Najwyższa inflacja od 26 lat. O ile skoczyły ceny żywności?

Niepewne losy tarczy antyinflacyjnej

Tarcza antyinflacyjna w obecnej formule obowiązuje do końca 2022 roku. Aktualne rozwiązania przewidują m.in. 8 proc. podatku VAT na paliwo, 0 proc. VAT na gaz ziemny oraz niektóre produkty żywnościowe. W ubiegłym tygodniu premier Morawiecki oznajmił, że Unia Europejska nie wyraża dłużej zgody na utrzymywanie „dotychczasowych działań osłonowych”.

Szef rządu podkreślił jednak, że władza ma w planach zastąpienie tarczy nowym mechanizmem, w który zostaną zaangażowane spółki Skarbu Państwa, które dystrybuują prąd. Ponadto Polska będzie chciała utrzymać zerowy VAT na żywność najdłużej, jak jest to możliwe.

Lubnauer nie wierzy Morawieckiemu

W opinii posłanki Lubnauer decyzja o nieprzedłużaniu tarczy antyinflacyjnej wynika z kalkulacji matematycznej – w budżecie państwa ma brakować na ten cel pieniędzy. Powołanie się na sprzeciw Brukseli stanowi wyłącznie pretekst dla rządu, który będzie mógł przedstawić po raz kolejny Unię Europejską w złym świetle – podkreśliła.

Tezę byłej przewodniczącej Nowoczesnej mają potwierdzać słowa Piotra Borysa – szefa Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR). W wywiadzie dla TVN24 stwierdził on, że prawdopodobnie rząd może być zmuszony do tego, by nie przedłużać tarczy inflacyjnej. Borys podkreślił, że budżet na 2023 rok nie zakłada funkcjonowania tarczy. Za przyczynę wskazał rosnące wydatki, w szczególności związane z tarczami energetycznymi.

Najwyższa inflacja od 26 lat

Zgodnie z szybkim szacunkiem GUS ceny towarów i usług konsumpcyjnych w październiku br. wzrosły o 17,9 proc. w stosunku do analogicznego okresu sprzed roku.

W przypadku żywności i napojów bezalkoholowych – głównych składników koszyka inflacyjnego – ceny skoczyły o 22 proc. Jeszcze większy był wzrost kosztów użytkowania mieszkania lub domu i nośników energii (41,7 proc.). Z kolei ceny paliwa dla prywatnych środków transportu wzrosły o 19,5 proc.

W połowie listopada, już po wypowiedzi Katarzyny Lubnauer, ukazał się ostateczny raport GUS dot. inflacji w październiku. Faktycznie cena towarów i usług konsumpcyjnych wzrosła o 17,9 proc., a ceny żywności wzrosły o 22 proc.

Przyszła inflacja pod znakiem zapytania

Prognoza Narodowego Banku Polski (NBP) nie jest optymistyczna. Ekonomiści banku centralnego przewidują, że średnioroczna inflacja wyniesie w br. 14,5 proc. Z kolei w roku 2023 ceny mają wzrosnąć o 13,1 proc.

Obniżka inflacji – o ile do niej dojdzie – będzie jednak pozorna, ze względu na tzw. wysoki poziom bazy. Wzrost cen będzie bowiem liczony od podwyższonego już tegorocznego pułapu.