Teorie spiskowe mają swoich stałych bohaterów. Obecnie wiele mówi się o Billu Gatesie, jednak o wiele dłużej od niego w roli czarnego charakteru funkcjonuje rodzina Rothschildów. Właśnie o nich opowiada jeden z dezinformacyjnych memów, który zyskał ostatnio popularność w mediach społecznościowych. Udostępnił go na swoim prywatnym profilu jeden z użytkowników Facebooka. Mem przedstawia portret Jacoba Rothschilda z dorysowaną gwiazdą Dawida. Podpis przekazuje fałszywe informacje takie jak np. to, że majątek rodziny wynosi „500bilionów USA”, należy do niej „niemal każdy Bank Centralny na świecie” (w tym PKO BP SA), że rodzina finansowała „obie strony każdej wojny od czasów Napoleona Bonaparte” oraz że „należą do nich” – ze względu na ich rzekome ogromne wpływy – „gazety, media, paliwo”, a także rząd (określony jako „chazarski”) . Nie ma żadnych wiarygodnych źródeł, które potwierdzałyby te tezy.

Mem ukazał się m.in. na profilu facebookowym Hejted: Syców&Okolice oraz na prywatnym profilu jednego z użytkowników Twittera. Wcześniej pojawił się również w angielskiej wersji językowej, którą opisała redakcja Snopes.

Źródło: www.facebook.com

Post udostępniło prawie 400 użytkowników, zareagowało ponad 100. Pojawiło się pod nim kilkanaście komentarzy użytkowników, którzy uwierzyli w przestawione fałszywe informacje. Pisali m.in.: „I to nie jest żart ;(”, „A beeeeeeeeee śpią i zadowolone że mają co żreć!!!!!!!”, „Tak tak i są to mordy o których Forbes nigdy nie napisze jako najbogatsi świata ( jest ich wielu ) (…)”. Ostatni komentarz sugeruje, że wokół rodziny istnieje jakiś spisek mający za zadanie ukrywać ich wpływy. Post wpisuje się jednak w bardzo popularną i starą teorię spiskową głoszącą, że „Żydzi rządzą światem”.

Kim są Rothschildowie i czy finansowali wszystkie wojny ostatnich dwustu lat?

Rothschildowie to rodzina bankierów o żydowskich korzeniach – i ze względu na to są czarnymi charakterami wielu teorii spiskowych oraz propagandy antysemickiej. W 1766 roku Majer Amschel założył dom bankowy we Frankfurcie nad Menem. Nie jest prawdą, że (w myśl jednego z komentarzy pod postem) żaden z Rothschildów nie trafił na listę najbogatszych ludzi magazynu Forbes – Majer uplasował się na siódmym miejscu wśród najbardziej wpływowych biznesmenów wszech czasów jako wynalazca nowoczesnej bankowości.

Jego synowie poszerzyli działalność na całą Europę i prawdą jest, że w czasie wojen napoleońskich zarabiali, użyczając pożyczek oraz szmuglując zarówno legalne, jak i nielegalne towary. Na przestrzeni dziejów współpracowali z rządami różnych krajów, trudno jednak na tej podstawie wysnuć wniosek, że „finansowali obie strony każdej wojny od czasów Napoleona” – choćby dlatego, że w ciągu 200 lat było ich zbyt wiele. Jak wskazuje raport „Trends in Armed Conflict, 1946–2020” tylko w samym roku 2020 trwało osiem wojen (w 2019 siedem, a w 2016 – sześć).

Rothschildowie inwestowali w pierwsze linie kolejowe czy budowę Kanału Sueskiego, a także wspierali osadnictwo żydowskie w Palestynie. Angażowali się w mecenat oraz działalność charytatywną. Z czasem zaczęli tracić na znaczeniu i pod koniec XIX wieku nie byli już pierwszym konsorcjum bankowym. Ich banki kolejno zamykano (istnieją jeszcze banki w Genewie i Londynie). W latach 2003–2008 połączono dwa domy Rothschildów: francuski i brytyjski, jednocząc rodzinny majątek po raz pierwszy od prawie 200 lat.

Rothschildowie rządzą światem? To element antysemickiej teorii spiskowej, której korzenie mają setki lat

Połączenie dwóch domów nie oznacza jednak, że rodzina ma tyle pieniędzy, aby być właścicielami mediów, paliwa, czy mieć wpływ na rządy. Jedna z wersji tej teorii spiskowej o Rothschildach mówi nawet, że są oni w posiadaniu „80 proc. światowego bogactwa”. Tej fałszywej informacji przyjrzała się redakcja PolitiFact. Jak ustalono, cała rodzina nie ma scentralizowanego systemu zarządzania wspólnym majątkiem. Współpracują z wieloma niezależnymi przedsięwzięciami biznesowymi, inwestując w górnictwo, energetykę, rolnictwo, nieruchomości i produkcję wina. Majątek rodziny starał się oszacować dziennik Financial Times, jednak utrudnia to właśnie rozdrobnienie go wśród wielu potomków. Celebrity Net Worth w 2017 roku oszacowała go na ok. 400 mld dolarów netto (wspomniany Jacob Rothschild – 5 miliardów) – to mniej niż roczne przychody wielkich korporacji, np. Walmarta.

Nie jest również prawdą, że Rothschildowie są właścicielami Banku PKO BP. Lista jego największych akcjonariuszy jest jawna, a do największych z nich należą Skarb Państwa (największy), Nationale-Nederlanden OFE i Aviva OFE.

Umieszczanie Rothschildów w centrum opowieści o tym, że „Żydzi rządzą światem” jako czarnego charakteru, jest elementem antysemickiej propagandy, która towarzyszyła Rothschildom od wczesnych lat działalności i wracają do dzisiaj. Oskarżono ich m.in. o wzbogacenie się na wcześnie pozyskanej informacji o przegranej Napoleona pod Waterloo, kontrolowanie Pierwszego Banku Stanów Zjednoczonych przez swojego agenta – Alexandra Hamiltona, podżeganie do trzeciej wojny światowej oraz zaginięcie samolotu linii Malaysia Airlines. Żadna z tych teorii nie jest prawdziwa.

Podsumowanie

Założenie, że rodzina Rothschildów finansowała wszystkie wojny od czasów Napoleona, jest równie błędne, co śmiałe, biorąc pod uwagę fakt, ile konfliktów zbrojnych wybuchło w ciągu ostatnich 200 lat. Co ważne, nie ma wiarygodnych źródeł historycznych czy innych dowodów na to, że faktycznie tak było. Mem przekazuje treści dezinformujące, wpisujące się w równie popularną, co starą teorię spiskową o tym, że „Żydzi rządzą światem” i kontrolują światowe finanse. Podobne informacje były – i nadal są – wykorzystywane do podsycania nastrojów antysemickich.