Ilu Polaków zarabia minimalną pensję?

Rekordowo wysoka płaca minimalna

Od 1 stycznia 2023 roku płaca minimalna w Polsce wzrośnie do 3 490 zł – to o 480 zł więcej względem poprzedniego roku. Druga podwyżka czeka nas od 1 lipca. Wówczas minimalne wynagrodzenie będzie wynosić 3 600 zł. Analogicznie idzie do góry również stawka godzinowa – odpowiednio do 22,80 od stycznia i 23,50 zł od lipca (dla porównania 19,70 zł w roku 2022). Podane kwoty są kwotami brutto.

PiS nie udało się przy tym wywiązać na czas z jednej ze swych obietnic. W 2019 roku w trakcie kampanii wyborczej Jarosław Kaczyński ogłaszał, że w 2021 roku pensja minimalna wyniesie 3 tys., a w 2024 – 4 tys. zł. Tak się jednak nie stało, skoro na 2021 rok pensję minimalną ustalono na poziomie 2,8 tys. zł. Czas pokaże, czy w 2024 roku uda się osiągnąć na czas kolejny zapowiedziany próg podwyżki.

Polska wypada nieźle na tle UE

Polska w liczbach bezwzględnych wypada blado na tle państw UE. Na koniec 2022 roku pensja minimalna w Polsce odpowiadała 641 euro. Spośród 21 państw UE, które stosują pensję minimalną, jedynie w pięciu krajach jej wysokość była niższa. W liderującym Luksemburgu minimalne wynagrodzenie było 3,6 razy wyższe niż w Polsce. W Niemczech, będących na piątym miejscu – 2,5 razy wyższe.

Rzetelniejszym porównaniem jest to wykorzystujące parytet siły nabywczej (PPS), uwzględniające wskaźniki poziomu różnic w cenach pomiędzy krajami. Gdy mierzymy tą metodą, okazuje się, że Polska znajduje się w grupie 10 państw z pensją minimalną powyżej 1 000 PPS.

W tym zestawieniu zajmujemy 9. miejsce, a różnica względem lidera maleje. Okazuje się, że pensja minimalna w Luksemburgu jest 1,6 razy wyższa niż w Polsce. Z kolei w Niemczech – 1,5 raza.

Ile osób pobierało minimalne wynagrodzenie w 2022 roku?

Niestety nie jesteśmy w stanie udzielić odpowiedzi na to pytanie. Próbowaliśmy uzyskać dane w trybie dostępu do informacji publicznej, jednak bezskutecznie. Ministerstwo Finansów odesłało nas do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Z kolei ministerstwo zarządzane przez Marlenę Maląg zaleciło nam, aby skorzystać z danych GUS, ponieważ MPRiS takimi danymi nie dysponuje.

Podane przez minister Maląg „2,5 mln Polaków” może opierać się na informacji z projektu rozporządzenia wprowadzającego nowe minimalne wynagrodzenie. Podane tam dane jednak nie określają liczby osób zarabiających minimalną pensję na koniec 2022 roku. W wersji Oceny Skutków Regulacji z lipca Ministerstwo Finansów informowało, że ok. 2,7 mln osób w Polsce pobiera wynagrodzenie w wysokości pomiędzy 3 010 zł (minimalne w 2022 roku) a 3 490 zł (minimalne w 2023 roku). W wersji wrześniowej było to już ok. 3,05 mln osób.