Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
6 min czytania
Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
6 min czytania
Emerytura dla Ukraińców po 1 dniu pracy? Sprawdzamy
Emerytura dla Ukraińców po 1 dniu pracy? Sprawdzamy
Realnym problemem jest to, że jako Polacy finansujemy w tej chwili emerytury dla innego narodu — dla narodu ukraińskiego. Na bazie umowy zawartej przez rząd Donalda Tuska i niewypowiedzianej przez rząd PiS-u. To jest prawdziwy skandal, bo wystarczy jeden dzień pracować w Polsce, osiągnąć wiek emerytalny, zadeklarować, że się tutaj mieszka i polski podatnik musi płacić kilkukrotnie wyższą minimalną emeryturę.
Fałsz
Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:
- nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,
- jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.
Fałsz
Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:
- nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,
- jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.
- Polska i Ukraina w 2012 roku podpisały umowę, na podstawie której Ukraińcy mogą nabywać świadczenia emerytalne dzięki pracy w Polsce, a Polacy – analogicznie w Ukrainie. Teoretycznie osoba z Ukrainy zyskuje prawo do emerytury po jednym przepracowanym dniu w naszym kraju, oczywiście, jeśli osiągnęła wiek emerytalny.
- W Polsce nie ma wymaganego minimalnego stażu ubezpieczeniowego. Co prawda, by uzyskać minimalną emeryturę, kobiety muszą przepracować 20 lat, a mężczyźni: 25 lat. Jednak jeśli ktoś pracował krócej, to otrzyma odpowiednio niższe świadczenie zależne od wypracowanych składek.
- W efekcie za jeden przepracowany dzień zarówno Polakom, jak i Ukraińcom przebywającym w naszym kraju na stałe przysługuje świadczenie emerytalne, ale jest ono liczone w groszach.
- Z kolei Krzysztof Bosak sugeruje, że po jednym dniu osobie z Ukrainy będzie przysługiwała pełna polska minimalna emerytura. Wyższa niż ta, którą otrzymałaby w swojej ojczyźnie.
- W Ukrainie rzeczywiście minimalna emerytura jest niższa niż ta w Polsce. Stanowi 40 proc. minimalnej płacy w Ukrainie, która od stycznia tego roku wynosi 6 300 hrywien. Taka emerytura to ok. 313,29 zł według kursu z dnia debaty.
- To nadal Ukraina wypłaca Ukraińcom i Ukrainkom emeryturę za przepracowane w ich kraju lata. W przypadku gdy taka osoba przepracuje w Polsce dzień (lub więcej), Polska jedynie dopłaca różnicę między tym świadczeniem a emeryturą minimalną. W kwietniu 2023 roku z takich dopłat korzystało 1170 osób.
- Co więcej, aby otrzymać takie wyrównanie, emeryt nie tylko musi zadeklarować, jak twierdzi Bosak, że mieszka w Polsce, lecz faktycznie w niej przebywać. ZUS sprawdza to, korzystając m.in. z danych Straży Granicznej.
- Wypowiedź Bosaka oceniamy jako fałsz. Po jednym przepracowanym dniu Ukraińcy w wieku emerytalnym przebywający w Polsce na stałe nabędą świadczenie, ale jest ono groszowe. W przypadku, gdy osiągnęli oni odpowiedni staż pracy w Ukrainie, Polska nie wypłaca im całej emerytury minimalnej, lecz tylko wyrównanie. Ponadto nie wystarczy do tego sama deklaracja zamieszkiwania w Polsce.
Sprawdzamy wypowiedzi z debaty wyborczej w TVP
Podczas debaty wyborczej w TVP uważnie wypisywaliśmy weryfikowalne wypowiedzi, a 10 z nich sprawdziliśmy jeszcze w trakcie trwania debaty. Wyniki naszych szybkich ustaleń możesz zobaczyć na portalu X.com. Na naszej stronie publikujemy teraz szersze analizy tych wypowiedzi.
Emerytura w Polsce. Sposób obliczania
W Polsce wysokość emerytury jest obliczana proporcjonalnie do przepracowanego czasu pracy. Według danych ZUS w 2022 roku 6 680 osób pobierało emeryturę niższą niż 100 zł (s. 6), a prezeska instytucji poinformowała Polską Agencję Prasową, że najniższa emerytura w kraju wynosi 10 groszy.
Wysokość emerytury zależy od wypracowanych składek. Nie jest możliwe, aby po jednym dniu pracy zyskać prawo do minimalnej emerytury.
Aby zapewnić sobie minimalną emeryturę (obecnie wynoszącą 1 588,44 zł brutto), należy płacić składki przez co najmniej:
- 20 lat w przypadku dla kobiet,
- 25 lat w przypadku mężczyzn.
Co z emeryturą dla osób z Ukrainy?
W 2012 roku Polska i Ukraina podpisały umowę o zabezpieczeniu społecznym. Zgodnie z tą umową wysokość emerytury osoby z Ukrainy obliczana jest wyłącznie na podstawie składek opłacanych w Polsce. Innymi słowy, po wyjeździe z Polski obywatel lub obywatelka Ukrainy może pobierać jedynie emeryturę w wysokości zależnej od składek zebranych podczas stałego pobytu w Polsce.
Ponadto konieczne jest osiągnięcie przez Ukraińca lub Ukrainkę wieku emerytalnego. Ten wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Natomiast osoby z Ukrainy do uzyskania minimalnej emerytury potrzebują tego samego stażu ubezpieczeniowego co Polacy (20 albo 25 lat).
Teoretycznie więc po przepracowaniu w Polsce jednego dnia rzeczywiście uzyskuje się prawo do emerytury (po osiągnięciu wieku emerytalnego). Świadczenie to będzie jednak dosłownie groszowe.
Minimalna emerytura po jednym dniu pracy? To fałsz
Krzysztof Bosak w swojej wypowiedzi sugeruje, że Ukraińcy po jednym przepracowanym dniu otrzymają minimalną polską emeryturę. Jak wiemy, nie jest to prawdą. Zgadza się za to, że minimalna emerytura w Polsce jest wyższa niż ta w Ukrainie.
Od 1 stycznia 2018 roku minimalna emerytura w Ukrainie stanowi 40 proc. płacy minimalnej. Od stycznia 2023 roku minimalna płaca wynosi 6 300 hrywien, zatem 40 proc. z tej kwoty to ok. 313,29 zł według obecnego kursu i przekracza obecne poziomy minimum egzystencji (w Ukrainie).
Ukrainiec w Polsce może więc liczyć na wyższą minimalną emeryturę, ale tylko wtedy, gdy mieszka w Polsce, pracuje i płaci podatki w naszym kraju. Aby móc otrzymywać świadczenie na poziomie sugerowanym przez Bosaka, musi przepracować min. 20 lat w przypadku kobiet lub 25 lat w przypadku mężczyzn.
Oczywiście, taka osoba musi też osiągnąć wiek emerytalny i na stałe mieszkać w Polsce. Nie wystarczy sama deklaracja mieszkania w naszym kraju. ZUS sprawdza, czy dana osoba rzeczywiście ma stały pobyt w Polsce, m.in. przy wykorzystaniu danych Straży Granicznej. Weryfikacja następuje zarówno na etapie składania wniosku, jak i w okresie wypłaty świadczenia, więc osoba, która wyjedzie z Polski, traci prawo do dopłaty.
Konfederacja przekazuje fałszywe informacje nt. emerytur dla Ukraińców
Posłowie Konfederacji wielokrotnie przekazywali nieprawdziwe lub zmanipulowane informacje dotyczące emerytur dla Ukraińców w Polsce. Reagowało na nie Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, które przypominało, że aby pobierać minimalną emeryturę, obywatele Ukrainy muszą spełnić takie same warunki co Polacy.
Polska nie wypłaca Ukraińcom emerytury za lata składek odprowadzanych w Ukrainie. W przypadku, gdy ktoś uzyska prawo do ukraińskiej emerytury, to takiej osobie emeryturę nadal wypłaca Ukraina. W przypadku, gdy taka osoba przepracuje jeden dzień w Polsce (lub więcej), to Polska jedynie wypłaca wyrównanie świadczenia do kwoty minimalnej emerytury od sumy świadczeń z obu państw.
W kwietniu br. ZUS wydał komunikat, w którym poinformował, że taką dopłatę dostaje obecnie 1 170 osób. W ostatnich latach liczba ta spadała, między innymi dlatego, że Ukraińcy podejmują w Polsce zatrudnienie.
Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci
Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej
Sprawdź!
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
Ukraina 
