Polacy czują się bezpieczniej dzięki spadkowi przestępczości?

Krzysztof Kwiatkowski 3 lipca 2022 roku był gościem radia TOK FM. W programie wypowiedział się w sprawie nowelizacji Kodeksu karnego. Według senatora Zbigniew Ziobro, zmieniając przepisy, chce zadbać o swoje interesy, a nie o dobro wymiaru sprawiedliwości i obywateli.

Zmiany proponowane przez resort sprawiedliwości przewidują m.in. zaostrzenie kar za najpoważniejsze przestępstwa, wprowadzenie instytucji bezwzględnego dożywocia czy ustanowienie kary pozbawienia wolności do lat 30.

Jak jednak przekonywał Kwiatkowski, aż tak radykalne zmiany nie są konieczne. Na dowód przywołał dane o tym, że 83 Polaków uznaje Polskę za bezpieczne miejsce do życia, co wiąże się z rzekomym spadkiem przestępczości. Zdaniem Kwiatkowskiego na tle przedstawionych przez niego informacji nowelizacja Kodeksu karnego niepotrzebnie przyczyni się tylko do wzrostu liczby więźniów.

Czy Polacy czują się w Polsce bezpiecznie?

Według tegorocznego badania CBOS – skupiającego się na poczuciu bezpieczeństwa wśród Polaków – 83 proc. badanych uważa Polskę za kraj, w którym żyje się bezpiecznie. W stosunku do roku ubiegłego oznacza to wzrost o 1 punkt proc.

Jak czytamy w raporcie: „Oceny stanu bezpieczeństwa w Polsce od wielu lat utrzymują się na wysokim poziomie. Dobrze wypadały one zwłaszcza w ostatnich latach – poczynając od 2016 roku, odsetek ankietowanych uznających Polskę za miejsce bezpieczne do życia niezmiennie utrzymywał się na poziomie co najmniej 80%”.

W ciągu poprzednich lat poczucie bezpieczeństwa wśród Polaków kształtowało się następująco:

• 2021: 82 proc.,
• 2020: 85 proc.,
• 2019: 89 proc.,
• 2018: 86 proc.,
• 2017: 89 proc.,
• 2016: 80 proc.,
• 2015: 66 proc.,
• 2014: 70 proc.,
• 2013: 64 proc.,
• 2012: 66 proc.

Zatem poczucie bezpieczeństwa kształtowało się na wyższym poziomie niż w 2022 roku od 2017 do 2020 roku.

Od 2012 wyraźnie spadł również odsetek Polaków uważających Polskę za niebezpieczny kraj. Przed dekadą taką opinię wyrażała prawie 1⁄3 ankietowanych, w tym roku jest to 13 proc.

Czy przestępczość w ciągu ostatnich lat zmalała?

Według danych statystycznych Policji od początku poprzedniej dekady najwięcej przestępstw odnotowano w 2011, 2012 i 2013 roku. Następnie w 2014 roku doszło do znaczącego spadku o niemal 200 tys. przestępstw odnotowanych w ciągu roku.

Od tego czasu liczba przestępstw wahała się od ok. 750 tys. do ok. 870 tys. W roku 2021 w Polsce stwierdzono ponad 820 tys. przestępstw. Ich liczba przebiła 800 tys. po raz pierwszy od 2014 roku. 

Od 2016 roku mamy do czynienia z regularnym wzrostem liczby stwierdzanych przestępstw (z wyjątkiem roku 2020).

Czy Polacy czują się zagrożeni przestępczością?

Z omawianego już wcześniej badania CBOS wynika, że dwóch na pięciu ankietowanych obawia się, że mogą stać się ofiarami przestępstwa (40 proc.). Wśród nich większość z nich deklaruje raczej umiarkowane obawy (36 proc.), a tylko czterech na stu ankietowanych bardzo się tego obawia (4 proc.). Większość (58 proc.) nie odczuwa zagrożenia.

Deklaracje badanych dotyczące ich poczucia zagrożenia przestępczością w ciągu ostatnich lat nie ulegały większym zmianom. W 2012 roku 59 proc. ankietowanych nie miało obaw, że stanie się ofiarą przestępstwa. Zagrożenie czuło 39 proc. badanych.