Fake news w pigułce

Na facebookowym profilu Jasna Strona Mocy INFO, znanym z powielania teorii spiskowych, opublikowano dezinformujący materiał, w którym przekonywano, że winę za wojnę ponosi NATO (czas nagrania 00:01), a w czasie konfliktu dochodzi do rozbrajania polskich wojsk na rzecz Ukrainy (czas nagrania 03:52), co ma stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego.

Źródło: www.facebook.com

Kto naprawdę wywołał wojnę? Film zarzuca, że odpowiada za to NATO

Film zaczyna się słowami: „to NATO wywołało wojnę na Ukrainie” (czas nagrania 00:01) – nie podano jednak żadnego uzasadnienia dla takiego stwierdzenia, a sama informacja wprowadza w błąd. W dalszej części podano, że „tę wojnę wywołali Amerykanie. Każdy, kto się trochę interesuje tematem, wie, że to Amerykanie podpuszczali, podburzali i robili, co mogli wobec Ukraińców, żeby Ci do tej wojny weszli” (czas nagrania 02:32).

NATO nie odpowiada za wywołanie wojny, a przyczyn obecnego konfliktu należy szukać już w 2014 roku. W wyniku rosyjskich działań zbrojnych, w których uczestniczyli nieoznakowani żołnierze, doszło do utworzenia Ługańskiej Republiki Ludowej i Donieckiej Republiki Ludowej oraz do zajęcia Krymu przez Rosjan.

To od tamtych wydarzeń rozpoczęło się wzmacnianie defensywy wschodniej flanki NATO, co było efektem obaw o dalszą eskalację rosyjskich działań. W kolejnych latach Federacja Rosyjska podejmowała się działań hybrydowych (także z wykorzystaniem dezinformacji), nastawionych na destabilizację i konfrontację zarówno z Ukrainą, jak i z państwami Zachodu. 

W żadnym przypadku nie można mówić, że to „Ukraina weszła do wojny”. W 2021 roku Rosja zaczęła gromadzić swoje wojska przy granicy z Ukrainą, a w lutym 2022 roku przeprowadzono niesprowokowany z zewnątrz atak, co podyktowane było decyzją prezydenta Władimira Putina.

Federacja Rosyjska wielokrotnie stawiała się w roli ofiary konfliktu i demonizowała Zachód w swoich propagandowych przekazach, aby zrzucić odpowiedzialność za decyzję o ataku. Jednocześnie Rosja szukała różnych uzasadnień, by legitymizować swoje działania, w tym te obejmujące m.in. fałszywe informacje o laboratoriach broni biologicznej.

Polska bez czołgów i samolotów? Fałszywe i mylące treści w materiale

Nagranie porusza temat polskiego uzbrojenia: „dziś gruchnęła informacja, że oto rząd w Warszawie zaproponował oddanie polskich myśliwców bojowych F-16” (czas nagrania 01:33). Nieco później opisywano, że „rząd w Polsce rozbraja naszą armię w stopniu profesjonalnym”, a o nowym uzbrojeniu, takim jak czołgi Abrams, mówi się, że „zanim te czołgi zostaną tu dostarczone, wyprodukowane, przeszkolone załogi, miną lata, może nawet dekada”. W dodatku można usłyszeć, że „oddają wszystkie samoloty, czyli to, co jest gwarantem zabezpieczenia panowania w powietrzu” (czas nagrania 03:52), a także jakoby „oddaliśmy wszystkie MIG-i, SUK-i a” (czas nagrania 04:08).

Informacja dotycząca przekazania polskich myśliwców bojowych F-16 i wszystkich innych samolotów, w tym MIG i SUK, jest fałszywa. Trwały dyskusje nad przekazaniem niektórych maszyn, jednak na razie stanęło na tym, że polskie F-16 nie zostaną przekazane Ukrainie.

W drugiej połowie lutego 2023 roku – w trakcie Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa – premier Mateusz Morawiecki powiedział, że Polska posiada 48 myśliwców F-16. Zamówiono też myśliwce F-35 i FA-50. 

Natomiast dostawa amerykańskich czołgów M1 Abrams do Polski nie jest tylko kwestią deklaratywną – daty ich przekazania zostały określone w harmonogramie. Mariusz Błaszczak – szef Ministerstwa Obrony Narodowej (MON) – przekazał, że 116 czołgów ma zostać dostarczonych w latach 2023–2024 (pierwsze dotrą już w kwietniu).

Jak podaje MON na swojej stronie, w ramach umowy Polska otrzyma jeszcze dodatkowo: „12 wozów zabezpieczenia technicznego M88A2 HERCULES, 8 mostów towarzyszących M1074 JOINT ASSAULT BRIDGE, 6 wozów dowodzenia M577 i 26 warsztatów NG SECM na podwoziu HMMWV, a także pakietem szkoleniowym i logistycznym”.