Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Ten artykuł ma więcej niż 3 lata. Niektóre dane mogą być nieaktualne. Sprawdź, jak zmieniała się metodologia i artykuły w Demagogu.
Działania Prezydenta – czy są całkowicie zależne od Rady Ministrów?
Ten artykuł ma więcej niż 3 lata. Niektóre dane mogą być nieaktualne. Sprawdź, jak zmieniała się metodologia i artykuły w Demagogu.
Działania Prezydenta – czy są całkowicie zależne od Rady Ministrów?
Wszystko co robi prezydent musi robić na wniosek rady ministrów
Jako, że wypowiedź Pani Magdaleny Ogórek możemy połączyć z wypowiedzią o powiązaniu Prezydenta RP z Służbami Zbrojnymi rozważymy tę wypowiedź w dwóch aspektach, ponieważ nie wiemy, co kandydatka SLD na urząd Prezydenta miała na myśli.
Jeśli rozważymy wypowiedź w sensie ogólnym – stanowi ona oczywisty fałsz. Trudno powiedzieć, że Prezydent potrzebuje do wszystkiego co robi wniosku Rady Ministrów.
Prezydent RP jest częścią władzy wykonawczej w Polsce, jak również najwyższym przedstawicielem Rzeczypospolitej Polskiej i gwarantem ciągłości władzy państwowej (Art. 126 Konstytucji RP).
Charakter urzędu sprawia, że reprezentuje on Polskę na arenie międzynarodowej, przy czym według Art.133 Konstytucji –
1) ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe, o czym zawiadamia Sejm i Senat,
2) mianuje i odwołuje pełnomocnych przedstawicieli Rzeczypospolitej Polskiej w innych państwach i przy organizacjach międzynarodowych,
3) przyjmuje listy uwierzytelniające i odwołujące akredytowanych przy nim przedstawicieli dyplomatycznych innych państw i organizacji międzynarodowych.
2. Prezydent Rzeczypospolitej przed ratyfikowaniem umowy międzynarodowej może zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem w sprawie jej zgodności z Konstytucją.
3. Prezydent Rzeczypospolitej w zakresie polityki zagranicznej współdziała z Prezesem Rady Ministrów i właściwym ministrem.
Już więc sam ten artykuł podważa słowa Pani Ogórek. Idąc dalej Prezydent RP nie potrzebuje również wniosku na nadawanie obywatelstwa (Art. 137), nadawanie orderów i odznaczeń (Art.138), prawo łaski (Art.139), wystąpienie z orędziem przed Parlamentem (Art. 140), zwołanie Rady Gabinetowej (Art. 141). Akty urzędowe wydawane przez Prezydenta RP wymagają kontrasygnaty, w celu przeniesienia odpowiedzialności na Premiera RP (Art. 144), ale nie są wydawane na wniosek RM, a to duża różnica. Obowiązek kontrasygnaty prezesa RM nie obowiązuje jednak w przypadkach z Art. 144, ust.3:
1) zarządzania wyborów do Sejmu i Senatu,
2) zwoływania pierwszego posiedzenia nowo wybranych Sejmu i Senatu,
3) skracania kadencji Sejmu w przypadkach określonych w Konstytucji,
4) inicjatywy ustawodawczej,
5) zarządzania referendum ogólnokrajowego,
6) podpisywania albo odmowy podpisania ustawy,
7) zarządzania ogłoszenia ustawy oraz umowy międzynarodowej w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej,
8) zwracania się z orędziem do Sejmu, do Senatu lub do Zgromadzenia Narodowego,
9) wniosku do Trybunału Konstytucyjnego,
10) wniosku o przeprowadzenie kontroli przez Najwyższą Izbę Kontroli,
11) desygnowania i powoływania Prezesa Rady Ministrów,
12) przyjmowania dymisji Rady Ministrów i powierzania jej tymczasowego pełnienia obowiązków,
13) wniosku do Sejmu o pociągnięcie do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu członka Rady Ministrów,
14) odwoływania ministra, któremu Sejm wyraził wotum nieufności,
15) zwoływania Rady Gabinetowej,
16) nadawania orderów i odznaczeń,
17) powoływania sędziów,
18) stosowania prawa łaski,
19) nadawania obywatelstwa polskiego i wyrażania zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego,
20) powoływania Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego,
21) powoływania Prezesa i Wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego,
22) powoływania Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego,
23) powoływania prezesów Sądu Najwyższego oraz wiceprezesów Naczelnego Sądu
Wniosku RM nie wymaga również z oczywistych względów desygnacja Premiera (Art. 154). Konstytucja daje Prezydentowi RP uprawnienia w kwestii wyboru Premiera przy niepowodzeniu w utworzeniu Rządu przez Parlament (Art.155).
Na gruncie Art. 191 Prezydent RP może wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego o sprawdzenie zgodności z konstytucją spraw z Art.188 i 189, Premier RP również ma takie uprawnienie w związku z czym wniosek nie jest konieczny.
Jeśli chcemy rozpatrywać tę wypowiedź tylko na gruncie sił zbrojnych to:
Relacja pomiędzy Prezydentem RP, a Siłami Zbrojnymi regulowana jest przez Art. 134 Konstytucji:
Art. 134
1. Prezydent Rzeczypospolitej jest najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
2. W czasie pokoju Prezydent Rzeczypospolitej sprawuje zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi za pośrednictwem Ministra Obrony Narodowej.
3. Prezydent Rzeczypospolitej mianuje Szefa Sztabu Generalnego i dowódców rodzajów Sił Zbrojnych na czas określony. Czas trwania kadencji, tryb i warunki odwołania przed jej upływem określa ustawa.
4. Na czas wojny Prezydent Rzeczypospolitej, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, mianuje Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych. W tym samym trybie może on Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych odwołać. Kompetencje Naczelnego
Dowódcy Sił Zbrojnych i zasady jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej określa ustawa.
5. Prezydent Rzeczypospolitej, na wniosek Ministra Obrony Narodowej, nadaje określone w ustawach stopnie wojskowe.
6. Kompetencje Prezydenta Rzeczypospolitej, związane ze zwierzchnictwem nad Siłami Zbrojnymi, szczegółowo określa ustawa.
Konstytucja zatem nie informuje wyraźnie, w tym celu należałoby zajrzeć do odpowiedniej ustawy wskazanej w ust.6.
Odpowiedni przepis ustawy:
Art. 4a. 1. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, stojąc na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa, nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium, w szczególności:
1) zatwierdza, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, strategię bezpieczeństwa narodowego;
2) wydaje, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, w drodze postanowienia, Polityczno-Strategiczną Dyrektywę Obronną Rzeczypospolitej Polskiej oraz inne dokumenty wykonawcze do strategii bezpieczeństwa narodowego;
3) zatwierdza, na wniosek Rady Ministrów, plany krajowych ćwiczeń systemu obronnego i kieruje ich przebiegiem;
4) postanawia, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, o wprowadzeniu albo zmianie określonego stanu gotowości obronnej państwa;
5) może zwracać się do wszystkich organów władzy publicznej, administracji rządowej i samorządowej, przedsiębiorców, kierowników innych jednostek organizacyjnych oraz organizacji społecznych o informacje mające znaczenie dla bezpieczeństwa i obronności państwa;
6) inicjuje i patronuje przedsięwzięciom ukierunkowanym na kształtowanie postaw patriotycznych i obronnych w społeczeństwie.
Wobec tego większość czynności w zakresie obronności Prezydent wykonuje na wniosek ministra, jednak nie do realizacji postanowień art. 4a, ust.1, pkt.5. W związku z tym, na tym gruncie wypowiedź również sklasyfikujemy jako fałszywą.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter