[Aktualizacja 18.01.2024] Z początkiem 2024 nazwę oceny „częściowy fałsz” zmieniliśmy na „częściowa prawda”. Z tego powodu nazwę oceny zmieniliśmy także w opublikowanych wcześniej analizach wypowiedzi.

Rusecka o polityce gospodarczej PiS

W programie „Gość Wiadomości” 2 lipca Urszula Rusecka wypowiadała się na temat sytuacji gospodarczej za czasów sprzed Zjednoczonej Prawicy. Odwoływała się m.in. do podejścia Platformy Obywatelskiej do walki z inflacją, a także do liczby bezrobotnych za rządów lewicy. Dane na ten temat znajdziesz w jednej z naszych analiz.

Rusecka mówiła też o programach socjalnych wprowadzonych przez partię rządzącą i przeciwdziałaniu bezrobociu. Posłanka wspomniała również o tym, że nieprawdą jest to, że PiS nie dba o samorządy, czemu miałby dowodzić wzrost dochodów budżetów samorządowych rzędu 20 mld zł. Z kontekstu wypowiedzi wynika, że posłanka miała na myśli dochody jednostek samorządu terytorialnego (JST) pochodzące bezpośrednio od państwa i stanowiące zasługę rządów PiS.

Udział państwa w dochodach samorządów

W 2016 roku, czyli w pierwszym roku rządów Prawa i Sprawiedliwości, dochody JST wyniosły ok. 213,7 mld zł, z czego 47,3 mld zł pochodziło z dotacji celowych (np. na świadczenia 500+), a 52 mld zł z subwencji. Samorządy otrzymały więc „od państwa” ok. 99,3 mld zł. Pozostałe dochody były dochodami własnymi JST.

W 2021 roku dochody jednostek samorządu terytorialnego wyniosły w sumie ponad 333,4 mld zł, z czego ok. 77,7 mld zł pochodziło z dotacji celowych, a ponad 82,3 mld zł z subwencji. Łącznie 160 mld zł pochodziło z funduszy centralnych. Pozostałą kwotę stanowiły dochody własne JST.

Zatem dochody jednostek samorządu terytorialnego w ciągu 5 lat rządów PiS zwiększyły się o ponad 119,7 mld zł, dotacje wzrosły o 30,5 mld zł, a subwencje o 29,2 mld zł.

Dochody JST w latach 2015–2021

W ostatnim roku rządów koalicji PO-PSL dochody jednostek samorządu terytorialnego wyniosły w sumie 199 mld zł. Dochody ogółem wzrosły o 2,4 proc. dla wszystkich szczebli JST. Wzrost był wolniejszy, niż miało to miejsce w latach 2011-2014 (średnio 5,8 proc.).

W roku 2016 dochody ogółem wyniosły już 213,7 mld zł, czyli o 7,4 proc. więcej niż rok wcześniej. W kolejnych latach rządów Zjednoczonej Prawicy ogólne dochody JST prezentowały się następująco:

• rok 2017: 229,8 mld zł (wzrost o 7,6 proc.),
• rok 2018: 251,8 mld zł (wzrost o 9,6 proc.),
• rok 2019: 278,5 mld zł (wzrost o 10,6 proc.),
• rok 2020: 304,9 mld zł (wzrost o 9,5 proc.),
• rok 2021: 333,4 mld zł (wzrost o 9,3 proc.).

Skąd samorządy czerpią dochody?

Zgodnie z ustawą z dnia 13 listopada 2003 roku na dochody jednostek samorządu terytorialnego składają się:

• dochody własne (wpływy z podatków oraz wpływy z opłat),
• subwencja ogólna,
• dotacje celowe z budżetu państwa.

Dochodami jednostek samorządu terytorialnego mogą być też środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi oraz środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej.