Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Tajne informacje od pracowniczki Pfizera? Fake news!
Tekst powiela dezinformacje na temat szczepień przeciw COVID-19.
Tajne informacje od pracowniczki Pfizera? Fake news!
Tekst powiela dezinformacje na temat szczepień przeciw COVID-19.
Fake news w pigułce
- Serwis Prawy.pl opublikował artykuł, w którym – powołując się na nieoficjalne informacje z wewnątrz firmy Pfizer– przekonuje, że osoby zaszczepione przeciw COVID-19 są bardziej podatne na zakażenie koronawirusem niż osoby, które nie zostały zaszczepione.
- W rzeczywistości te sensacyjne i rzekomo prawdziwe informacje ujawniła osoba, która w Pfizerze pracowała w latach 1996–1998, na długo przed wybuchem pandemii COVID-19.
- Z wiarygodnych informacji (np. z Izraela) wynika, że szczepionka przeciw COVID-19 ratuje życie i przyczynia się do zmniejszenia liczby hospitalizacji.
„Jeśli dostaniesz szczepionkę Pfizer, twoja szansa zakażenia zwiększa się” – czytamy w artykule opublikowanym w serwisie Prawy.pl, w którym powołano się na wewnętrzne dane firmy ujawnione przez Karen Kingston, byłą pracowniczkę Pfizera. Polski tekst powstał na podstawie artykułu, który pierwotnie ukazał się w serwisie Lifesitenews.com.
Artykuł z serwisu Prawy.pl jest udostępniany na Facebooku. Największą popularnością cieszą się posty linkujące do tekstu opublikowane na fanpage’ach Prawy.pl i BEZ Maseczki oraz w grupie Polska, a nie Polin.
Tajne informacje od osoby, która pracowała dla Pfizera nad szczepionką przeciw COVID-19?
Tekst próbuje u czytelnika wywołać przekonanie, że opublikowane w nim informacje mają swoje źródło w firmie i zostały upublicznione przez osobę aktualnie pracującą nad szczepieniami przeciw COVID-19. Karen Kingston przedstawiana jest jako „była pracownica firmy Pfizer, ekspert ds. marketingu farmaceutycznego i analityk biotechnologiczny”. Jej karierze zawodowej przyjrzeli się fact-checkerzy z serwisu Snopes.com. Okazuje się, że Karen Kingston pracowała w Pfizerze w latach 1996–1998, czyli na długo przed wybuchem pandemii COVID-19 i tym samym rozpoczęciem prac nad szczepieniem przeciw COVID-19. Warto dodać, że pełniła funkcję przedstawicielki firmy, a jej stanowisko nie miało nic wspólnego z prowadzeniem badań nad lekami.
Szczepionki przeciw COVID-19 są skuteczną metodą ochrony przed zachorowaniem
W artykule pojawiła się sugestia, że osoby zaszczepione przeciw COVID-19 są bardziej podatne na zakażenie koronawirusem niż osoby, które nie zostały zaszczepione. „Mieli mniej infekcji, gdy nie mieli ochrony. Więc to jest problem” – napisano. Takie sensacyjne doniesienia nie są zgodne ze stanem aktualnych badań i nie są poparte wiarygodnymi danymi.
Informacje na temat szczepionek przeciw COVID-19 szczegółowo opisaliśmy w jednej z naszych zbiorczych analiz. Jak informuje Światowa Organizacja Zdrowia (WHO): „Szczepionki COVID-19 są kluczowymi narzędziami w odpowiedzi na pandemię i chronią przed ciężką chorobą i śmiercią”.
Skuteczności szczepień dowodzi m.in. wynik badań przeprowadzonych na podstawie szczepień w Izraelu. Dane zostały pozyskane za pośrednictwem izraelskiego ministerstwa zdrowia i obejmowały okres od grudnia 2020 roku (początek akcji szczepień w tym państwie) do 10 kwietnia 2021 roku (do tego czasu 56,1 proc. osób w pełni zaszczepiono). Wyniki miały pokazać wpływ szczepień na liczbę zakażeń SARS-CoV-2, hospitalizacji z powodu COVID-19, ciężkich przypadków zachorowania i liczbę zgonów. Naukowcy oszacowali, że: „izraelska kampania szczepień zapobiegła 158 665 zakażeniom SARS-CoV-2, 24 597 hospitalizacjom, 17 432 ciężkim lub krytycznym hospitalizacjom oraz 5 532 zgonom”. Dla bardziej obrazowego porównania taka redukcja w liczbie zgonów pozwoliłaby sprawić, że szczepionki uratowały życie co drugiemu kibicowi obecnemu w katowickim spodku na meczu Polska-Serbia o brązowy medal mistrzostw Europy w siatkówce mężczyzn (na trybunach było wtedy ok. 10 tys. kibiców).
Szacunki dotyczące liczby osób, które dzięki szczepieniom uniknęły hospitalizacji, publikuje również brytyjska strona rządowa. Zgodnie z informacjami do 5 września udało się zapobiec ponad 230 tys. hospitalizacji w grupie osób w wieku 45 lat i starszych.
Podsumowanie
Szczepionki przeciw COVID-19 ratują ludzkie życie i pozwalają uniknąć zachorowania i związanych z tym konsekwencji. Z wiarygodnymi informacjami na temat szczepionek przeciw COVID-19 czy działania testów można zapoznać się na stronach Światowej Organizacji Zdrowia, Amerykańskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, Europejskiej Agencji Leków, a także w białej księdze pt. „Szczepienia przeciw COVID-19. Innowacyjne technologie i efektywność”, opracowanej przez inicjatywę Nauka przeciw pandemii.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter