Fake news w pigułce:

Fotomontaż to częsta forma fałszywych informacji, które weryfikowaliśmy już wielokrotnie. Przerobienie zdjęcia, szczególnie publicznie znanej osoby, może mieć na celu ośmieszenie jej lub dezinformację na jej temat. 

14 lutego na Facebooku pojawił się post przedstawiający przewodniczącego Platformy Obywatelskiej Donalda Tuska oraz prezydent Gdańska Aleksandrę Dulkiewicz. Oboje trzymają białą tabliczkę z napisem „EMERYCIE, RENCISTO! bądź prawdziwym PATRIOTĄ Weź 13 emeryturę i nie wspieraj PiS!”. Taki sam post został opublikowany również na innym facebookowym koncie już 13 lutego.

Źródło: www.facebook.com

Oba posty (1, 2) zebrały ponad 250 pozytywnych reakcji („lubię to” i „super”) i tyle samo udostępnień. Internauci w komentarzach zdają się wierzyć, że politycy naprawdę promują zaprezentowane na zdjęciu hasło, pisząc: „Tak właśnie robię biorę i nie głosuję na tą mafię nigdy przenigdy”, „Oczywiście. Jak dają to biorę ale nigdy nie głosowałam na PiS !”, „Tak właśnie robię,nienawidzę piśdzielców, a marne pieniądze to i tak mój podatek, więc należą się jak psu micha”.

Przedstawione zdjęcie to fotomontaż

Przedstawione we wpisie zdjęcie to fotomontaż, a dodanym elementem jest napis na białej tabliczce. Na zdjęciu wyraźnie widać, że hasło „EMERYCIE, RENCISTO! bądź prawdziwym PATRIOTĄ Weź 13 emeryturę i nie wspieraj PiS!” zostało wklejone, o czym świadczy widoczny cień na brzegach tabliczki oraz częściowo przykryty napisem kciuk prezydent Dulkiewicz. 

Oryginalne zdjęcie zostało zamieszczone 3 maja 2019 roku przez prezydent Gdańska Aleksandrę Dulkiewicz na jej facebookowym profilu. Na zdjęciu rzeczywiście stoi ona obok Donalda Tuska i trzymają razem białą tabliczkę, jednak napis na niej brzmi „’89 2019 GDAŃSK”. Prezydent zamieściła to zdjęcie również na swoim Twitterze.

Fotomontaż, który krąży w Internecie od lat

Portal fact-checkingowy AFP Sprawdzam już w czerwcu 2019 roku opublikował analizę innego fotomontażu tego samego zdjęcia. Tam także politycy rzekomo wzywali emerytów i rencistów do brania 13. emerytury i niegłosowania na PiS, uważając to za patriotyzm. W innej wersji zdjęcia Tusk i Dulkiewicz trzymają tabliczkę z herbem Niemiec i podpisem „Freie Stadt Danzig”, czyli „Wolne Miasto Gdańsk”.

Podsumowanie

Zamieszczone na Facebooku zdjęcie to fotomontaż – napis na tabliczce został wklejony. Świadczy o tym cień na brzegach tabliczki oraz częściowo zasłonięty kciuk prezydent Dulkiewicz. Na oryginalnym zdjęciu Tusk i Dulkiewicz trzymają zaproszenie na uroczystości święta Wolności i Solidarności, które odbyły się w czerwcu 2019 roku w Gdańsku. Zdjęcie zostało zrobione 3 maja 2019 roku na Uniwersytecie Warszawskim, po wykładzie Tuska z okazji święta Konstytucji 3 maja. Inne przeróbki tego zdjęcia pojawiały się w Internecie już w 2019 roku, o czym pisał portal AFP Sprawdzam.