Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Rząd właśnie likwiduje gotówkę? Nie ma takich planów
Sprawdzamy fałszywe tezy dotyczące rzekomej likwidacji gotówki poprzez ustawę.
Fot. pixabay.com
Rząd właśnie likwiduje gotówkę? Nie ma takich planów
Sprawdzamy fałszywe tezy dotyczące rzekomej likwidacji gotówki poprzez ustawę.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Na profilu Bądź na Bieżąco pojawiło się nagranie, w którym autor stwierdza, że „polscy posłowie idą cały czas w kierunku takim, żeby całkowicie gotówkę wyeliminować” (czas nagrania 3:18).
- Jak odpowiedziało nam Centrum Informacyjne Rządu: „nie ma żadnych planów likwidacji gotówki w Polsce”.
- Opisywane w materiale ograniczenia w transakcjach gotówkowych będą dotyczyć tylko niektórych obywateli.
Sensacyjne doniesienia dotyczące planów likwidacji gotówki pojawiają się zarówno w Polsce, jak i na świecie. Co jakiś czas w mediach społecznościowych można natrafić na materiał mówiący o tym, że rządzący planują wkrótce wycofać możliwość kupowania za papierowe pieniądze lub za bilon.
Podobne tezy znalazły się w filmie opublikowanym na profilu Bądź na Bieżąco. Opis wideo głosi: „Rząd właśnie LIKWIDUJE Gotówkę! Jedną USTAWĄ zabiorą nam WOLNOŚĆ”.
W materiale możemy usłyszeć o planowanych na początek 2024 roku ograniczeniach w przeprowadzaniu transakcji gotówkowych z przedsiębiorcami (czas nagrania 0:48). Mężczyzna występujący w nagraniu, używając metafory konfliktu, mówi o „bitwie przedstawicieli gotówki z armią płatności bezgotówkowych” (czas nagrania 3:05). Przekonuje jednocześnie, że posłowie w poszukiwaniu „złotego środka (…) idą cały czas w kierunku takim, żeby całkowicie gotówkę wyeliminować” (czas nagrania 3:18).
Wideo zostało wyświetlone prawie 100 tys. razy. Udostępniono je ponad 600 razy. Z nieco ponad 300 komentarzy można wyczytać, że część z użytkowników Facebooka, która obejrzała nagranie, uwierzyła w tezę o planowanej likwidacji gotówki: „Swiatowe Forum Ekonomiczne bardzo wplynelo na Pana Morawieckiego… I Polacy zostali sprzedani…. Zaraz wprowadza nam pieniadz elektronczny i zostaniemy więźniami w swoim kraju…”, „Gotówkę likwidują przygotowanie ludzi do czipów”.
Likwidacja gotówki w planach rządu? To nieprawdziwe informacje
W związku z zarzutami zawartymi w opisie analizowanego filmu zwróciliśmy się z prośbą o komentarz do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. W odpowiedzi odesłanej przez Centrum Informacyjne Rządu dowiadujemy się, że: „nie ma żadnych planów likwidacji gotówki w Polsce”.
„To kolejny przykład fake newsa wpisujący się w działania dezinformacyjne, które szerzą się zwłaszcza w mediach społecznościowych. O wszystkich działaniach rządu informujemy na konferencjach, oficjalnej stronie www.gov.pl/web/premier oraz w mediach społecznościowych KPRM.
Status obrotu gotówkowego w Polsce, a w szczególności możliwości regulowania zobowiązań przy jej wykorzystaniu w punktach sprzedaży, nie jest w żadnym stopniu zagrożony. Wartość znaków pieniężnych emitowanych przez NBP, które pozostają w obiegu osiąga bardzo wysokie poziomy”.
Odpowiedź Centrum Informacyjnego Rządu na pytanie Demagoga
Kto zostanie objęty ograniczeniami w transakcjach gotówkowych?
Oficjalna instytucja rządowa dementuje zatem wieści o zamiarze likwidacji gotówki. Co jednak z planami wprowadzenia limitów dla transakcji gotówkowych? Te mają wejść w życie, jednak nie będą one dotyczyć wszystkich obywateli.
Jak możemy przeczytać na stronie biznes.gov.pl, limit płatności gotówkowych dotyczy transakcji zawieranych pomiędzy przedsiębiorcami. Zgodnie z obecnie panującymi przepisami firma nie może zapłacić gotówką, gdy wartość umowy przekracza równowartość 15 tys. zł brutto. Zgodnie z Prawem przedsiębiorców limit ten od 1 stycznia 2024 roku zostanie zmniejszony do 8 tys. złotych brutto (art. 19 p. 2).
Jednak wprowadzone ograniczenia nie będą dotyczyć m.in. podmiotów innych niż przedsiębiorcy. Oznacza to, że wbrew temu, co można usłyszeć w nagraniu, sprawa odnosi się tylko do części Polaków.
Dezinformujące narracje o likwidacji gotówki w Polsce i na świecie
Analizowane nagranie wpisuje się w obecną w mediach społecznościowych narrację dotyczącą planowanej przez rząd likwidacji gotówki. Jakiś czas temu w tekście dotyczącym wypowiedzi Adara Blumsteina zwracaliśmy uwagę, że zarówno Narodowy Bank Polski (NBP), jak i Europejski Bank Centralny (EBC) analizują możliwość wprowadzenia cyfrowych pieniędzy.
Nowa technologia nie oznaczałaby jednak likwidacji gotówki. Stanowiłaby ona po prostu inną formę pieniądza. Potwierdza to także NBP w swoim raporcie (s.92).
Innym przykładem na rzekomo nadchodzącą rzeczywistość bezgotówkową miała być Nigeria. Zdaniem Marcina Sypniewskiego, wiceprezesa partii Nowa Nadzieja, w kraju tym z dnia na dzień ludzie mieli zostać pozbawieni możliwości płacenia gotówką.
Jak się okazało, wdrożone limity wypłaty pieniędzy z bankomatów, do których odnosił się Sypniewski, zostały podniesione. Powodem ich wprowadzenia była konieczność zastąpienia starych banknotów nowymi, wyemitowanymi w połowie grudnia 2022 roku.
Z fałszywymi doniesieniami o planach zakazu płacenia gotówką można usłyszeć także w USA oraz w Australii. To właśnie w krainie kangurów, zdaniem jednego z promotorów teorii spiskowych, w 2018 roku miała zakończyć się emisja nowych banknotów. Jak się jednak okazało, od tego czasu organ odpowiedzialny za drukowanie pieniędzy w Australii wyemitował kilkaset milionów banknotów.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter