[Aktualizacja 18.01.2024] Z początkiem 2024 nazwę oceny „częściowy fałsz” zmieniliśmy na „częściowa prawda”. Z tego powodu nazwę oceny zmieniliśmy także w opublikowanych wcześniej analizach wypowiedzi.

Cymański o wprowadzeniu progu dochodowego dla programów pomocowych

Tadeusz Cymański, poseł Prawa i Sprawiedliwości, był 6 lipca gościem programu Salon Polityczny Trójki. Na temat wspierania obywateli w czasach pogarszającej się sytuacji gospodarczej zadeklarował, że jest zwolennikiem zweryfikowania istniejących programów rządowych. Zasugerował przy tym, że np. w przypadku 500+ należałoby rozważyć wprowadzenie progu dochodowego.

Cymański argumentował ten pogląd, próbując przedstawić poprawiającą się w ostatnich latach sytuację finansową osób najlepiej zarabiających. Wykorzystał do tego dane dotyczące przychodów państwa z daniny solidarnościowej. Wzrost dochodów z tej daniny poseł uznał za wskaźnik wzrostu dochodów polskich milionerów.

Czym jest danina solidarnościowa?

Danina solidarnościowa obowiązuje od początku 2019 roku na mocy Ustawy o Funduszu Solidarnościowym. Zasady jej obliczania można znaleźć w rozdziale 6a Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 30h tej ustawy daninę solidarnościową w wysokości 4 proc. płacą osoby, których dochody wyniosły ponad 1 000 000 zł. Aby ustalić podstawę obliczenia daniny, należy pomniejszyć ten dochód o 1 000 000 zł oraz o zapłacone ubezpieczenia społeczne i dywidendy z zagranicznych firm, a także sprzedane w tych firmach udziały.

Ile pieniędzy wpływa do budżetu z daniny solidarnościowej?

Według sprawozdania budżetowego za rok 2020 (t. I, s. 534), w roku 2020 przychód z daniny solidarnościowej wyniósł 1 845 346 tys. zł. Przychód ten był wyższy od planowanego na początku 2020 roku o 695 346 tys. zł (czyli o 60,5 proc.).

W roku 2021, zgodnie z następnym sprawozdaniem (t. I, s. 557), przychód z daniny wyniósł 2 640 783 tys. zł. Był on ponownie wyższy od planowanego, tym razem o 883 783 tys. zł (czyli o 50,3 proc.).

Tadeusz Cymański podał więc prawidłową wysokość przychodów z daniny w latach 2020 i 2021 (1 mld 850 tys. zł i 2 mld 650 tys. zł). Pomylił się jednak, twierdząc, że jest to wzrost o 50,4 proc. W rzeczywistości przychody z daniny wzrosły o 43,1 proc.

Przychody z daniny i dochód milionerów to nie to samo

Informacja o przychodach z daniny solidarnościowej może wskazywać na wzrost dochodów w grupie polskich milionerów. Nie można jednak wyłącznie na jej podstawie obliczać dokładnego poziomu tego wzrostu.

Milionerzy płacą daninę solidarnościową jako 4 proc. od nadwyżki ponad 1 000 000 zł dochodu. Ich dochód można więc obliczyć na podstawie następującego wzoru:

Według informacji Ministerstwa Finansów, które przedstawia w swoim raporcie firma KPMG (s. 8), w roku 2020 daninę solidarnościową zapłaciło 35 tys. osób. Z kolei według danych, jakie przekazało nam ministerstwo w ramach prawa dostępu do informacji publicznej, w roku 2021 było to już 41,5 tys. podatników.

Na podstawie tych informacji możemy obliczyć, że dochody osób najlepiej zarabiających w Polsce wynosiły:

W 2021 roku milionerzy osiągnęli zatem dochód o 26,375 mld zł wyższy niż w roku 2020, co stanowi wzrost o ok. 32,5 proc. Wzrost dochodów w grupie osób najlepiej zarabiających jest więc wyraźnie widoczny, choć nie tak duży, jak twierdzi poseł Cymański.