Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Szanse na przeżycie COVID-19 to 99,9 proc.? Fałszywe doniesienia!
Internetowy mem pomija ważny kontekst i może wprowadzać w błąd.
Szanse na przeżycie COVID-19 to 99,9 proc.? Fałszywe doniesienia!
Internetowy mem pomija ważny kontekst i może wprowadzać w błąd.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- W Internecie pojawił się obrazek informujący, że szanse na przeżycie po zakażeniu się koronawirusem SARS-CoV-2 to 99,9 proc., sugerując, że COVID-19 nie stanowi zagrożenia.
- Szanse na przeżycie to coś innego niż wskaźnik śmiertelności; zależą one od indywidualnej kondycji zdrowia konkretnej osoby.
W sieci publikowanych jest wiele fałszywych informacji na temat wirusa SARS-CoV-2. Wśród nich jest bardzo popularne stwierdzenie, że choroba przez niego wywoływana nie jest groźna, ponieważ umiera na nią ułamek procenta zakażonych. Informacja ta powielana jest w poście opublikowanym na prywatnym koncie facebookowym.
Grafika zestawia dwa zdjęcia. Na pierwszym widzimy żołnierzy wyskakujących na brzeg morza z podpisem „Mężczyźni w 1944 w obliczu prawie pewnej śmierci”. Na drugim widnieje przerażony mężczyzna w maseczce, chowający się za krzesłem. „Mężczyźni w 2020-21 wobec 99,9% szansy przeżycia” – czytamy. Zdjęcia sugerują, że współcześnie obawianie się śmierci z powodu koronawirusa jest bezzasadne, ponieważ szanse przeżycia są bardzo wysokie.
W ten sposób bagatelizuje się zagrożenie i nie podaje jednej, bardzo istotnej informacji: nie każdy ma wysokie szanse na przeżycie kontaktu z wirusem SARS-CoV-2. Wpis został udostępniony przez ponad 1,3 tys. użytkowników.
Jakie są szanse przeżycia COVID-19? To zależy od przypadku
Już w pierwszych miesiącach pandemii w mediach społecznościowych pojawiała się nieprawdziwa informacja o tym, że od 99,9 proc. do 99,994 proc. osób, które zachorują na COVID-19, wraca do zdrowia. Nie jest to jednak to samo, co szanse na przeżycie danego pacjenta.
Szanse przeżycia po zakażeniu SARS-CoV-2 zależą od wielu czynników. O wiele bardziej narażone na ciężki przebieg choroby i śmierć są osoby starsze, niezaszczepione czy cierpiące na choroby przewlekłe.
Możliwe skutki przechorowania COVID-19
Warto pamiętać, że COVID-19 może wywoływać groźne dla organizmu choroby autoimmunologiczne oraz spowalniać odbudowę DNA, opóźniając powstawanie przeciwciał. Przechorowanie COVID-19 może wiązać się również z poważnymi powikłaniami, do których należą m.in.:
- trudności w oddychaniu lub duszność,
- zmęczenie,
- trudności z myśleniem lub koncentracją,
- kaszel,
- ból w klatce piersiowej,
- ból głowy,
- kołatanie serca,
- bóle stawów lub mięśni,
- problemy ze snem,
- zawroty głowy,
- zmiana zapachu lub smaku,
- zmiany w cyklach miesiączkowych.
Mogą one trwać tygodnie lub miesiące po pierwszym zarażeniu wirusem. Głównie ze względu na te czynniki zaleca się stosowanie szczepień ochronnych, które ograniczają nie tylko liczbę przypadków śmiertelnych, ale też ciężkiego przebiegu COVID-19. Wiadomo również, że ograniczają ryzyko zakażenia i transmisję wirusa.
Wskaźniki śmiertelności – czym są i dlaczego trudno je obliczyć?
Termin „śmiertelność” badacze definiują jako odsetek osób zakażonych, u których choroba zakończyła się śmiercią. Należy jednak pamiętać, że nie odzwierciedlają one ryzyka zgonu.
Istnieją dwa sposoby obliczania wskaźnika śmiertelności:
- IFR (infection fatality rate) – wskaźnik śmiertelności infekcji wśród wszystkich zakażonych, nawet tych, u których infekcja przebiegła bezobjawowo czy takich, które o niej nie wiedziały,
- CFR (case fatality rate) – wskaźnik śmiertelności wśród potwierdzonych przypadków.
Obliczenie wskaźnika IFR jest trudne w czasie pandemii, ponieważ zależy od wielu czynników. Ze względu na to, że liczba niewykrytych infekcji jest nieznana, wyniki badań różnych grup badawczych mogą się znacząco różnić, w zależności od przyjętej metodologii.
CFR dla COVID-19 w skali globalnej również jest trudny do obliczenia ze względu na trwającą pandemię. Dane dla poszczególnych krajów możemy znaleźć na stronie ourworldindata.org. Aktualne CFR dla Polski to 2,4 proc.
Podsumowanie
Wokół koronawirusa SARS-CoV-2 krąży wiele nieprawdziwych informacji, które regularnie zyskują nową popularność w sieci. Nie każdy, kto zachorował na COVID-19, ma 99,9 proc. szans na przeżycie – to zależy od indywidualnej kondycji zdrowotnej danego pacjenta. Osoby należące do grupy podwyższonego ryzyka mają mniejsze szanse na łagodny bądź bezobjawowy przebieg choroby.
Nie musisz działać jak automat i udostępniać informacji bez sprawdzenia. Najwyższy czas wyłączyć automatyczny tryb i przełączyć się na myślenie.
Zobacz, co przygotowali dla Ciebie nasi ambasadorzy: Kasia Gandor, Martin Stankiewicz, Ola i Piotr Stanisławscy (Crazy Nauka), Marcin Napiórkowski oraz Joanna Gutral.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter