Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Mariusz Błaszczak na szkoleniu wojskowym w ZSRR? Fake news!
Nieprawdziwe informacje na temat przeszłości wicepremiera i szefa MON-u Mariusza Błaszczaka.
Źródło: Facebook / Modyfikacje: Demagog
Mariusz Błaszczak na szkoleniu wojskowym w ZSRR? Fake news!
Nieprawdziwe informacje na temat przeszłości wicepremiera i szefa MON-u Mariusza Błaszczaka.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Na Facebooku został opublikowany post, w którym pojawiła się sugestia, że szef MON Mariusz Błaszczak w latach 80. brał udział w szkoleniu wojskowym w Związku Radzieckim. Rzekomym dowodem ma być skan podania o paszport, złożone przez Błaszczaka w 1989 roku. To jednak fake news, który krąży w sieci od sierpnia 2019 roku.
- Rzecznik prasowy Ministerstwa Obrony Narodowej zdementował tę informację w oświadczeniu przesłanym serwisowi Fakenews.pl. Czytamy w nim, że „Mariusz Błaszczak nigdy nie studiował w ZSRR”, a celem złożenie wniosku paszportowego był udział w kilkudniowym wyjeździe do Wilna, które to wówczas leżało na terenie Związku Radzieckiego. Przyszły wicepremier ostatecznie w wyjeździe studenckim nie wziął udziału.
Na Facebooku opublikowano post, w którym znalazły się sugestie deprecjonujące wicepremiera i ministra obrony Mariusza Błaszczaka. We wpisie czytamy, że „Błaszczak był 2 lata w ZSRR pod koniec lat osiemdziesiątych”. Autor wpisu sugeruje, że przyszły wicepremier w Związku Radzieckim odbywał szkolenie wojskowe jako członek Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Jako dowód przedstawiono wniosek paszportowy Mariusza Błaszczaka, w którym prosi o wydanie pozwolenia na wyjazd za granicę do ZSRR w celu naukowo-turystycznym. We wniosku napisano, że wyjazd ma odbyć się od 26 do 30 maja 1989 roku. Obok w odręcznym dopisku czytamy: „dwóch lat”.
Post cieszy się ogromną popularnością – udostępniono go ponad 250 razy. Z komentarzy pod wpisem można wnioskować, że niektórzy internauci dali się zwieść dezinformacji. „Tak jak stare komuchy PiSowskie” – napisano w jednym z komentarzy. „Ten cały PiS to komórka PZPR” – czytamy w innym.
Czy w ogóle i dlaczego Mariusz Błaszczak chciał jechać do ZSRR?
Sprawie rzekomego udziału wicepremiera Mariusza Błaszczaka w szkoleniu wojskowym w ZSRR pod koniec lat 80. przyjrzał się serwis Fakenews.pl. W oświadczeniu rzecznika prasowego MON, przesłanym redakcji, czytamy, że Mariusz Błaszczak „nigdy nie studiował w ZSRR, ani nie przebywał na jego terenie”.
Skąd zatem skan wniosku paszportowego Mariusza Błaszczaka, który widzimy w poście? Przyszły polityk w latach 80. jako student historii Uniwersytetu Warszawskiego planował w maju 1989 roku czterodniowy wyjazd z kołem naukowym do Wilna. Miasto będące dzisiejszą stolicą Litwy znajdowało się wówczas na terenie ZSRR (czas nagrania 11:26). Wizyta jednak nigdy się nie odbyła.
Dlaczego na wniosku paszportowym widnieje adnotacja „dwa lata”?
Sugestia, że Mariusz Błaszczak był na dwuletnim szkoleniu wojskowym w ZSRR, opiera się na ręcznym dopisku na jego wniosku paszportowym, o treści „dwa lata”. Dlaczego na jego wniosku znalazł się ten dopisek, mimo że Mariusz Błaszczak planował jechać tylko na kilka dni do Wilna? I tę sprawę rozwikłał serwis Fakenews.pl.
Warto pamiętać, że czasach PRL – jak tłumaczy historyk, prof. dr hab. Jerzy Kochanowski – władza reglamentowała dostęp do paszportu i zastrzegała sobie prawo do odmówienia jego wydania. Dodatkowo wydanie paszportu było płatne.
Kiedy Mariusz Błaszczak starał się o pozwolenie na wyjazd do Związku Radzieckiego, obowiązywało prawo, według którego „obywatele dokonywali wyboru okresu ważności paszportu, przy czym nie mógł być on dłuższy niż 10 lat” (paragraf 2 rozporządzenia w sprawie opłaty paszportowej). Opłata za wydanie paszportu na dwa lata wynosiła 20 tys. złotych (paragraf 4 pkt 1 rozporządzenia w sprawie opłaty paszportowej), a za każdy dodatkowy rok ważności paszportu pobierano dodatkową opłatę 10 tys. zł (paragraf 4 punkt 2).
Zatem dopisek o treści „dwa lata” nie dotyczy okresu ważności paszportu, a tym bardziej wnioskowanego czasu wyjazdu do ZSRR, ale wysokości opłaty, jaką miał ponieść Mariusz Błaszczak z tytułu wydania mu paszportu.
Mariusz Błaszczak był w PZPR? To także nieprawdziwa informacja!
Nieprawdziwa jest sugestia, że Mariusz Błaszczak był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR), która sprawowała władzę w PRL-u. W poście nie przedstawiono żadnych dowodów na poparcie tej tezy, która jest w sprzeczności z powszechną wiedzą na temat przeszłości polityka.
Z oficjalnego biogramu polityka wynika, że należał do Niezależnego Zrzeszenia Studentów (NZS), zdelegalizowanego przez władzę z powodu prowadzenia działalności podziemnej, oraz do Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Akademickiej, a więc w czasie studiów był po stronie opozycji.
NZS, o czym czytamy na stronie organizacji, było w „pewnym sensie studenckim odpowiednikiem Solidarności i skupiało młodych ludzi chcących niezależnej od władz państwowych organizacji studenckiej, a ponadto demokratyzacji życia akademickiego, przestrzegania podstawowych swobód politycznych w kraju oraz praw człowieka, szanowania polskich tradycji niepodległościowych i patriotycznych”.
Z kolei Stowarzyszenie Katolickiej Młodzieży Akademickiej powstało w grudniu 1988 roku w Warszawie i od początku swojego istnienia związane jest z Duszpasterstwem Akademickim przy kościele św. Anny, niechętnym władzy w okresie PRL, m.in. wspierając w latach 80. kulturę niezależną.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter