Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
5 min czytania
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
5 min czytania
Żydzi zawieszają izraelskie flagi w Ukrainie? Film ma inny kontekst
Mężczyźni ściągają flagę Ukrainy, aby zawiesić flagę izraelską. Z zamieszczonego opisu wynika, że nagranie zarejestrowano w Ukrainie, ale dostępne kopie materiału wskazują, że wideo powstało w innym miejscu.
fot. Pixabay / Modyfikacje: Demagog
Żydzi zawieszają izraelskie flagi w Ukrainie? Film ma inny kontekst
Mężczyźni ściągają flagę Ukrainy, aby zawiesić flagę izraelską. Z zamieszczonego opisu wynika, że nagranie zarejestrowano w Ukrainie, ale dostępne kopie materiału wskazują, że wideo powstało w innym miejscu.
Analiza w pigułce
- Na różnych platformach społecznościowych (1, 2, 3) opublikowano film, w którym dwóch mężczyzn ściąga z masztu ukraińską flagę i zawiesza w jej miejscu izraelską. Według opisu nagranie powstało w Ukrainie, a sytuacja ma dowodzić, że wojna w tym kraju prowadzona jest w interesie Żydów.
- Film powstał najprawdopodobniej w Izraelu, na co wskazują kopie nagrania zamieszczone w sieci już w 2022 roku czy żółte tablice rejestracyjne samochodów, których używa się w tym kraju. Co więcej, mężczyzna na końcu nagrania mówi po rosyjsku słowa, z których wynika, że scena rozgrywa się w Izraelu, a nie w Ukrainie.
Na Facebooku i platformie X udostępniono nagranie (1, 2, 3), w którym mężczyźni zdejmują z masztu przy stacji benzynowej flagę Ukrainy. Zamiast niej zawieszają flagę Izraela, a ukraińską wyrzucają do kosza. W opisach (1, 2, 3) stwierdza się, że: „Na ukrainie Żydzi ściągają ukraińskie flagi”. W jednym z postów dodano [pisownia oryginalna]: „[…] Z pochodzenia żyd zelenski doskonale wie dla kogo od ponad 2 lat działa i czyim interesie prowadzi wojnę”.
Źródło: Facebook.com, 03.10.2024
Film na platformie X wyświetlono ponad 283,3 tys. razy. Jedno z omawianych nagrań na Facebooku udostępniono ponad 3,6 tys. razy i napisano pod nim ponad 1 tys. komentarzy. Jak pisali użytkownicy [pisownia oryginalna]: „cała ta wojenka miała na celu osiedlenie tej nacji na terenach ukr…”, „Niebiańska Jerozolima – kolejna teoria spiskowa staję się faktem”, „Te dwie wojny które zaczęły się z niczego do tego prowadzą by przenieść Izrael”.
Kontekst filmu z zerwaniem flagi ulegał różnym manipulacjom w sieci
Z opisów postów (1, 2, 3) w mediach społecznościowych wynika, że film nagrano w Ukrainie. Kłóci się to jednak z tym, co powiedział po rosyjsku jeden z mężczyzn na końcu: „To jest Izrael, kochanie” („Eta Izrael, dietka!”) [czas nagrania 0:43]. Z kontekstu wynika, że najpewniej wyrzucił on ukraińską flagę w geście sprzeciwu wobec wywieszania jej na terenie Izraela. Nie wiadomo natomiast, jakiej był narodowości i jakie było jego zdanie na temat wojny w Ukrainie.
Dzięki użyciu funkcji wstecznego wyszukiwania obrazem (np. w Obiektywie Google) możemy dowiedzieć się, czy wideo pojawiło się już wcześniej w sieci.
Uzyskujemy w ten sposób informację, że omawiane nagranie udostępniono wcześniej, m.in. na X w czerwcu 2022 roku i na YouTubie – na początku roku 2023. Według opisów nie nagrano go w Ukrainie, a w Izraelu. Zdarzało się, że materiał był wykorzystywany propagandowo, by przedstawić Żydów jako osoby niechętnie nastawione do Ukraińców.
To Izrael czy Ukraina?
Nie ma przekonujących dowodów na to, że materiał przedstawia Żydów wywieszających izraelskie flagi na terenie Ukrainy. Nagranie (1, 2, 3) jest bardzo słabej jakości, co utrudnia dokładne zlokalizowanie miejsca, w którym powstało, ale istnieją metody zapewniające skuteczną identyfikację.
Na to, że film nagrano właśnie w Izraelu, wskazywać mogą np. żółte tablice rejestracyjne na samochodach (w przeciwieństwie do ukraińskich, które są prawie zawsze białe: żółte tablice przydzielane są taksówkom i autobusom elektrycznym).
Kolejne szczegóły mogą wskazywać, że to prawdopodobnie Izrael
Innym tropem może być niewyraźny, świecący znak na stacji benzynowej [czas nagrania 00:27], który przypomina symbol izraelskiej sieci Delek. Punkty mają różne elementy wizualne umożliwiające identyfikację, a w jednej z wersji kolorystycznych występuje czerwony pasek na dachu oraz logo z czerwonym tłem i z białym napisem – tak jak w omawianym filmie. W Ukrainie brakuje stacji benzynowych, których oznaczenie spełniałoby podobne kryteria.
Jak dezinformacja łączy wojnę w Ukrainie z antysemickimi teoriami?
Jak możemy przeczytać w opisie jednego z analizowanych postów [pisownia oryginalna]: „Na ukrainie Żydzi ściągają ukraińskie flagi i zawieszają swoje Izraela. Z pochodzenia żyd zelenski doskonale wie dla kogo od ponad 2 lat działa i czyim interesie prowadzi wojnę”.
Wokół wojny w Ukrainie powstała teoria spiskowa o „Niebiańskiej Jerozolimie”. Jest obecna w sieci przynajmniej od 2018 roku, a swoją popularność zyskała po pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. Według tej narracji, o której wielokrotnie pisaliśmy na łamach Demagoga (np. 1, 2, 3), Izrael ma szykować się do przeniesienia swojego kraju na tereny Ukrainy. To właśnie do tej teorii odwołują się użytkownicy komentujący nagrania.
Osoby rozpowszechniające nieprawdziwe informacje o „Niebiańskiej Jerozolimie” opierają ją m.in. na domniemanych słowach Henry’ego Kissingera, który miał powiedzieć, że „za 10 lat nie będzie Izraela”. Te argumenty zbudowane są na fałszywych i wątpliwych dla historyków źródłach, co wyjaśnialiśmy szerzej w jednej z naszych analiz.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
