Analiza w pigułce

„Każdy człowiek, który miał styczność z Dihydrogen Monoxide umarł po jakimś czasie” – tak napisano w jednym z postów na Facebooku. Co więcej, ten związek chemiczny (DHMO) ma być składnikiem smug kondensacyjnych rozpylanych przez samoloty. Brzmi poważnie. Jako fact-checkerzy musimy przyznać, że to fakt. 

Jednocześnie zalecamy niepopadanie w panikę, ponieważ DHMO raczej nie ma potencjału, aby być skutecznym środkiem na zmniejszenie populacji Ziemi (np. o połowę). Wpisy (1, 2, 3), które omówimy w tej analizie, są przykładem parodii (ich celem może być satyra, trolling lub edukacja), ale odwołanie się w nich do teorii spiskowej uaktywniło również głosy, które zdają się ją wspierać, nie tylko ośmieszać.

W postach opublikowanych na Facebooku (1, 2) oraz na TikToku napisano, że do przeprowadzenia depopulacji wykorzystuje się „nowy związek chemiczny o nazwie Dihydrogen Monoxide” (DHMO), czyli monotlenek diwodoru. Oprócz tego, że jest on składnikiem chemtrails, to dodają go „prawie do wszystkiego”. Jak ostrzega autor: „W większej ilości jest zabójczy praktycznie od ręki”.

Facebook.com, 24.10.2024

Większość użytkowników zauważyła w komentarzach pod jednym z postów, że to żart [pisownia oryginalna]: „Akurat z tym, że każdy po spożyciu kiedyś umarł nie sposób się nie zgodzić”, „1kwietnia w przyszłym roku“. Mimo to pojawiło się kilka zaniepokojonych głosów: „W jakich produktach jest ten związek”. Część z nich odnosiła się do teorii spiskowej o chemtrails, jakby była ona udowodniona [pisownia oryginalna]: „chemtrails to ciężkie toksyny dla naszych płuc”, „tak czy siak po opryskach chemtralis spadł deszcz i ziemia w ogródku pienila się jak z płynem do prania a moje pomidory ,ogórki ,nawet mieczyki poprostu zdechły .i u sąsiadów też”.

Tajemniczy „Dihydrogen Monoxide” — co to jest? Wiele zależy od opisu

Stwierdzenie, że „każdy człowiek, który miał styczność z Dihydrogen Monoxide umarł po jakimś czasie”, a „w większej ilości jest zabójczy praktycznie od ręki” jest poniekąd prawdziwe. Nie należy jedna wpadać w panikę: rzekomo śmiercionośna substancja to woda.

Na stronie Uniwersytetu Hawajskiego możemy przeczytać specyfikację „monotlenku diwodoru” (DHMO) w podobnym nietypowym tonie. Według niej związek „jest częścią wielu zagrożeń dla środowiska, substancji toksycznych, chorób i czynników chorobotwórczych” (np. kwaśnych deszczów), a także jest powodem „śmierci w wyniku przypadkowego wdychania płynnego DHMO, nawet w małych ilościach”. I w istocie woda czasami może doprowadzać do takich przypadków.

Śmiercionośne DHMO: historia tej parodii jest długa

Według informacji znalezionych na stronie California State University Northridge żart o wodzie ma już swoją historię. Jej najszerzej znaną wersją jest projekt Nathana Zohnera, ucznia Eagle Rock Junior High School w Idaho Falls. 

Jak wykorzystywano parodię o DHMO w ostatnich latach?

W sieci znajdziemy wiele wersji tej parodii, odnowionych i przystosowanych do współczesnych mediów. Dzisiaj również może ona wprowadzić w błąd (choć nie zawsze tak skutecznie jak w 1996 roku), czego dowodem może być film sprzed ponad 10 lat, w którym nie wszyscy wychwycili, czym jest DHMO.

W ostatnich latach mogliśmy natrafić na doniesienia o tym, że parodia o DHMO była wykorzystana przez różne instytucje, aby zniechęcić właścicieli czworonogów do wyprowadzania pupili na ich tereny. Przykładem jest Lotnicze Pogotowie Ratunkowe przy Szpitalu Średzkim. Tabliczki z napisem „Trawniki spryskiwane monotlenkiem diwodoru!” ustawiono na lądowisku dla helikopterów. Podobnie próbował sobie poradzić z tym problemem szpital w Środzie Wielkopolskiej. Przykładów w Polsce jest więcej.

Jak możemy zauważyć, parodia DHMO była wykorzystywana w celach satyrycznych, edukacyjnych, a nawet… porządkowych. W mediach społecznościowych celem może być też trolling, czyli publikowanie kontrowersyjnych treści, aby sprowokować dyskusję, emocje czy zwiększyć zasięgi. 

Trujące chemtrails nie istnieją, ale smugi kondensacyjne już tak

Warto również zwrócić uwagę, że niezależnie od tego, jakie były motywacje autorów omawianych przez nas postów (1, 2, 3), odwołanie do teorii spiskowych o depopulacji czy chemtrails sprawiło, że w sekcji komentarzy części z nich sporadycznie pojawiały się takie, które zdają się je popierać.

Chemtrails to teoria spiskowa, której zwolennicy twierdzą, że smugi pozostawiane przez samoloty to trujące chemikalia rozpylane celowo, aby truć lub zabijać ludzi. Nie ma na to żadnych wiarygodnych dowodów. 

Niepokojące doniesienia w mediach społecznościowych na temat rzekomych planów depopulacji były już przez nas analizowane wielokrotnie. Jak do tej pory nie podano wiarygodnych dowodów na to, że wykorzystuje się do tego szczepionki, technologię 5G czy tzw. chemtrails, ani że taki plan jest w ogóle realizowany.