W czwartek 22 października Trybunał Konstytucyjny pod przewodnictwem Julii Przyłębskiej zadecydował, że obowiązujący od 27 lat przepis zezwalający na usunięcie ciąży w przypadku wad genetycznych płodu, będący elementem tzw. kompromisu aborcyjnego, jest niezgodny z Konstytucją. W związku z tym w kraju rozpoczęły się masowe protesty, które pod przewodnictwem Strajku Kobiet oczekują zmiany orzeczenia. Wydarzenia i tematy polaryzujące społeczeństwo, takie jak aborcja, są również powodami do tworzenia dezinformacji. Niektóre fałszywe informacje są „odgrzewane” po latach, jak np. zaprezentowana niżej grafika pochodząca z jednego z Czarnych Protestów.

26 października jeden z użytkowników opublikował post wraz ze zdjęciem. Widzimy na nim protestujące osoby niosące baner, na którym widnieje napis: „Wściekłe kur*y”. Autor opatrzył zdjęcie podpisem: „Bardzo mi się podoba, ten niesiony na czele pochodu baner, który wprost informuje i wskazuje – kto maszeruje. To bardzo dobrze, że członkinie marszu informują kim są i w czym mają problem”.

Źródło: www.facebook.com

Post doczekał się ponad 440 udostępnień. W komentarzach internauci wyśmiewają protestujące kobiety (pisownia oryginalna): „Z burdelu pouciekały. Żadają założenia wolnych związków zawodowych, projektu pegazus na rok bez abonamentu i zapas octu z gąbkami na rok do obmywania,a dorzucimy jeszcze 500+ na rok” czy „No cóż , nie chętnie ale tym razem muszę się z nimi zgodzić”.

Fałszywe zdjęcie było wykorzystywane również w różnych grupach lub dla zilustrowania niektórych artykułów, przykładowo na portalu wolność24.pl. Tekst, przy którym opublikowano fotomontaż, pochodzi z 2018 roku. Odnosi się on do zastrzeżenia nazwy „Dziewuchy Dziewuchom” jako znaku towarowego. Sytuacja ta wywołała konflikt w środowisku feministycznym. Zdjęcie aktualnie powróciło na Facebooka w kontekście trwających protestów.

Czy zdjęcie jest prawdziwe?

Nie. To fotomontaż. Samo zdjęcie pochodzi z 2017 roku.

3 października 2016 roku odbył się pierwszy Strajk Kobiet (tzw. Czarny Poniedziałek). Jego przyczyną było odrzucenie projektu liberalizującego aborcję w Polsce. Łącznie manifestacje odbyły się w prawie 150 miastach. Oryginalne zdjęcie zostało zrobione podczas protestu, który miał miejsce rok po tych wydarzeniach, 3 października 2017 roku (Czarny Wtorek). Prawdziwy napis na banerze brzmi: „Wściekłe Polki”. Autorem fotografii jest Paweł Supernak. Zdjęcie możemy znaleźć w Bazie Zdjęć PAP. Było ono publikowane w wielu mediach, jak np. wpolityce.pl, rmf24.pl czy dziennik.pl.

Podsumowanie

Przeciwnicy Strajków Kobiet zwracają uwagę, że w 2020 roku pojawia się wiele okrzyków/transparentów/plakatów, które zawierają wulgaryzmy. Tym argumentem tłumaczą przeróbki, które krążą po sieci, starając się usprawiedliwiać manipulacje i fotomontaże zdjęć z poprzednich protestów.

Pamiętajmy jednak, że dezinformacja może wyrządzić wiele krzywdy. Choć osoba publikująca grafikę będzie miała świadomość, że jest to fałszywa informacja, to inni użytkownicy podający dalej posty niekoniecznie muszą być tego świadomi. Dlatego przed udostępnieniem jakiejkolwiek informacji sprawdzajmy jej pochodzenie w co najmniej dwóch niezależnych źródłach. Krytyczne myślenie jest podstawą funkcjonowania w mediach społecznościowych w XXI wieku.