Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
4 min czytania
Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
4 min czytania
Deficyt poza kontrolą. W jaki sposób wyprowadzono środki?
Deficyt poza kontrolą. W jaki sposób wyprowadzono środki?
Określenie zatem rzeczywistej wartości deficytu budżetu państwa w 2021 r. wymagałoby stwierdzenia, że poza rachunkiem deficytu budżetu państwa w 2021 r. znalazła się kwota nie mniejsza niż 64,3 mld zł.
Prawda
Wypowiedź uznajemy za zgodną z prawdą, gdy:
- istnieją dwa wiarygodne i niezależne źródła (lub jedno, jeśli jest jedynym adekwatnym z punktu widzenia kontekstu wypowiedzi) potwierdzające zawartą w wypowiedzi informację,
- zawiera najbardziej aktualne dane istniejące w chwili wypowiedzi,
- dane użyte są zgodnie ze swoim pierwotnym kontekstem.
Prawda
Wypowiedź uznajemy za zgodną z prawdą, gdy:
- istnieją dwa wiarygodne i niezależne źródła (lub jedno, jeśli jest jedynym adekwatnym z punktu widzenia kontekstu wypowiedzi) potwierdzające zawartą w wypowiedzi informację,
- zawiera najbardziej aktualne dane istniejące w chwili wypowiedzi,
- dane użyte są zgodnie ze swoim pierwotnym kontekstem.
- Zgodnie z analizą NIK w budżecie państwa nie uwzględniono kwoty 42 mld zł. Środki te uzyskano w wyniku emisji obligacji przez Bank Gospodarstwa Krajowego na rzecz Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 oraz przez Polski Fundusz Rozwoju SA.
- Poprzez emisje obligacji podmioty te pozyskały ponad 42 mld zł na rządowe cele związane z walką ze skutkami pandemii COVID-19. Zarówno BGK, jak i PFR nie należą do sektora finansów publicznych.
- Ponadto 22,3 mld zł w postaci nieodpłatnych emisji Skarbu Państwa trafiło do szeregu podmiotów.
- W ostatecznym budżecie za 2021 rok pominięto więc łącznie 64,3 mld zł. W związku z tym wypowiedź Mariana Banasia oceniamy jako prawdziwą.
NIK: przejrzystość budżetu budzi zastrzeżenia
Jak co roku prezes Najwyższej Izby Kontroli przedstawił podczas przemówienia sejmowego najważniejsze wnioski z analizy wykonania budżetu państwa. Marian Banaś podkreślił, że środki budżetowe w roku 2021 zostały spożytkowane zgodnie z ustawą budżetową.
Zastrzeżenia kontrolerów NIK dotyczyły pewnych działań, które wprawdzie były zgodne z literą prawa, jednakże zakłócały przejrzystość i zasadę roczności budżetu państwa. W pierwszej kolejności zwrócono uwagę na „sztuczne” zaniżanie deficytu budżetu państwowego. W rzeczywistości jego kwota ma być wyższa o przynajmniej 64,3 mld zł.
Wstępny szacunek wskazywał, że wysokość deficytu budżetu państwa w 2021 roku wyniosła 26,32 mld zł. Według NIK ostatecznie deficyt wyniósł 26,4 mld zł. Marian Banaś zauważył, że jest to kwota zaniżona ze względu na zastosowanie „niestandardowych działań”.
Deficyt de facto większy niż na papierze
Wspomniane „niestandardowe działania” polegały na finansowaniu pozabudżetowych funduszy na rządowe cele związane z walką ze skutkami pandemii COVID-19.
„W 2021 r. za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego (Funduszu Przeciwdziałania COVID-19) oraz Polskiego Funduszu Rozwoju S.A. – podmiotów nienależących do sektora finansów publicznych – Rząd kontynuował realizację zadań państwa związanych z ograniczaniem skutków epidemii” – czytamy w analizie NIK.
Środki na powyższe fundusze były pozyskiwane przez emisję obligacji tych jednostek. Według NIK mowa o kwocie 42 mld zł plus 1 mld euro i 0,4 mld dolarów.
Obligacje jako sposób pozyskiwania środków
Dodatkowo decyzją resortu finansów część podmiotów została dofinansowana nieodpłatnymi obligacjami Skarbu Państwa. Zgodnie z limitem przyjętym w ustawie budżetowej była to kwota 22,3 mld zł.
Najwięcej otrzymał Polski Fundusz Rozwoju SA (6,6 mld zł) i Fundusz Reprywatyzacji (6 mld zł). Wśród beneficjentów znalazła się także m.in. spółka Centralnego Portu Komunikacyjnego (2,23 mld zł).
NIK jednocześnie podkreśla, że nie jest to jednorazowa praktyka, a skala przekazywania przez Ministerstwo Finansów nieodpłatnych obligacji rośnie. W 2019 roku była to kwota 5,8 mld zł, a rok później blisko 18,3 mld zł.
Niewykorzystane środki problemem w ocenie budżetu
W analizie zaznaczono, że część środków, które formalnie zostały zaliczone przez rząd jako wydatki, nie zostały spożytkowane. Łącznie do siedmiu funduszy trafiło 44,8 mld zł, których do końca 2021 roku nie wykorzystano.
Co więcej, wydatki w wysokości 7,6 mld zł zaplanowane w budżecie państwa na 2021 rok zostały ujęte w wykazie wydatków, które w 2021 roku nie wygasły z upływem roku. W rzeczywistości będą one służyć więc do finansowania działań w roku 2022.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci
Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej
Sprawdź!
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
