Wypowiedź europosła Radosława Sikorskiego uznajemy za prawdziwą, ponieważ zgodnie z najnowszym raportem Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) to właśnie na Węgrzech stwierdzono największą liczbę przypadków nieprawidłowości w rozliczaniu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych.

Czym właściwie jest OLAF?

OLAF to Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (ang. The European Anti-Fraud Office), monitorujący zarządzanie środkami unijnymi zarówno przez państwa członkowskie, jak i instytucje UE. W tym celu prowadzone są dochodzenia w sprawie nadużyć na szkodę budżetu UE, korupcji oraz poważnych uchybień wewnątrz podmiotów Unii. OLAF wspomaga także Komisję Europejską w zakresie opracowywania polityki ws. nadużyć finansowych.

Które państwa dopuszczają się w największym stopniu nieprawidłowości?

W roku 2019 OLAF zakończył 181 dochodzeń oraz wydał 254 zalecenia dla odpowiednich krajów i jednostek unijnych. Urząd zalecił również odzyskanie 485 mln euro do budżetu UE. Jak wynika z opublikowanych statystyk (s. 13), dotyczących wykorzystania funduszy UE zarządzanych bądź wydawanych w całości lub w części na szczeblu albo krajowym, albo regionalnym, w roku 2019 najwięcej spraw wszczęto wobec Rumunii (11). Dziewięć z nich zakończyło się wydaniem zalecenia. Wspomniane przez europosła Sikorskiego Węgry znalazły się na 6. miejscu pod względem liczby prowadzonych spraw (5). W dwóch z nich wydano zalecenia – tyle samo zaleceń wydano wobec Grecji, Słowacji i Portugalii.

W tym samym raporcie (s. 39) znalazło się jednak szersze opracowanie dotyczące nieprawidłowości w rozliczaniu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych w latach 2015-2019. W tym zestawieniu Węgry znalazły się na niechlubnej pierwszej pozycji. W sumie we wspomnianym okresie wykryto 43 nieprawidłowości, które zakończyły się wydaniem rekomendacji zwrotu środków do unijnej kasy. Węgry osiągnęły także najwyższy współczynnik spraw zakończonych wydaniem zalecenia jako procent płatności – 3,93 proc. To wynik ponad 10-kronie gorszy od średniej UE-27 (0,36 proc.).

Na drugim miejscu pod względem liczby spraw, odnośnie do których wydano rekomendacje, uplasowała się Rumunia (40 spraw), lecz w jej przypadku przytoczony współczynnik wyniósł znacznie mniej (0,35 proc.). Na trzecim miejscu ex aequo znalazły się Polska i Włochy (22 sprawy). W naszym przypadku odsetek spraw z rekomendacjami w stosunku do płatności był jednak niższy i wyniósł 0,12 proc. w porównaniu do 0,21 proc. Włoch.

W roku 2018 OLAF wydał bliźniaczy raport (s. 39), w którym również uwzględnił nieprawidłowości w rozliczaniu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, tym razem w latach 2014-2018. Wówczas Węgry „zamieniły się” pozycją z Rumunią w liczbie spraw, względem których wydano rekomendacje zwrotu środków (odpowiednio 52 na Węgrzech oraz 66 w Rumunii). Węgrzy pozostali wciąż na pierwszym miejscu, biorąc pod uwagę odsetek spraw zakończonych wydaniem zalecenia względem procenta płatności.