FAKE NEWS W PIGUŁCE

W mediach społecznościowych pojawiły się materiały, które wspierają propagandę prorosyjską. Wiążą one atak Rosji na Ukrainę z teorią spiskową, według której Żydzi chcą przenieść państwo Izrael na tereny południowo-wschodniej Ukrainy. Przez to, że nagrane kilka lat temu materiały łączą się aktualnymi wydarzeniami, ma rzekomo potwierdzać wiarygodność źródła.

Jeden z takich postów został opublikowany 3 marca 2022 roku. Udostępniono w nim film, który pojawił się na YouTubie w 2018 roku. Opowiada on o tym, że Izraelczycy, zdając sobie sprawę z zagrożenia wojną z państwami arabskimi, rzekomo od lat szukali miejsca, do którego mogliby się przenieść z Bliskiego Wschodu. Wybór miał paść na Ukrainę, a konkretnie na tereny byłego Państwa Chazarskiego.

Plan ten ma być rzekomo realizowany w myśl tajnego projektu „Niebiańska Jerozolima”, którego jedną z czołowych postaci ma być Harry Berkut.

„Jakby ktoś chciał szybko zorientować się o co chodzi z Ukrainą to polecam” – możemy przeczytać w opisie posta. Film został też udostępniony na takich profilach jak Młodzi Patrioci czy Ogólnopolski Kanał Informacyjny.

Źródło: www.facebook.com

Henry Kissinger powiedział, że „za 10 lat nie będzie Izraela”? Plotki z 2012 roku

Na początku filmu pojawia się stwierdzenie, że „za 10 lat nie będzie już Izraela” (czas nagrania 0:32). Według przekazu rzekomo od wielu lat ta teoria funkcjonuje „w kręgach analityków, ekspertów, ale także polityków”. Jednym z pierwszych, który miał ją rzekomo wyznawać, był Henry Kissinger, sekretarz stanu w czasach prezydentury Nixona i Forda.

„Krótko mówiąc wygląda na to, że w 2022 roku państwo Izrael przestanie istnieć” – słyszymy w nagraniu. Powodem miałoby być zagrożenie za strony państw arabskich, które rzekomo „(…) spowodowało, że zaczęto szukać nowej ziemi obiecanej. Znaleziono ją na Ukrainie” (czas nagrania: 1:07).

Czym było Państwo Chazarów pojawiające się w teoriach spiskowych?

Według informacji z filmu rzekome nowe, żydowskie państwo ma powstać w Ukrainie na terytoriach „istniejącego przed ponad tysiącem lat państwa Chazarów, jedynego państwa, gdzie oficjalną religią był judaizm rabinacki” (czas nagrania 1:15).

Chazarowie byli koczowniczym ludem, który zajmował tereny współczesnej Ukrainy. Zamieszkiwany przez nich obszar był jednak większy i nie ograniczał się do tych terenów, które są sugerowane przez teorie spiskowe. Naukowcy skłaniają się ku tezie, że pierwotnie (w VI wieku n.e.) Chazarowie zajmowali ziemie na Kaukazie. W VII wieku n.e. uniezależnili się od imperium tureckiego i walczyli z imperium arabskim, blokując ich ekspansję na tereny Europy Wschodniej. 

W 737 roku założyli swoją stolicę w pobliżu ujścia Wołgi, czyli na terenach dzisiejszej Rosji. W drugiej połowie VIII wieku kraj Chazarów rozciągał się od dolnej Wołgi i Morza Kaspijskiego na wschodzie do Dniepru na zachodzie (tereny dzisiejszej Ukrainy).

Czy Chazarowie masowo konwertowali się na judaizm? Historycy mają wątpliwości

Według niektórych źródeł z IX i X wieku Chazarowie mieli konwertować się na judaizm. Badacze nie uznają jednak tych tekstów za w pełni wiarygodne. Szaul Stampfer z Uniwersytetu Hebrajskiego podkreśla, że wiarygodne teksty z tamtego okresu nie wspominają o konwersji Chazarów. Nie ma na to również żadnych dowodów archeologicznych.

Istnieje teoria, że Żydzi aszkenazyjscy (czyli ci, którzy mieszkali na terenach współczesnej Polski, Litwy, Ukrainy czy Niemiec) są potomkami Chazarów. To kontrowersyjna w świecie nauki teza wykorzystywana do szerzenia antysemickiej dezinformacji.

Czy Izrael planuje przejąć ziemie ukraińskie w ramach projektu „Niebiańska Jerozolima”?

Przykładem antysemickich treści dezinformacyjnych jest omawiany przez nas film. Według niego wojna w Ukrainie jest związana z rzekomym projektem „Niebiańska Jerozolima”, który mówi o ustanowieniu nowego państwa żydowskiego na terenach tego kraju (czas nagrania 1:30).

Projekt ten ma być wprowadzany na mocy „tajnego porozumienia władz izraelskich z władzami w Kijowie” (czas nagrania 2:55). Firmować go ma „(…) dosyć zagadkowa postać ukraińskiej polityki – Harry Berkut, do niedawna po prostu Igor Berkut, czyli po ukraińsku jastrząb, a wcześniej Igor Gekko, były sowiecki żołnierz, dowódca zwiadu w Afganistanie” (czas nagrania 1:45).

Postać Igora Berkuta pojawiła się w jednym z artykułów ukraińskiego serwisu fact-checkingowego StopFake. To polityk, lider mało znaczącej, ultralewicowej, prorosyjskiej partii „Wielka Ukraina”. Ugrupowanie od kilku lat jest nieaktywne na scenie politycznej (jak podał serwis voxukraine.org; ich strona ostatni raz została uruchomiona w 2014 roku).

O „Nowym Izraelu” Berkut mówił w filmie udostępnionym na youtubowym kanale „Świt”. W jednym ze swoich wystąpień wygłosił kontrowersyjną opinię, że Ukraina powinna oddać swoje zachodnie ziemie Polsce, powołując się (bezpodstawnie) na pakt Ribbentrop-Mołotow. Mimo że Polska wielokrotnie podkreślała, że nie rości sobie praw do tych ziem, Berkut rozpowszechniał dezinformację i głosił, że jest inaczej.

Podsumowanie

Wojna informacyjna sięga po różne sposoby, aby trafić do różnych ludzi. Ponieważ treści antysemickie nadal mają szerokie grono odbiorców, dezinformacja łączy wojnę rosyjsko-ukraińską z teorią spiskową, która zakłada, że „za wszystkim stoją Żydzi”. Ponadto wykorzystanie starych filmów w kontekście aktualnych wydarzeń może dodatkowo podkreślać wrażenie, że dokonano wówczas prawidłowej analizy wydarzeń. Nie zmienia to jednak faktu, że teorie te są zbudowane na fałszywych założeniach.