obrażenia skutkujące m.in. amputacjami kończyn. Centrum UNBROKEN to projekt wyjątkowy na skalę światową. Jego mottem jest przywracanie nadziei, radości z życia. Daje ono perspektywę, choć częściowego powrotu do normalności dla osób okaleczonych przez wojnę. UNBROKEN jest szansą dla ofiar tej przerażającej wojny z terenu całej Ukrainy”.
Kim był Roman Szuchewycz i dlaczego jego historia dzieli Polaków i Ukraińców?
Muzeum Romana Szuchewycza zostało zniszczone [1, 2] w ataku dronów – kamikadze w nocy z 31 grudnia na 1 stycznia 2024 roku. Tym samym, nie jest też możliwe, by – jak wynika z posta – Gdańsk wsparł jego odbudowę na kilka miesięcy przed jego zniszczeniem.
To nie jest pierwszy fake news związany z postacią Romana Szuchewycza, o którym piszemy na naszych łamach. W styczniu 2023 roku opublikowano podobną informację, według której rzekomo pomnik Romana Szuchewycza w ukraińskim Tarnopolu został sfinansowany z pieniędzy przekazanych przez mieszkańców Elbląga dla zaatakowanych Ukraińców.
Roman Szuchewycz był członkiem Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN), przygotował udany zamach na polskiego ministra spraw wewnętrznych Bronisława Pierackiego. Był również dowódcą UPA, czyli Ukraińskiej Powstańczej Armii.
Według prof. Grzegorza Motyki z Instytutu Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk:
„Choć nie wiadomo, czy i w jakiej ewentualnie mierze Szuchewycz odpowiadał za mordy na Wołyniu, to z całą pewnością jednak antypolską akcję w tym regionie po czasie zaakceptował, zaś działania w Galicji Wschodniej co najmniej koordynował”.
Grzegorz Motyka, „Ukraińska partyzantka 1942–1960”, s. 367
W Ukrainie podejmowane są próby heroizacji Szuchewycza. Przykładowo: od 2021 roku miejski stadion w Tarnopolu nosi imię Romana Szuchewycza. Te działania wzbudzały protesty Izraela i Polski. Nie jest jednak prawdą, że Gdańsk przekazał 1 mln zł na odbudowę muzeum dowódcy UPA Romana Szuchewycza.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter