Fake news w pigułce

Internet jest przepełniony „cudownymi” sposobami na walkę z przeróżnymi dolegliwościami – od soku z surowych warzyw leczącego raka, przez pieprz cayenne powstrzymujący atak serca, aż po rozmaryn walczący z demencją. Wszystkie te metody łączy jeden mianownik – brak naukowego potwierdzenia ich działania.

Ostatnio z fanpage’a o nazwie Body&Mind – Mariusz Bielicki opublikowano na Facebooku rolkę z wiadomością, „jak uratować komuś życie wykałaczką”. Jeśli mamy do czynienia z kimś, kto „zsunął po ścianie, zemdlał, dostał zapaści”, odpowiednią reakcją ma być rzekomo nakłucie wykałaczką obszaru pod nosem (czas nagrania 00:01).

Źródło: www.facebook.com

Filmik cieszy się na Facebooku dużą popularnością. Zdobył ponad 2,1 tys. reakcji, ponad 50 komentarzy i ponad 230 udostępnień. Część komentujących wyraziła aprobatę co do treści przedstawionych w nagraniu. „Bardzo ciekawe, jak dla mnie super” – napisał jeden z internautów.

Pojawiły się jednak również głosy krytyki. „Powinieneś swoje szkodliwe społecznie herezje odsiedzieć w więzieniu”; „Proszę nie upowszechniać takich szkodliwych porad” – pisali użytkownicy Facebooka.

Nakłuwanie wykałaczką to sposób na uratowanie komuś życia? Eksperci mówią co innego!

Na początku filmiku pojawia się napis o treści: „jak uratować komuś życie wykałaczką?”. Następnie mężczyzna mówi, że „jeśli masz kontakt z kimś, kto się przy tobie zsunął się po ścianie, zemdlał, dostał zapaści – nie wiesz. Bierzesz wykałaczkę i trzy milimetry pod nasadą nosa nakłuwasz” (czas nagrania 00:01).

Choć w trakcie wideo pada stwierdzenie, że powinniśmy zadzwonić po pogotowie, to znajduje się ona na samym końcu filmiku (czas nagrania 00:37). Tymczasem to właśnie wezwanie pogotowia jest pierwszą czynnością, którą powinniśmy wykonać w przypadku zagrożenia życia.

W przypadku jednej z naszych wcześniejszych analiz zwróciliśmy się z prośbą o komentarz do dr. Michała Sutkowskiego z Kolegium Lekarzy Rodzinnych. 

Co robić w przypadku omdlenia? Wykałaczka także i tutaj nie jest dobrym rozwiązaniem

Podczas filmiku słyszymy, że nakłuwanie wykałaczką może pomóc w przypadku m.in. omdlenia, ale takie rozwiązanie nie jest zalecane przez żadnego specjalistę, co więcej, można przez to narazić zdrowie pacjenta.

Omdlenie to krótkotrwała utrata przytomności spowodowana nagłym, chwilowym niedotlenieniem mózgu. Jego skutkiem zazwyczaj jest upadek.

Na stronie Pogotowia Ratunkowego w Świdnicy czytamy, że osobie omdlałej dobrze jest unieść kończyny do góry, co poprawi dopływ krwi do mózgu.

Jednak upadek i utrata przytomności mogą być oznaką znacznie poważniejszych problemów zdrowotnych. Jeśli osoba nie odzyskuje przytomności przez dłuższy czas, trzeba wezwać pogotowie.

Podobnie należy postąpić, gdy omdlała osoba nie oddycha – wówczas wzywamy pogotowie i przystępujemy do resuscytacji krążeniowo-oddechowej.

Jaka jest pierwsza pomoc w przypadku zapaści?

Z ust mężczyzny na nagraniu pada również stwierdzenie, że nakłuwanie pod nosem jest odpowiednią metodą walki z zapaścią (czas nagrania 00:03), jednak w rzeczywistości takie działanie może okazać się katastrofalne w skutkach.

Zapaść krążeniowa to ostra niewydolność układu krążenia. Powstaje w wyniku spadku ilości krwi pompowanej przez serce. Organizm reaguje spadkiem ciśnienia tętniczego, co powoduje niedotlenienie mózgu i innych organów. 

Jak podkreśla dr Michael Hultström z Uniwersytetu w Uppsali:

Kim jest mężczyzna na nagraniu?

Mężczyzna wypowiadający się w filmiku to Mariusz Bielicki, który na co dzień pracuje w „holistycznym gabinecie terapii manualnej” o nazwie Body&Mind. W jego ofercie znajduje się m.in. oczyszczanie aury i czakr, a także drenaż limfatyczny, mający skutkować „przyśpieszeniem detoksykacji organizmu”.

Podsumowanie – w kwestiach medycznych słuchajmy medyków

Nagranie opublikowane przez Body&Mind – Mariusz Bielicki nie jest pierwszym, w którym pojawiają się pseudomedyczne treści dotyczące sposobów pierwszej pomocy.

W Demagogu opisywaliśmy już m.in. fałszywe doniesienia o tym, że pierwsza pomoc w przypadku udaru powinna polegać na nakłuciu palców igłą.

Mimo pojawiających się w sieci porad niezgodnych z wiedzą medyczną, w kwestii ratowania ludzkiego życia w pierwszej kolejności powinniśmy ufać tym, którzy się na tym znają i za którymi stoją dowody naukowe – medykom.