Akcja „Nazywam Się Miliard” w polskim Sejmie

14 lutego Posłanki Lewicy i Koalicji Obywatelskiej  wzięły udział w kampanii przeciw przemocy stosowanej wobec kobiet i dziewcząt. Jak czytamy na profilu posłanki Klaudii Jachiry, w tym roku intencją akcji była zmiana definicji gwałtu i wprowadzenie kategorii świadomej i dobrowolnej zgody. Do Sejmu wpłynął projekt ustawy w tej sprawie.

Co roku tańczymy w walentynki przeciwko przemocy – w akcji #NazywamSięMiliard, bo za naszego życia miliard kobiet doświadczy przemocy. Mówimy, krzyczymy, piszemy projekty ustaw, opracowujemy antyprzemocowe programy i dyrektywy, będziemy też tańczyć, czy się Wam to podoba, czy… pic.twitter.com/GDX4xdVDoe

— Katarzyna Kotula (@KotulaKat) February 14, 2024

„Nazywam się Miliard” (ang. „One Billion Rising”) to ogólnoświatowa akcja i protest, który w formie tańca ma zwracać uwagę na problemy kobiet. Przy tej okazji ministra ds. równości Katarzyna Kotula przypomniała polskie statystyki dotyczące przemocy domowej i seksualnej. Wpis do weryfikacji zgłosił jeden z naszych czytelników.

Niebieska Karta – czym jest?

„Niebieskie Karty” to procedura inicjowana w momencie, gdy zaistnieje uzasadnione podejrzenie o stosowaniu przemocy w rodzinie. Założenie Niebieskich Kart ma na celu zapewnienie wsparcia ofiarom przemocy fizycznej i psychicznej.

Taka karta A to zbiór informacji o osobach doznających przemocy domowej oraz o osobach stosujących tę przemoc. Na ich podstawie prowadzona jest dalsza procedura. Ofiarom dostarcza się również kartę B (s. 8), czyli zestaw prawnych i praktycznych informacji dotyczących ich sytuacji. W kolejnych krokach opracowywany i realizowany jest indywidualny plan pomocy. 

Procedura „Niebieskie Karty”

Statystyki na ten temat corocznie publikowane są w sprawozdaniu z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Najbardziej aktualne dane mówią o sytuacji z 2022 roku. W tamtym roku procedurę „Niebieskie Karty” wszczęto 83 196 razy. Dokładnie tyle, ile wspomniała ministra Kotula (s. 33).

Najczęściej procedura była wszczynana przez przedstawicieli Policji (61,6 tys. przypadków). W 2022 roku odnotowano niewielki wzrost względem roku poprzedniego, gdy procedurę wszczęto 82 tys. razy. W latach wcześniejszych przypadków było więcej, np. w 2015 roku wszczęto procedurę 99,7 tys. razy. Dane widzisz na poniższym wykresie.

Osoby dotknięte przemocą

Statystyki wskazują, że w 2022 roku zaistniało podejrzenie co najmniej 71,6 tys. osób, które doświadczyły przemocy domowej. Prawie ¾ z nich (72,5 proc.) stanowiły kobiety (s. 35). Mowa o 51,9 tys. osób. W ostatnich latach kobiety również stanowiły większość, co pokazuje poniższy wykres.

Drugą grupę pokrzywdzonych stanowiły osoby małoletnie (10,9 tys. osób, czyli 15,2 proc.). W statystykach są również mężczyźni – odnotowano 8,7 tys. przypadków (12,1 proc.) przemocy w rodzinie wymierzonej w ich stronę.

W sprawozdaniu znajdziemy również statystyki dotyczące sprawców (s. 71). Mowa o osobach skazanych z art. 207 Kodeksu karnego, czyli za znęcanie się fizycznie lub psychicznie nad bliską osobą. W 2022 roku skazano 9 280 osób, wśród których większość stanowili mężczyźni (8 838).

Przemoc seksualna – coraz więcej przypadków?

Najczęstszą formą przemocy w 2022 roku była przemoc psychiczna (64,6 tys. przypadków). Ze sprawozdania z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie wynika, że przemoc fizyczna została odnotowana 47,4 tys. razy.