22 czerwca na profilu facebookowym „Wolne media-Koniec odbierania wolności” pojawił się post o treści: „21 czerwca Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zmieniła swoją politykę dotyczącą szczepienia dzieci i młodzieży. Odtąd mówi wprost i bez zastrzeżeń: Nie, nie szczep się! Nie ma dowodów na korzyść ze szczepienia Covid-19 dla osób poniżej 18 roku życia”. W treści posta pojawił się też link do artykułu opublikowanego na łamach niemieckiego portalu Report24 pt. „WHO zmienia zalecenie: Nie szczepić dzieci i młodzieży!”. Informacje te nie są jednak prawdziwe, ponieważ opierają się na manipulacji, która czerpała z nieaktualnych treści na stronie Światowej Organizacji Zdrowia, a które to zostały niedawno zaktualizowane i wcale nie dotyczą odradzania szczepień wśród dzieci.

Źródło: www.facebook.com

Post sugerujący, że WHO nie rekomenduje stosowania szczepień przeciwko COVID-19 wśród osób poniżej 18. roku życia uzyskał ponad 300 reakcji i został udostępniony 180 razy. Wielu internautów uwierzyło w przedstawioną treść, jak pisano: „Wreszcie normalnie po ludzku……”, „Kompetencje ich, jak i zmienność decyzji, tylko podważa ich autorytet”. Tylko nieliczne grono osób poddawało w wątpliwość przedstawione treści i prosiło o oryginalne źródło.

Artykuł wprowadza w błąd. WHO wcale nie odradza szczepień przeciw COVID-19 wśród dzieci i młodzieży

W artykule na portalu Report24, do którego odsyła analizowany przez nas post, pojawia się rzekomy fragment oświadczenia WHO, w którym możemy przeczytać, że: „W tej chwili dzieci nie powinny być szczepione. Nie ma jeszcze wystarczających dowodów na stosowanie szczepionek przeciwko COVID-19 u dzieci, aby wydać zalecenia dotyczące szczepienia dzieci przeciwko COVID-19. Dzieci i młodzież mają zwykle łagodniejszą chorobę niż dorośli”. Okazuje się, że fragment ten był dostępny na stronie WHO, jednak był nieaktualny. Manipulacja zawarta w tekście opierała się na opublikowaniu nieaktualnej treści i przedstawieniu jej tak, jak gdyby WHO właśnie przestała rekomendować szczepienia przeciw COVID-19 u dzieci.

Jak zauważyła redakcja Konkret24, najstarsza zarchiwizowana wersja strony Światowej Organizacji Zdrowia pochodzi z 8 kwietnia i była dostępna jeszcze 22 czerwca w godzinach porannych. Następnie treść na stronie została zaktualizowana na podstawie bieżącej wiedzy na temat szczepień dzieci. Zalecenia zostały zatem zmienione, ale nie przed publikacją tekstu na stronie Report24, a dopiero po niej. Zaktualizowana wersja wcale nie dotyczyła tego, że zaczęto odradzać szczepienia dzieciom, a stało się wręcz przeciwnie: umieszczono tam informację o tym, że zaleca się szczepienia przeciw COVID-19 u dzieci. Wcześniejsze treści opierały się po prostu na stanie wiedzy sprzed wprowadzenia szczepień do użytku wśród dzieci, lecz zapomniano o regularnej aktualizacji strony.

23 czerwca 2021 roku zapytaliśmy przedstawicieli WHO, czy teraz treści zawarte w komunikacie na stronie WHO są aktualne. WHO potwierdziło, że stanowisko organizacji w kwestii stosowania szczepień wśród dzieci, zaprezentowane w opublikowanej informacji, jest obowiązujące. Obecnie na stronie WHO nie odnajdziemy zdania, które jest cytowane zaraz na początku artykułu na niemieckim portalu: „W tej chwili dzieci nie powinny być szczepione”, a które sugeruje, że WHO nie rekomenduje szczepień przeciwko COVID-19 wśród osób młodszych. Aktualnie WHO informuje o tym, że dzieci i młodzież zazwyczaj przechodzą łagodniej zakażenie wirusem SARS-CoV-2, dlatego szczepienie tej grupy wiekowej jest mniej pilne. Światowa Organizacja Zdrowia podkreśla też, że potrzeba więcej danych, żeby móc sformułować ogólne zalecenia dotyczące szczepienia dzieci przeciwko COVID-19. Niemniej jednak Strategiczna Grupa Doradcza Ekspertów WHO (SAGE) stwierdziła, że ​​preparat firmy Pfizer/BioNTech jest odpowiedni do stosowania u osób od 12. roku życia. WHO podsumowuje swój komunikat stwierdzeniem, że dzieci nadal powinny otrzymywać zalecane dla tej grupy wiekowej szczepionki.

Szczepienia przeciwko COVID-19 wśród osób poniżej 18. roku życia

Stosowanie szczepień przeciwko COVID-19 wśród dzieci w wieku od 12 lat jest już możliwe na terenie wielu krajów na całym świecie. Pod koniec maja 2021 roku EMA dopuściła szczepionkę firmy Pfizer/BioNTech do stosowania u osób w tym przedziale wiekowym na obszarze Unii Europejskiej. W Polsce szczepienie tym preparatem dzieci w wieku od 12 do 15 lat jest możliwe od 7 czerwca 2021 roku. Poza Europą szczepienia dzieci poniżej 16. roku życia przeciwko COVID-19 szczepionką firmy Pfizer/BioNTech stosuje się m.in. w Kanadzie, Algierii i USA.

Dopuszczenie do stosowania preparatu firmy BioNTech/Pfizer wśród dzieci w wieku od 12 do 15 lat poprzedzone było badaniami. Z badania przeprowadzonego przez producentów preparatu z udziałem 2 260 nastolatków w przedziale wiekowym 12-15 lat wynika, że zastosowanie szczepionki w tej grupie było skuteczne i bezpieczne (zaobserwowane skutki uboczne były podobne do tych, które pojawiły się u badanych w przedziale wiekowym 16-25 lat). Pfizer/BioNTech prowadzi też badania nad bezpieczeństwem i skutecznością swojej szczepionki przeciw COVID-19 u niemowląt od 6. miesiąca życia.

Od kilku miesięcy cały czas trwają również badania w zakresie bezpieczeństwa i skuteczności stosowania wśród dzieci innych preparatów. Z końcem maja 2021 roku pojawiły się informacje na temat ukończonego badania przeprowadzonego przez firmę Moderna wśród nastolatków w wieku 12-17 lat. Wynika z niego, że zastosowanie preparatu amerykańskiej firmy w tej grupie jest skuteczne i bezpieczne. Badania w tym zakresie prowadzi też firma Johnson & Johnson. Badanie testujące szczepionkę koncernu AstraZeneca u dzieci i nastolatków zostało chwilowo wstrzymane w związku z rzadkimi przypadkami powikłań dotyczącymi krzepnięcia krwi, które zaobserwowano u dorosłych. Z kolei Rosja, po przeprowadzonych testach wśród dzieci w wieku 8-12 lat, we wrześniu planuje wprowadzić do użytku w tej grupie wiekowej szczepionkę przeciwko COVID-19 przygotowaną na bazie preparatu Sputnik V w formie areozolu.

Na początku czerwca 2021 roku Pfizer zapowiedział też, że zamierza przetestować swój preparat na większej grupie dzieci w wieku poniżej 12 lat. Badanie ma objąć  do 4 500 dzieci w ponad 90 ośrodkach klinicznych w USA, Finlandii, Polsce i Hiszpanii. Pfizer spodziewa się danych dotyczących bezpieczeństwa i skuteczności stosowania swojego preparatu wśród dzieci w przedziale wiekowym od 2 do 11 lat we wrześniu, wśród dzieci w wieku od 6 miesięcy do 2 lat – w październiku lub listopadzie br. 

Podsumowanie

W sieci nieustannie pojawiają się nieprawdziwe informacje związane ze szczepieniem dzieci i młodzieży przeciwko COVID-19. Nie jest prawdą, że WHO zmieniło zalecenia i nie rekomenduje szczepienia osób poniżej 18. roku życia. Obecnie WHO zaleca stosowanie preparatu firmy Pfizer/BioNTech wśród dzieci w wieku od 12 lat. Badania na temat bezpieczeństwa i skuteczności szczepionek stosowanych wśród osób poniżej 18. roku życia, w różnych przedziałach wiekowych, cały czas trwają. Te, które się do tej pory zakończyły, przyniosły pozytywne wyniki.

Z wiarygodnymi informacjami na temat szczepionek przeciw COVID-19 można zapoznać się na stronach Światowej Organizacji Zdrowia, Amerykańskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, Europejskiej Agencji Leków, a także w białej księdze pt. „Szczepienia przeciw COVID-19. Innowacyjne technologie i efektywność”, opracowanej przez inicjatywę Nauka Przeciw Pandemii.