Manipulacja obrazem często ma na celu ośmieszenie pewnych osób. Dodanie paru pozornie nieznaczących elementów często powoduje znaczącą zmianę kontekstu zdjęcia i prowadzi do dezinformacji.

Od dłuższego czasu po sieci krąży grafika z europosłami Prawa i Sprawiedliwości. Zdjęcie regularnie powraca do mediów społecznościowych, sugerując, że politycy pojawili się na sali plenarnej Parlamentu Europejskiego z krzyżami w rękach. Jedna z użytkowniczek udostępniła tę fotografię 15 września wraz z podpisem:

silna grupa egzorcystów już w akcji!

Jej post udostępniono ponad 1,4 tys. razy. Pojawił się w grupach takich jak Donald Tusk – Prezydentem Polski (post) i Fani Jarosława Kuźniara (post). Łączna liczba interakcji ze zdjęciem na grupach wyniosła prawie 5 tys.

Źródło: www.facebook.com

Czy ta fotografia jest autentyczna?

Nie. To fotomontaż.

Oryginalne zdjęcia pochodzą z pierwszej sesji plenarnej, która odbyła się 2 lipca 2019 roku w Strasburgu. Na żadnym z nich nie znajdziemy krzyża w rękach europarlamentarzystów. Beata Mazurek na swoim profilu na Twitterze opublikowała zdjęcia z uroczystości inauguracji nowej kadencji Parlamentu Europejskiego. Wśród nich znajdziemy między innymi oryginalną fotografię.

Fotomontaż, choć nie jest wykonany w profesjonalny sposób, był szeroko udostępniany w mediach społecznościowych. Na zdjęciu bowiem znajduje się wielu popularnych polityków Zjednoczonej Prawicy, w tym Beata Szydło, Beata Mazurek, Witold Waszczykowski, Joachim Brudziński czy Patryk Jaki.

Za chwilę rozpoczynamy sesję Parlamentu Europejskiego nowej kadencji #2Beaty @jbrudzinski @E_Rafalska @PatrykJaki pic.twitter.com/BG2MbKt93q

— Beata Mazurek (@beatamk) July 2, 2019

Pochodzenie dezinformacji 

Fejk ten po raz pierwszy zdobył popularność w lipcu 2019 roku, kiedy pojawił się na profilu Racjonalna Polska. Zdjęcie zostało usunięte z fanpage’a, jednak wielu użytkowników wciąż powiela fałszywą informację w mediach społecznościowych. 

Sprawę dla Wirtualnej Polski skomentował wówczas jeden z europarlamentarzystów Patryk Jaki, który również znalazł się na zmanipulowanym zdjęciu:

Ta grupa regularnie atakowała mnie ordynarnymi fejkami w kampaniach wyborczych. To wstyd dla Facebooka, że dalej nie usuwa tej grupy, mimo że regularnie łamie ona wszystkie regulaminy i zasady społeczności.

Wówczas fake newsa w tej sprawie zweryfikował fact-checkingowy portal AFP Sprawdzam. Mimo to fałszywe zdjęcie powraca co jakiś czas w mediach społecznościowych, generując zazwyczaj nieprzychylne, nierzadko także obraźliwe komentarze pod adresem przedstawionych na nim polityków.