Fake news w pigułce

30 grudnia 2023 roku na Facebooku udostępniono nagranie wskazujące, że woda pitna w kranie, woda butelkowana, ale również inne napoje, jak np. soki czy kawa są szkodliwe dla zdrowia [czas nagrania 0:46]. Autor filmu twierdzi, że jeśli chcemy być zdrowi, powinniśmy nauczyć się przygotowywać i spożywać wyłącznie [czas nagrania 1:02] „czystą, prawdziwą, żywą wodę”.

Źródło: www.facebook.com

Nagranie uzyskało ok. 300 reakcji, wyświetlono je ok. 6 tys. razy. Opinie zamieszczone pod filmem wskazują na to, że większość oglądających uwierzyła w podane treści. Jak czytamy w jednym z komentarzy [pisownia oryginalna]: „To z skąd tą dobrą wodę zdobyć A wszędzie jest szambo”. W innym napisano [pisownia oryginalna]: „Świetny przekaz. Muszę wysłuchać tych nagrań”.

Co kryje się pod pojęciem żywej wody?

„Żywa woda” to woda nieoczyszczona, nazywana także „surową wodą”. Ma być ona rzekomo zdrowsza, ponieważ wszystkie cenne składniki nie są z niej usuwane w procesie filtracji.

Wiarygodne źródła informacji nie potwierdzają, że „żywa woda” działa korzystnie na zdrowie (1, 2, 3, 4). Nieprzefiltrowana woda może powodować choroby wywołane m.in. przez bakterie i pasożyty. 

Jak podaje amerykańska Agencja Ochrony Środowiska (EPA):

Czy woda z kranu wpływa negatywnie na zdrowie?

W omawianym filmie słyszmy [czas nagrania 2:03]: „przestań pić tą »berbeluchę « butelkowaną ze sklepu, która jest tej samej jakości co twoje szambo z kranu”. Według autora nagrania woda z kranu lub z butelki zawiera szkodliwe substancje i jest niezdrowa dla ludzi. 

W Polsce stężenie poszczególnych substancji chemicznych i pierwiastków znajdujących się w wodzie określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Znajdziemy w nim szczegółowe wymagania, jakie powinna spełniać woda do picia. Kolejnym dokumentem określającym jakość wody jest Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/2184 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w czwartej wersji dokumentu także opublikowała wytyczne na temat jakości wody pitnej. 

Woda znajdująca się w naszych kranach jest badana przez: „Laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej lub inne laboratoria o udokumentowanym systemie jakości prowadzonych badań wody, zatwierdzonym przez Państwową Inspekcję Sanitarną”. Badania te weryfikują, czy woda, którą spożywamy, spełnia wytyczne określone w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia o jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. 

Czy woda z butelki jest lepsza od tej z kranu?

Woda butelkowana nie różni się znacząco od wody z kranu. Różnice dotyczą głównie ilości składników mineralnych, jednak woda kranowa także zawiera wiele korzystnych pierwiastków. 

Woda z butelki podobnie jak woda z kranu nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Jak czytamy na stronie Cancer.org podającej informacje na temat raka, prowadzonej przez Cancer Council: „Materiały stosowane w butelkach na wodę i innych pojemnikach na żywność, takie jak BPA, są bezpieczne”. Woda butelkowana, tak jak ta z kranu, jest regularnie badana pod kątem bezpieczeństwa i jakości.