Piech: Polacy byli okłamywani w sprawie węgla

Prezydent Siemianowic Śląskich Rafał Piech to lider partii Polska Jest Jedna, która bierze udział w tegorocznych wyborach. W „Gościu Wydarzeń” krytycznie wypowiedział się o pomyśle odejścia od węgla w miksie energetycznym. Stwierdził, że Polacy byli przez 30 lat okłamywani, bo – jak twierdzi – każde państwo posiadające złoża węgla rzekomo zwiększa wydobycie tego surowca. Na węgiel mają – jego zdaniem – stawiać m.in. Niemcy, które według Piecha planują otworzyć nową kopalnię węgla brunatnego, przy jednoczesnym zlikwidowaniu farmy wiatrowej.

Temat rozebrania 8 turbin wiatrowych na rzecz poszerzenia kopalni węgla brunatnego Garzweiler opisywaliśmy w jednej z naszych analiz. Przeciw rozbiórce wiatraków i zwiększeniu wydobycia węgla protestowano już w 2022 roku. Jak podaje portal Energetyka24, w zamian za pozwolenie na rozbiórkę i poszerzenie kopalni koncern RWE zobowiązał się wycofać się z węgla w 2030 roku, czyli o 8 lat szybciej niż planowano.

Jak zmieniło się światowe wydobycie węgla?

Według danych z serwisu Enerdata jeszcze w 1990 roku światowe wydobycie węgla było równe ok. 4 697 Mt. W 2022 roku wartość ta wzrosła niemal dwukrotnie. Tym samym wydobycie osiągnęło poziom ok. 8 685 Mt. Nie jest jednak prawdą, że za ten wzrost odpowiadają na równi wszystkie państwa świata.

W Europie oraz w Ameryce Północnej wydobycie węgla wyraźnie spadło. W przypadku Europy w 1990 roku wydobyto 1 209 Mt, a w przypadku Ameryki Północnej: 1 002 Mt, ale w 2022 roku wydobyto w tych regionach odpowiednio 521 Mt i 584 Mt.

W tym czasie Indie zwiększyły wydobycie z poziomu 225 Mt do 937 Mt, a Indonezja z poziomu 10 Mt do poziomu 690 Mt. Tym samym Chiny, Indie i Indonezja są w roku 2022 trzema największymi producentami węgla na świecie.

Już tylko dwa państwa w UE wydobywają węgiel kamienny

Według danych Eurostatu na przestrzeni ostatnich 30 lat państwa członkowskie Unii Europejskiej sukcesywnie zmniejszały wydobycie węgla kamiennego. Jeszcze w 1990 roku 13 spośród 27 państw wydobywało ten surowiec. Obecnie już tylko dwa państwa zajmują się jego wydobyciem: Polska i Czechy.

Wydobycie węgla brunatnego w UE znacząco spadło

Wydobycie węgla brunatnego w UE w latach 1990–2020 zmniejszyło się łącznie ponad dwukrotnie z poziomu 676,3 Mt do 244,5 Mt. Natomiast w okresie 2020–2022 doszło do wzrostu produkcji tego surowca w większości państw wydobywających ten rodzaj węgla i tym samym wydobycie w UE zwiększyło się do poziomu 294,3 Mt.

Rekordowo niski poziom wydobycia węgla w 2020 roku wiązał się ze zmniejszeniem popytu na węgiel. Spowodowała to pandemia COVID-19. Zauważalne było to również m.in. w Stanach Zjednoczonych.

W konsekwencji ograniczenia dostaw rosyjskiego gazu po 2022 roku niektóre z państw UE w celu zaspokojenia energetycznych potrzeb państwa i przeciwdziałania potencjalnemu kryzysowi energetycznemu zaczęły stawiać na węgiel, aby zredukować zapotrzebowanie na gaz. W tym okresie wydobycie węgla wciąż jednak pozostaje niższe niż na przestrzeni ostatnich 30 lat.

Ile węgla wydobywają Niemcy?

W Niemczech konsekwentnie dążono do wygaszenia wydobycia węgla kamiennego. W 1990 roku wydobyto u naszego zachodniego sąsiada 76,6 Mt tego surowca. W 2018 wydobyto jedynie 2,8 Mt, a rok później wydobycie zostało całkowicie wstrzymane. 

Natomiast gdy chodzi o węgiel brunatny, to jego wydobycie w Niemczech spadło, choć nie zostało zatrzymane. Niemcy w 1990 roku wydobyły 357,5 Mt tego surowca. W kolejnych latach kraj ten sukcesywnie zmniejszał wydobycie aż do 1999 roku, w którym wydobył 161,3 Mt. Następnie do 2018 roku wydobycie utrzymywało się na poziomie 170-180 Mt rocznie.

Do przełamania w miarę stałego poziomu wydobycia doszło w 2019 roku, kiedy wydobycie węgla brunatnego w Niemczech spadło do 131,3 Mt. Kolejny rok przyniósł dalszy spadek wydobycia – do poziomu 107,4 Mt, a w następnych latach wydobycie powróciło do poziomu ok. 130 Mt.