Fake news w pigułce

Wiele razy pisaliśmy już o próbach oszustwa w mediach społecznościowych, w których wykorzystywano wizerunek osób publicznych (np. polityków i aktorów) czy znane marki (Apple, Tesla). Podobnie jest w przypadku filmu opublikowanego na Facebooku, który zdobył 2,3 tys. wyświetleń.

Ma on przypominać materiał z serwisu informacyjnego. Widzimy w nim prowadzącego TVP Info, Adama Gizę, na którego wypowiedź nałożony jest głos lektora: „340 tys. złotych w jeden dzień? Kolejny zwycięzca w popularnej aplikacji opowiedział, jak tego dokonał” – możemy usłyszeć. W tle widzimy nagranie, w którym ktoś prezentuje, jak używać aplikacji. Po chwili pojawiają się fragmenty materiału, w których mężczyzna odbiera nowe auto.

Źródło: www.facebook.com

TVP Info promuje aplikację do szybkiego zarabiania? Nagranie zostało przerobione!

Jak już wspomnieliśmy, film ma przypominać serwis informacyjny w celu uwiarygodnienia przekazu. Z tego powodu wykorzystano wizerunek prezentera TVP, Adama Gizy, na wypowiedź którego nałożono głos anonimowego lektora. 

Podrobiono również oprawę graficzną produkcji stacji telewizyjnej. W nagraniu widzimy np. logo TVP Info oraz „pasek” z najważniejszymi informacjami, jednak różni się on znacznie od tego, który możemy oglądać u publicznego nadawcy.

Nie tylko TVP Info – wykorzystano również nagranie ze strony radia ZET

W filmie znajdują się przebitki z nagrania, które nie zostało zrealizowane dla stacji TVP, lecz dla radia ZET. Przedstawiają rzekomo mężczyznę, który dzięki aplikacji szybko się wzbogacił, a za zarobione pieniądze kupił nowy samochód.

W zmanipulowanym filmie zachowano oryginalną ścieżkę audio („Dawno takim luksusem nie jeździłem (…) żeby wygrać, trzeba grać” – czas nagrania 1:53), ale wyrwano ją z właściwego kontekstu. 

Zwycięzcami byli Wiesława i Michał z Janikowa, a nie – jak podano w zmanipulowanym filmie – Mirosław Janicki, taksówkarz z Warszawy.

Informacji o podobnej aplikacji nie ma ani na stronie TVP, ani radia ZET.

Materiał promuje aplikację niezwiązaną z wykorzystanymi w filmie materiałami 

Informacja o aplikacji została opublikowana na profilu facebookowym niezwiązanym z żadną stacją. Profil ten ma niewielu obserwujących. Przy poście znajduje się link do instalacji oprogramowania z jednego ze sklepów. Opisany jest on jako „gra zręcznościowa”.

Znamy wiele przypadków, w których podobnie spreparowane filmy służyły do scamu. Przykładem może być film, w którym wykorzystano fragment wywiadu z aktorką Julią Wieniawą, w którym rzekomo miała tłumaczyć, jak udało jej się szybko zarobić pieniądze w sieci.