Inicjatywa obywatelska z 2022 roku

23 marca 2023 roku do Sejmu wpłynął obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Proces zbierania podpisów pod projektem zainicjowała w listopadzie 2022 roku była premier z ramienia Platformy Obywatelskiej Ewa Kopacz.

Proponowana ustawa zobowiązywała rząd do wprowadzenia programu leczenia niepłodności obejmującego zapłodnienie pozaustrojowe, czyli in vitro (art. 1 pkt 1) oraz do przeznaczenia na ten cel nie mniej niż 500 mln zł w budżecie.

Sejm przyjął ustawę o in vitro

Projekt wpłynął do Sejmu jeszcze za poprzedniej kadencji, jednak nie doszło do głosowania. Zwykle w takim wypadku ma zastosowanie zasada dyskontynuacji, zgodnie z którą wszystkie sprawy i wnioski niezakończone w Sejmie i w Senacie wraz z końcem kadencji nie są przekazywane nowemu parlamentowi.

Jak w jednej ze swoich publikacji wyjaśnił dr Mateusz Radajewski, przewiduje się jednak sześć wyjątków od zasady dyskontynuacji (s. 163). Jednym z nich są obywatelskie projekty ustaw. Zgodnie z ustawą projekty te mogą być procedowane w kolejnej kadencji parlamentu (art. 4 ust. 3).

Do projektu powrócono na 1. posiedzeniu Sejmu X kadencji i w dniach 28–29 listopada 2023 roku poddano ustawę trzem czytaniom. Ostatecznie prezydent podpisał ją 15 grudnia 2023 roku.

Ustawa zobowiązała minister do wdrożenia nowego programu

W praktyce jest to nowelizacja, która dodała 4 ustępy w art. 48 (16a-16d) do obowiązującej ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

1 marca 2024 roku, czyli zanim upłynął czas na realizację 100 konkretów (22 marca), nowelizacja weszła w życie. Zobowiązała ona minister zdrowia do wdrożenia programu leczenia niepłodności.

Środki na realizację programu w kwocie 500 mln zł zapisano w budżecie na rok 2024 (s. 80). Minister zdrowia 14 lutego powołała zespół do spraw opracowania kryterium programu

Dofinansowanie na lata 2024-2028

10 kwietnia 2024 roku minister zdrowia podpisała program pt. „Leczenie niepłodności obejmujące procedury medycznie wspomaganej prokreacji, w tym zapłodnienie pozaustrojowe prowadzone w ośrodku medycznie wspomaganej prokreacji, na lata 2024-2028”.

Czytamy w nim, że przez pięć lat na dofinansowanie in vitro przewidziano 2 500 mln zł z budżetu państwa (s. 26). 

Docelowo program ma wesprzeć 15 tys. par rocznie w leczeniu niepłodności z zastosowaniem procedur medycznie wspomaganej prokreacji – IVF (gdzie plemnik samodzielnie przedostaje się do komórki jajowej) lub ICSI (gdzie plemnik wprowadza się do komórki jajowej pacjentki – s. 12).

Pieniądze popłynęły w połowie roku

Program ruszył 1 czerwca 2024 roku. Zainteresowane pary mogą bezpłatnie skorzystać ze wsparcia w procedurze in vitro oferowanej przez Ministerstwo Zdrowia. 

Zatem w ciągu pierwszych stu dni zostały przyjęte odpowiednie przepisy, a w budżecie zabezpieczono pierwsze 500 mln zł (na 2024 rok).

Nowelizacja ustawy zobowiązała minister do przygotowania programu polityki zdrowotnej, który opublikowano w kwietniu bieżącego roku, gdy minął czas na realizację 100 konkretów. Dopiero ten dokument ostatecznie potwierdził, że rząd planuje wydać 500 mln zł na dofinansowanie in vitro w latach 2024-2028. Sam program ruszył w czerwcu. 

Na tej podstawie oceniamy obietnicę jako zrealizowaną z opóźnieniem.

Wspieraj niezależność!

Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.

Wpłacam