Wypowiedzi
Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Czy w krajach, gdzie prawo aborcyjne jest restrykcyjne, jest więcej aborcji?
Czy w krajach, gdzie prawo aborcyjne jest restrykcyjne, jest więcej aborcji?
![]()
Zachęcałabym osoby, które są za tym, aby przepisy aborcyjne były jeszcze bardziej restrykcyjne, do sięgnięcia do badań, chociażby Światowej Organizacji Zdrowia czy Instytutu Guttmachera, którzy jasno wskazują, że w krajach, gdzie aborcja jest bardzo restrykcyjna i zakazana, (…) tam jest więcej, zdecydowanie więcej aborcji.
- Zgodnie z raportem Guttmacher Institute w państwach, w których aborcja jest zalegalizowana, odsetek dokonywanych aborcji w stosunku do nieoczekiwanych ciąż jest podobny co w państwach, w których aborcja jest dostępna w ograniczonym zakresie lub całkowicie nielegalna.
- W państwach, w których aborcja jest całkowicie legalna, odsetek ten wynosi 40 proc. Dokładnie taki sam odsetek jest w państwach, w których aborcja jest całkowicie nielegalna. W państwach, w których aborcja dostępna jest w ograniczonym zakresie, odsetek ten wynosi 36 proc.
- Nie jest prawdą, że w krajach, gdzie prawo aborcyjne jest bardzo restrykcyjne, występuje więcej aborcji, dlatego wypowiedź uznajemy za fałszywą.
Wypowiedź
31 stycznia gościem programu „Kawa na Ławę” w TVN24 była Urszula Pasławska. W dyskusji dotyczącej prawa aborcyjnego w Polsce posłanka PSL przytoczyła badania Światowej Organizacji Zdrowia oraz Instytutu Guttmachera, które mają dowodzić, że w krajach objętych restrykcyjnym prawem aborcyjnym lub jej całkowitym zakazem przeprowadza się więcej aborcji niż w państwach z zalegalizowaną aborcją.
Restrykcje aborcyjne na świecie
Na świecie występuje wiele kategorii przepisów aborcyjnych. Jeden z podziałów zaprezentowało międzynarodowe stowarzyszenie Center for Reproductive Rights. Na mapie poniżej widać zaprezentowany został podział na:
- państwa z całkowitym zakazem aborcji (26 państw),
- państwa, w których aborcja jest dozwolona jedynie w przypadku zagrożenia życia matki (39 państw),
- państwa, w których aborcja jest dozwolona przy przesłankach zdrowotnych i psychologicznych (56 państw),
- państwa, w których prawo do aborcji jest rozszerzone również o aspekty ekonomiczne i socjalne (14 państw),
- państwa, w których aborcja jest legalna bez wstępnych przesłanek – najczęściej do 12. tygodnia ciąży (67 państw).
Interaktywna mapa przedstawiająca prawo aborcyjne we wszystkich państwach na świecie dostępna jest tutaj.
Według Center for Reproductive Rights 36 proc. kobiet w wieku rozrodczym żyje w państwach, w których aborcja jest w pełni legalna, a 5 proc. zamieszkuje państwa z całkowitym zakazem przerywania ciąży.
Badania WHO
Światowa Organizacja Zdrowia w 2020 roku opublikowała raport pt. „Preventing unsafe abortion”. Publikacja zawiera szereg faktów i danych statystycznych na temat aborcji na świecie, koncentrując się zwłaszcza na bezpieczeństwie kobiet, przyczynach i skutkach niebezpiecznych aborcji oraz zaleceniach.
Według raportu 61 proc. wszystkich nieplanowanych ciąż na świecie kończy się aborcją. W państwach Afryki, Azji oraz Ameryki Łacińskiej występuje najwięcej aborcji w przeliczeniu na tysiąc kobiet. Warto pamiętać, że są to państwa z najniższym poziomem edukacji seksualnej oraz najsłabszym dostępem do środków antykoncepcyjnych. Z tego powodu występuje w nich najwięcej nieplanowanych ciąż. Ponadto trzy czwarte aborcji przeprowadzanych w Afryce i Ameryce Łacińskiej odbywa się w niebezpiecznych dla zdrowia kobiet warunkach.
WHO zwraca uwagę na niebezpieczeństwo dla życia i zdrowia kobiet związane z brakiem legalnej aborcji, która mogłaby być przeprowadzona przez wyspecjalizowanych lekarzy w higienicznych warunkach. Aby zapobiec niebezpiecznym aborcjom, organizacja proponuje:
- wprowadzenie edukacji seksualnej,
- upowszechnienie dostępu do środków antykoncepcyjnych,
- zapewnienie możliwości przeprowadzenia legalnej i bezpiecznej aborcji,
- zapewnienie opieki zdrowotnej dla kobiet z komplikacjami po aborcji.
Raport Guttmacher Institute
Również w 2020 roku swój raport dotyczący aborcji opublikował amerykański Guttmacher Institute. Jak wynika z danych zebranych przez organizację, największy odsetek przeprowadzanych aborcji, jak również nieplanowanych ciąż występuje w krajach o niskich i średnich dochodach (odpowiednio 38 proc. i 44 proc.). W krajach o wysokich dochodach odsetek ten jest dużo niższy (15 proc.), głównie ze względu na lepszy dostęp do środków antykoncepcji oraz edukacji seksualnej. Wszystkie wartości są średnimi rocznymi za lata 2015-2019. Wskaźniki aborcji i niezamierzonej ciąży to liczba tych zdarzeń w przeliczeniu na tysiąc kobiet w wieku 15-49 lat.
Na kolejnym wykresie zaprezentowanym w raporcie znalazły się odsetki przeprowadzonych aborcji oraz nieplanowanych ciąż w państwach pogrupowanych według rozwiązań prawnych dotyczących kwestii aborcji. Z danych Guttmacher Institute wynika, że łącznie we wszystkich państwach, w których aborcja jest zalegalizowana, a przepisy zostały zliberalizowane, odsetek dokonywanych aborcji jest podobny do państw, w których aborcja jest dostępna w ograniczonym zakresie lub całkowicie nielegalna.
W państwach, w których aborcja jest całkowicie legalna, odsetek przerwanych ciąż wynosi 40 proc. Dokładnie taki sam odsetek występuje w krajach, w których aborcja jest całkowicie nielegalna. W państwach, w których aborcja dostępna jest w ograniczonym zakresie, do przerwania ciąży dochodzi w 36 proc. przypadków.
Autorzy zastrzegają jednak, że dane dotyczące państw ze zliberalizowanymi obostrzeniami aborcyjnymi mogą zniekształcać dane z Chin oraz Indii (głównie przez znaczną liczbę ludności w tych krajach i duży odsetek dokonywanych w nich aborcji), a sam odsetek dla pozostałych państw z legalną aborcją jest niższy.
Bezpośredni związek z liczbą aborcji mają m.in. podstawy ekonomiczne oraz (zwłaszcza) odsetek nieplanowanych ciąż. W przeważającej większości państw, które mają zaostrzone przepisy aborcyjne, warunki ekonomiczne są słabsze, a odsetek nieplanowanych ciąż – dużo wyższy (głównie przez brak edukacji seksualnej i dostępu do środków antykoncepcji). Wśród państw, w których w pełni zalegalizowano aborcję, dominują państwa rozwinięte, bogatsze, z wyższym poziomem świadomości seksualnej oraz dostępem do środków antykoncepcji. A zatem również i takie czynniki mają zatem duży wpływ na liczbę przeprowadzanych aborcji.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter