W wypowiedzi Ministra Waszczykowskiego “(…) we can provide about €100 per month per person. In Belgium it’s €60 a day” (“możemy zapewnić około 100 euro na osobę miesięcznie. W Belgii jest to 60 euro dziennie”) nie uściślono, czy chodzi o kwoty pomocy pieniężnej, bezpośrednio udzielanej uchodźcom, czy raczej o całkowity koszt ich utrzymania. W związku z kontekstem wypowiedzi przyjmujemy jednak, że Minister miał na myśli bezpośrednią pomoc pieniężną.

Belgia

Opracowanie na stronie Asylum Information Database (AIDA) autorstwa Belgian Refugee Council podaje, że uchodźcom w Belgii pomoc udzielana jest przede wszystkim w formie materialnej pod postacią zakwaterowania, wyżywienia, ubrań, pomocy medycznej, społecznej, psychologicznej, tłumaczeniowej i prawnej oraz dostępu do programu dobrowolnego powrotu. Otrzymują oni również mały dodatek dzienny, tzw. kieszonkowe, oraz ewentualny dostęp do świadczeń opieki społecznej.

Uchodźcy, którzy przebywają w kwaterach zbiorowych, otrzymują codzienne kieszonkowe o stałej wysokości. Kwoty kieszonkowego w 2015 roku wynosiły:

Osoby, którym przydzielone zostało zakwaterowanie indywidualne, otrzymują tygodniowe wsparcie materialne w postaci gotówki lub kuponów żywieniowych oraz stałego kieszonkowego. Dokładne kwoty miesięcznego wsparcia różnią się w zależności od typu zakwaterowania oraz składu rodziny:

* Kwoty miesięczne zostały podane jako iloczyn czterech kwot tygodniowych; w związku z tym kwoty dzienne obliczono jako iloraz kwot miesięcznych podzielonych przez 28 dni.

Lokalne Inicjatywy Przyjmujące (LRI – Local Reception Initiatives), którym powierzana jest opieka nad osobami mającymi znaczne szanse na uzyskanie azylu w Belgii (jak np. Syryjczycy), posiadają wyraźną autonomię w kwestii własnej organizacji oraz dystrybuowania pomocy materialnej. W związku z tym osoby ubiegające się o azyl mogą w wyjątkowych przypadkach otrzymać wsparcie finansowe odpowiadające wysokości pomocy społecznej pobieranej przez belgijskich obywateli, pomniejszone o koszty wynajmu mieszkania.

W teoretycznej sytuacji wyczerpania wszelkich możliwości przydzielenia osobom poszukującym azylu miejsca zakwaterowania, osoby takie mogą ubiegać się o pomoc społeczną w wysokości pobieranej przez legalnych rezydentów Belgii.

Od końca 2012 r. kwoty te wynoszą:

** iloraz kwoty miesięcznej podzielonej przez 30 dni.

AIDA podaje, że w latach 2009-2012 podczas kryzysu przyjęć uchodźców w Belgii większość tego typu wniosków zostało jednak oddalonych.

Jeśli osoba starająca się o azyl w Belgii pracuje, jest zobowiązana do przekazywania części (35-75%) swoich dochodów na rzecz ośrodka, w którym przebywa i zostaje wyłączona z dostępu do pomocy materialnej, jeśli jej dochód miesięczny przekracza powyższe kwoty świadczeń pomocy społecznej.

Na podstawie powyższych danych można stwierdzić, że najwyższym możliwym do uzyskania dziennym świadczeniem pieniężnym na osobę jest 35,62 euro w przypadku braku zakwaterowania i wyżywienia, 11,29 euro w przypadku samotnego rodzica umieszczonego w zakwaterowaniu indywidualnym i bez zapewnionego wyżywienia oraz 7,40 euro dla osoby dorosłej przebywającej w kwaterze zbiorowej.

W związku z tym informację o 60 euro przypadających na uchodźcę w Belgii uznajemy za fałszywą.

Polska

Na podstawie danych Urzędu ds. Cudzoziemców pomoc socjalna przysługuje każdemu, kto złożył wniosek o nadanie statusu uchodźcy w Polsce (poza wyjątkami określonymi w ustawie).

Cudzoziemcom zakwaterowanym w ośrodkach przysługuje zakwaterowanie, wyżywienie, zwrot kosztów przejazdów środkami komunikacji miejskiej w określonych przypadkach, pomoc pieniężna na zakup środków higieny osobistej 20 zł/miesiąc oraz tzw. kieszonkowe 50 zł/miesiąc, jednorazowa pomoc pieniężna na zakup odzieży i obuwia (140 zł), ekwiwalent pieniężny na wyżywienie dla dzieci poniżej 6 r.ż. oraz dzieci chodzących do szkoły – 9 zł/dzień.

Cudzoziemcy mieszkający poza ośrodkami otrzymują świadczenia pieniężna na pokrycie kosztów pobytu w wysokości:

*** Kurs średni euro do złotego z dnia 18.03.2016 r.

Ponadto wszystkim cudzoziemcom przysługuje: dostęp do szkół publicznych, bezpłatna nauka języka polskiego, opieka medyczna, stomatologiczna i psychologiczna.

Jak wynika z powyższych danych, jedna osoba może otrzymać maksymalnie: 270 zł (63,22 euro) miesięcznie w przypadku dziecka mieszkającego w ośrodku i uczęszczającego do szkoły lub 750 zł (175,62 euro) miesięcznie jako osoba mieszkająca samotnie poza ośrodkiem.

Wypowiedź ministra Waszczykowskiego należy więc uznać za fałszywą, ponieważ – jak pokazują oficjalne dane – istnieje duża rozpiętość w kwotach przyznawanych uchodźcom. Istnieje sytuacja, w której takiej osobie przyznaje się nawet około 175 euro miesięcznie. Ok. 100 euro przysługuje osobie w rodzinie 3-osobowej, jeśli zaś w gospodarstwie domowym mieszka tylko jedna lub dwie osoby – otrzymują one kwoty wyższe.

*

ENGLISH VERSION:

Polish foreign minister in his statement “(…) we can provide about €100 per month per person. In Belgium it’s €60 a day” hasn’t specified, whether he meant the direct financial allowance for the asylum seekers or rather the total cost of their keep. Therefore, basing on the context of his words, we assume Mr. Waszczykowski referred to direct cash benefits.

Belgium

According to the information provided by the Belgian Refugee Council for Asylum Information Database (AIDA), material aid is provided for the asylum seekers in Belgium mostly in the form of accommodation, food, clothing, medical, social, psychological and legal help, interpretation services and access to the voluntary return programme. They also receive a small daily allowance, so-called pocket money, and a possible access to the social welfare services.

Asylum seekers who were provided with accommodation in a collective reception centre receive pocket money on a daily basis in fixed amounts, which 2015 were as follows:

Asylum seekers who were provided with individual accommodation receive a weekly amount in cash or in food vouchers as well as pocket money, which may vary depending on the type of accommodation and family composition:

* The month amounts were extrapolated from the weekly amount times 4, therefore the daily amounts were calculated as quotient of the monthly amounts and 28 days.

Belgian Local Reception Initiatives (LRI), which asylum applicants with higher chances of receiving the asylum status (e.g. Syrians) are entrusted to, possess a high degree of autonomy in how they distribute the material aid. That is why some of the asylum seekers might get in exceptional cases social benefits equaling those received by Belgian residents.

This might be the case in a theoretical situation where the state could not provide a person with any accommodation due to its exhausted capacities, so the full amount of the social welfare benefit can be applied for instead.

Since the end of 2012 the amounts of so-called “social integration” benefits are the following:

** Quotient of the monthly amounts and 30 days.

AIDA states however, that most of such applications during the refugees’ reception crisis 2009-2012 have been rejected.

Employed asylum seekers are obliged to donate part of their incomes (35% to 75%) to the reception facility they are accommodated in and are excluded from any other material aid services if their monthly incomes exceed the above amounts of social benefits.

Concluding from the above information, the highest possible daily cash allowance for an asylum seeker is €35,62 in case of no accommodation or food provided, €11,29 for a single parent placed in an individual accommodation with no food provided or €7,40 for an adult in a collective reception facility.

We consider therefore the Mr. Waszczykowski’s statement about €60 of financial allowance per person per day for asylum seekers in Belgium to be false.

Poland

As stated by Polish Office for Foreigners, every foreigner who applied for international protection in Poland is entitled to the social assistance (besides the exceptions specified in the Act of granting protection for foreigners).

Asylum seekers placed in a collective centre for foreigners have the right to accommodation, food, refund of costs of public transport in specific cases, financial aid for the purchase of personal hygiene products (PLN 20/month) and pocket money (PLN 50/month), non-recurrent financial aid for the purchase of clothes and shoes (PLN 140), provision of cash equivalent to food for children aged 6 and below and schooled children (PLN 9/day).

Persons accommodated outside the collective reception centres receive financial aid in cash to cover the costs of their stay in following amounts:

*** Average exchange rate for EUR to PLN from 18.03.2016.

In addition, every asylum seeker has the access to the public education, free Polish lessons, health, dental and psychological care.

It follows from the above data, that one person might maximally receive: PLN 270 (€63,22) per month as a child, who lives in a collective centre and attends school, or PLN 750 (€175,62) per month in case of a single person placed in an individual accommodation.

As a conclusion, we consider Mr. Waszczykowski’s words on how Poland can only provide about €100 per person per month to be false, since – as the official data shows – there is a wide span between the possible amounts of allowance granted to asylum applicants in Poland. It is possible for a person to get even about €175 per month. The mentioned “about 100 euro” are granted to a person living in a family of three, however in a household with one or two persons each of them will get a higher amount of benefit.