Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Hamas przetrzymuje izraelskie dzieci w klatkach? Fake news
Film nie przedstawia dzieci z Izraela.
fot. Facebook / Modyfikacje: Demagog
Hamas przetrzymuje izraelskie dzieci w klatkach? Fake news
Film nie przedstawia dzieci z Izraela.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Na Facebooku opublikowano posty (1, 2, 3, 4) zawierające nagranie z dziećmi zamkniętymi w zwierzęcej klatce. We wpisach poinformowano, że są to dzieci z Izraela, które zostały porwane i są przetrzymywane przez Hamas.
- Film powstał przed eskalacją konfliktu w Izraelu i Palestynie, co potwierdził jego autor, mieszkaniec Strefy Gazy. W oświadczeniu opublikowanym na TikToku przyznał, że dzieci widoczne na nagraniu są członkami jego rodziny i nie pochodzą z Izraela.
Ze względu na militarną eskalację konfliktu izraelsko-palestyńskiego, w internecie pojawiają się nieprawdziwe informacje dotyczące wojny. Na łamach Demagoga wielokrotnie opisywaliśmy fake newsy udostępniane w mediach społecznościowych w kontekście wydarzeń w Palestynie i Izraelu.
Tym razem, przynajmniej od 8 października 2023 roku, na Facebooku zaczęły pojawiać się posty (1, 2, 3, 4) informujące o porwanych przez Hamas izraelskich dzieciach, które rzekomo zamknięto w klatkach.
Użytkownicy udostępniali nagranie (1, 2), na którym widać kilkoro dzieci zamkniętych w klatce dla zwierząt. W tle słychać śmiech mężczyzny. „Część porwanych izraelskich dzieci trzymana w klatkach jak dzikie zwierzęta. Jakby tego było mało, palestyńscy terroryści Hamasu drwią z nich” – czytamy w jednym z wpisów.
Mimo że pojedyncze posty (1, 2, 3, 4) nie zdobywały wielu zasięgów, użytkownicy licznie udostępniali informacje o dzieciach przetrzymywanych w klatkach, np. na facebookowych grupach (1, 2, 3). Jeden z omawianych postów zdobył ponad 20 reakcji i udostępniono go 4 razy.
Wśród ponad 20 komentarzy odnajdujemy liczne głosy osób wyrażających sprzeciw wobec czynu ukazanego w filmie. „Niczym się nie różnią od ruskich. Samo zło w czystej postaci” – czytamy. W innym miejscu napisano: „Trudno się z tym nie zgodzić, to wszystko jest potworne”.
Film został udostępniony kilka dni przed eskalacją konfliktu
Nagraniem zainteresowały się międzynarodowe serwisy factcheckingowe. Artykuły na jego temat opublikowano m.in. na łamach Maldita.es, Snopes, czy Factcrescendo Sri Lanka.
Jak wskazywali fact-checkerzy, omawiane wideo pierwotnie pojawiło się na TikToku i zostało udostępnione przez konto o nazwie „user6903068251281”. Logo platformy wraz z informacjami o autorze zobaczyć można również w postach udostępnianych przez polskich użytkowników. Jednak w chwili gdy film zdobył szerokie zainteresowanie internautów i zaczęto informować, że przedstawia izraelskie dzieci zamknięte w klatkach przez Hamas, został on zablokowany na TikToku.
W internecie zachowały się jednak zrzuty ekranu z oryginalnego tiktoka, na których widnieje informacja, że został on dodany „cztery dni wcześniej”. Zrzut z 8 października 2023 roku na platformie X opublikował izraelski portal FakeReporter. Biorąc pod uwagę fakt, że do pierwszego ataku Hamasu na Izrael doszło 7 października 2023 roku, nie jest możliwe, aby izraelskie dzieci zostały porwane i przetrzymywane już po eskalacji konfliktu.
Ktoś wyśmiewał się z dzieci? To popularny tiktokowy dźwięk
Uwagę internautów przyciągał również śmiech, jaki usłyszeć można było w tle omawianego nagrania. W jednym z facebookowych postów czytamy, że „palestyńscy terroryści Hamasu drwią z nich [dzieci zamkniętych w klatkach – przyp. Demagog]. Nie jest to prawda.
Zgodnie z informacjami publikowanymi m.in. przez serwisy Maldita.es czy FakeNews.pl, dźwięk, który słyszymy w filmie, został pod niego podłożony. Na TikToku funkcjonuje opcja dodawania określonych nagrań audio do filmów. Dźwięk użyty w nagraniu przedstawiającym dzieci już od przynajmniej kilku miesięcy krąży na platformie i wykorzystywany jest w tysiącach filmów. Przykładowo, jeden z jego wariantów do 13 października 2023 roku użyty został do ponad 12 tys. tiktoków. W innej wersji skorzystało z niego prawie 1,5 tys. użytkowników.
Co więcej, jak zauważono w artykule Maldita.es, osoba, której śmiech słychać na nagraniu, posługuje się dialektem typowym dla obszarów Zatoki Perskiej, do której Izrael i Palestyna nie należą. Jest więc bardzo mało prawdopodobne, że jest to obywatel Palestyny, który wyśmiewa dzieci zamknięte w klatce.
Na nagraniu nie uchwycono dzieci z Izraela
11 października 2023 roku portal Kashif.ps w swoim artykule poinformował, że autor omawianego nagrania, mieszkaniec Strefy Gazy, opublikował na TikToku film, w którym zdementował doniesienia o izraelskich dzieciach porwanych przez Hamas.
@user6903068251281 الرد على @superphoenix2
Jak tłumaczy Kashif.ps, mężczyzna potwierdził, że wideo zostało przez niego udostępnione na TikToku trzy dni przed atakiem Hamasu na Izrael. Dodał również, że dzieci widoczne w filmie są członkami jego rodziny i nie są Izraelczykami.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter