FAKE NEWS W PIGUŁCE

Co jakiś czas w sieci pojawiają się doniesienia o współpracy znanych osób ze służbami bezpieczeństwa PRL. W Demagogu analizowaliśmy m.in. sfałszowaną teczkę Tomasza Lisa.

Ostatnio na Facebooku pojawiło się zdjęcie przedstawiające dokument z 18 stycznia 1982 roku. To wniosek o założenie kwestionariusza ewidencyjnego. Widoczne są na nim dane Jarosława Kaczyńskiego oraz fotografia prezesa Prawa i Sprawiedliwości. U góry dokumentu widnieje informacja, że zawiera on tajne treści.

Źródło: www.facebook.com

Komentarze pod postem świadczą o tym, że internauci potraktowali zamieszczone w nim zdjęcie jako dowód współpracy Jarosława Kaczyńskiego ze służbami bezpieczeństwa PRL. „Innych będzie pouczał a sam SBek donosił i sprzedawał za parę srebrników niech dotrze do swych popleczników” – napisał jeden z użytkowników Facebooka. „Wiadomo,że ta gnida donosiła” – stwierdził kolejny.

Wśród komentarzy znalazły się słowa krytyki wobec Kaczyńskiego („Ten nierob nigdy w życiu nie zhanbil się żadna robota – jedynie całe życie kopie »dołki « i zbiera »kwity « na opozycje i wszystkich którzy myślą inaczej od tego tchórza politycznego”), jak i całej partii Prawo i Sprawiedliwość („Trzeba przegonić ta Pisowska bande”; „I wychodzą tajne brudy pisdzielców”). W sekcji komentarzy znalazło się też zdjęcie „teczki” Kaczyńskiego.

Co to za dokument widoczny na zdjęciu?

Zdjęcie zamieszczone w poście przedstawia fragment dokumentu udostępnionego przez Instytut Pamięci Narodowej (IPN). Potwierdzają to znaki wodne widoczne na fotografii. W związku z tym informacje na temat dokumentu można znaleźć właśnie na stronie IPN.

Dane dotyczące Jarosława Kaczyńskiego są dostępne w dwóch zbiorach opublikowanych w Biuletynie Informacji Publicznej IPN: katalog osób „rozpracowywanych” oraz katalog osób pełniących funkcje publiczne.

U góry zdjęcia widnieje numer ewidencyjny dokumentu: 69056. Wśród danych udostępnionych przez IPN znajduje się wyjaśnienie, czego dotyczyło pismo o takiej właśnie sygnaturze. Jest to wniosek o założenie „Kwestionariusza Ewidencyjnego (KE) krypt. „Jar” (nr rejestr. 69056)”.

Działania ze strony służb w tym zakresie były prowadzone od 20 stycznia do 18 sierpnia 1982 roku, co zgadza się z datą widoczną na zdjęciu w poście (dwa dni przed rozpoczęciem inwigilacji Kaczyńskiego).

Dane IPN wskazują, że Jarosław Kaczyński nie współpracował z organami bezpieczeństwa

Zgodnie z art. 52a pkt 7 ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w katalogu osób „rozpracowywanych” umieszczone są informacje dotyczące osób:

Jeśli więc IPN posiadałby dowody na to, że Jarosław Kaczyński współpracował z organami bezpieczeństwa PRL, jego postać nie byłaby umieszczona w tym katalogu – a jest.

Sąd orzekł, że oświadczenie lustracyjne Kaczyńskiego jest zgodne z prawdą

Ponadto w 2010 roku, gdy Jarosław Kaczyński startował w wyborach na prezydenta, Sąd Okręgowy w Warszawie wydał orzeczenie stwierdzające zgodność z prawdą złożonego przez niego oświadczenia lustracyjnego. Orzeczenie to jest zgodne ze stanowiskiem Oddziałowego Biura Lustracyjnego w Warszawie.

Kluby Służby Niepodległości – to ich dotyczył kwestionariusz założony na Kaczyńskiego

Jak czytamy w Biuletynie Informacji Publicznej IPN, kwestionariusz dotyczący Jarosława Kaczyńskiego został założony ze względu na to, że był on jednym z założycieli organizacji o nazwie Kluby Służby Niepodległości. 

Wśród założycieli Klubów Służby Niepodległości, poza Jarosławem Kaczyńskim, byli m.in. Bronisław Komorowski, Antoni Macierewicz, Aleksander Hall i Tomasz Wołek.

Kaczyński był już w przeszłości oskarżany o bycie współpracownikiem służb

To nie pierwsze tego typu doniesienia na temat Jarosława Kaczyńskiego. Wśród komentarzy pod postem znalazło się zdjęcie „teczki” prezesa Prawa i Sprawiedliwości, mające świadczyć o tym, że był on tajnym współpracownikiem służb o pseudonimie „Balbina”. Fotografia ta już wcześniej pojawiała się w sieci. Pisaliśmy na ten temat w jednej z naszych analiz.

Zdjęcie Kaczyńskiego umieszczone na „teczce” pochodzi z wystawy „Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1816-1991”. Co więcej, jak wyjaśnił dr hab. Władysław Bułhak z Biura Badań Historycznych IPN w komentarzu dla redakcji AFP Sprawdzam, zdjęcia tajnych współpracowników nigdy nie były doklejane do teczek pracy ani nie miały pieczątek – a tak właśnie wygląda to na fotografii z internetu.

Podsumowanie

Oskarżanie znanej osoby o współpracę ze służbami bezpieczeństwa PRL wywołuje wśród internautów oburzenie. Niestety, silne emocje sprawiają, że nie zawsze jesteśmy w stanie „na chłodno” przyjrzeć się wiadomości i ocenić jej zgodność z prawdą. Dokument dotyczący Jarosława Kaczyńskiego powstał w związku z kontrolowaniem go przez służby, a nie – z jego współpracą z nimi.