Słowa Dariusza Klimczaka uznajemy za prawdziwe, ponieważ w chwili jego wypowiedzi aktualna lista leków refundowanych pochodziła z 28 lutego. 24 sierpnia pojawiło się jednak nowe obwieszczenie ministra zdrowia w tej sprawie.

Wpływ pandemii na listę leków refundowanych

Zgodnie z ustawą o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych obwieszczenia w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych opracowywane są przez Ministerstwo Zdrowia raz na dwa miesiące.

Przedostatnie obecnie obwieszczenie pochodzi z 18 lutego, a najnowsze – z 24 sierpnia. Tak długa przerwa spowodowana była kryzysem związanym z pandemią COVID-19. Czas obowiązywania dotychczasowej listy został wydłużony do 31 sierpnia 2020 roku na mocy art. 7a ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, czyli tzw. ustawy COVID-19.

W jej projekcie konieczność przesunięcia w czasie nowego obwieszczenia Ministerstwo Zdrowia argumentowało w następujący sposób:

w związku z sytuacją epidemiologiczną dotyczącą COVID-19 oraz procedurą wydawania decyzji administracyjnych o objęciu refundacją leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych niezbędny jest udział przedstawicieli firm farmaceutycznych, częstokroć z krajów również objętych epidemią. Sytuacja ta wymaga zatem zablokowania na okres trwania epidemii negocjacji z Komisją Ekonomiczną co z kolei uniemożliwia wydanie decyzji kończącej postępowanie. Z tych względów konieczne jest przesunięcie obowiązywania obwieszczenia i wydłużenia czasu obowiązywania decyzji administracyjnych. z COVID-19 także na instytuty badawcze uczestniczące w systemie ochronie zdrowia.

Do końca sierpnia przedłużono także okres obowiązywania decyzji administracyjnych dotyczących objęcia refundacją leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego. Przepis ten dotyczył decyzji, których okres ważności kończył się przed dniem 1 lipca 2020 roku. Natomiast decyzje administracyjne wydane do dnia wejścia w życie ustawy COVID-19, których termin określony był na 1 maja 2020 roku, zaczęły obowiązywać 1 września 2020 roku.

Pod koniec kwietnia Ministerstwo Zdrowia poinformowało, że pomimo zawieszenia postępowań administracyjnych nadal możliwe jest podejmowanie wszelkich czynności mających na celu wydanie decyzji administracyjnych w zakresie postępowań refundacyjnych. Resort zapewnił również, że trwają prace (m.in. negocjacje z koncernami farmaceutycznymi) zmierzające do wydania decyzji refundacyjnych dla wniosków kontynuacyjnych oraz wprowadzenia nowych pozycji na najbliższe obwieszczenie ministra zdrowia zawierające wykaz leków refundowanych. Nowa lista została zapowiedziana na 1 września.

Aktualna lista leków refundowanych

Obwieszczenie w sprawie leków refundowanych zawiera informacje nie tylko o istotnych obniżkach cen farmaceutyków, ale też o zasadach funkcjonowania programów lekowych. Nowa lista weszła w życie 1 września. W obwieszczeniu znalazł się jeden nowy program (załącznik B.110) – dla pacjentów z nerwiakiem zarodkowym współczulnym (neuroblastoma).

Wśród nowych leków na liście można również wymienić m.in. lek antypsychotyczny dla pacjentów ze schizofrenią, lurazydon (Latuda), stosowany w leczeniu samoistnego nadciśnienia tętniczego Valtricon czy Brentuksymab vedotin (Adcetris), który znalazł się na liście w ramach dwóch nowych wskazań: leczenie chorych na chłoniaki CD30+ jako terapia podtrzymująca oraz leczenie chorych na pierwotne chłoniaki skórne T-komórkowe. Inne nowości w aktualnym obwieszczeniu zostały pokrótce omówione przez wicemininistra zdrowia Macieja Miłkowskiego na jego koncie na Twitterze.

Na sierpniowej liście po raz pierwszy znalazły się też bezpłatne leki dla kobiet w ciąży. Na dedykowanej im liście „ciąża plus” znalazło się 114 produktów, w tym wszystkie refundowane insuliny, hormony tarczycy, heparyny drobnocząsteczkowe oraz progesteron. Darmowe leki na receptę dla kobiet w ciąży (od momentu jej stwierdzenia do upływu 15 dni po planowej dacie porodu wskazanej w zaświadczeniu wystawionym przez lekarza lub położną) zostały wprowadzone ustawą z dnia 16 kwietnia 2020 roku o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw. Co ważne, lista obejmuje wyłącznie te lekarstwa, których stosowanie przez kobiety ciężarne jest konieczne do zaspokojenia potrzeb zdrowotnych wynikających z ciąży.

Ministerstwo nie zdecydowało się natomiast na dalszą refundację produktu leczniczego solifenacyny (Vesicare). Jak poinformował Miłkowski, decyzja ta zapadła „ze względu na bardzo wysoką cenę i odpłatność dla pacjenta (3,5 i 7-krotnie wyższe dopłaty niż odpowiedniki)”. Wiceminister zapewnił jednak, że pacjenci są w pełni zabezpieczeni, ponieważ na rynku dostępnych jest 12 refundowanych solifenacyn.

Podsumowanie

W marcu mocy ustawy COVID-19 obowiązywanie poprzedniego obwieszczenia zostało przedłużone do września. Oznacza to, że aktualna lista leków refundowanych jest pierwszą od lutego, a zatem od początku pandemii. W związku z tym wypowiedź Dariusza Klimczaka uznajemy za prawdziwą.