Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Ochrona polskiego nieba. Czy PO zawarła umowę na Patrioty?
Ochrona polskiego nieba. Czy PO zawarła umowę na Patrioty?
W polityce zbrojeniowej, chciałabym powiedzieć, że w 2014 roku została podpisana umowa, która miała spowodować, że mielibyśmy 8 baterii Patriotów w 2018 roku. Czyli od 5 lat byłyby już w służbie polskiej armii. Jest 2023, mamy 2 baterie, które dopiero się wdrażają w służbę.
- W 2015 roku w rządzie PO-PSL, na poziomie prac koncepcyjnych, zapadła decyzja o zakupie 8 baterii Patriot. MON pod kierownictwem Tomasza Siemoniaka nie zainicjował zakupu.
- Zapytanie ofertowe dotyczące zakupu 8 baterii Patriot zostało wysłane już za rządów PiS we wrześniu 2016 roku.
- W lipcu 2017 roku postanowiono, że zakup 8 baterii odbędzie się w dwóch fazach. Pierwsza umowa w sprawie pozyskania 2 baterii Patriot została podpisana w marcu 2018 roku.
- Zgodnie z umową 2 baterie miały dotrzeć do Polski do końca 2022 roku. MON poinformował o ich dostawie we wrześniu 2022 roku. Pełną gotowość operacyjną mają osiągnąć w 2024 roku.
- W międzyczasie – w maju 2022 roku – minister Błaszczak złożył do władz USA zapytanie ofertowe w sprawie pozyskania kolejnych 6 baterii Patriot
- Z racji że za rządów PO-PSL nie podpisano umowy w sprawie zakupu baterii Patriot, wypowiedź Joanny Muchy uznajemy za fałszywą.
Mucha nieprzychylnie o polityce zbrojeniowej PiS
W programie „Kawa na ławę” emitowanym 14 maja wywiązała się dyskusja dotycząca rosyjskiej rakiety, która została znaleziona pod Bydgoszczą. Goście w programie rozmawiali o konsekwencjach tego zdarzenia, o bezpieczeństwie Polski oraz o polityce zbrojeniowej prowadzonej przez rząd.
Joanna Mucha krytykowała działania PiS w kwestii tworzenia systemów bezpieczeństwa. Podkreśliła, że rząd dysponuje środkami w sposób nieefektywny. Posłanka stwierdziła, że umowa została podpisana 9 lat temu, a w polskiej armii od 5 lat ma być 8 baterii Patriot. Dodała, że dopiero 2 baterie dołączyły niedawno do wyposażenia polskiej armii.
Czym jest system Patriot?
Patriot to system przeciwrakietowy, który służy do ochrony przestrzeni powietrznej. W Polsce jest wprowadzany w ramach programu „Wisła”. Jego zadaniem jest zwalczanie taktycznych rakiet balistycznych krótkiego zasięgu, rakiet samosterujących czy bezpilotowych statków powietrznych.
W poprzednich latach kolejne rządy prowadziły rozmowy i definiowały potrzebę wzmocnienia polskiej przestrzeni powietrznej. Pomimo że nieformalne starania o rozmieszczenie systemu antyrakietowego miały już miejsce za rządów Leszka Millera, to dopiero w 2008 roku Donald Tusk podpisał umowę o rozmieszczeniu tarczy antyrakietowej w Polsce.
PO podjęło wstępne starania, lecz umowy nie zawarła
Rząd PO-PSL w 2011 roku rozpoczął starania o pozyskanie rakiet Patriot początkowo od Niemiec, które miały być częścią polskiego systemu ochrony przestrzeni powietrznej. W kwietniu 2015 roku postanowiono zrealizować zakup w amerykańskiej firmie Raytheon. Tomasz Siemoniak, jako ówczesny szef MON, był osobą odpowiedzialną za negocjacje 8 systemów Patriot.
Za rządów PO-PSL nie wysłano jednak nawet zapytania ofertowego. Formalne zwrócenie się do rządu USA nastąpiło we wrześniu 2016 roku. W marcu 2017 roku wniosek został poprawiony, a w lipcu władze Polski i USA zawarły memorandum intencji na zakup Patriotów. Wówczas postanowiono również, że zakup odbędzie się w dwóch fazach: w ramach pierwszej Polska nabędzie 2 baterie, a w ramach drugiej 6 kolejnych.
Finalnie umowę na dostarczenie dwóch baterii Patriot podpisano w marcu 2018 roku, a 2 rakiety miały przyjechać do Polski w ciągu 4 lat w ramach 1 fazy programu Wisła. Rakiety dotarły do Polski pod koniec 2022 roku.
Niemieckie Patrioty tymczasowo w Polsce
Ze względu na upadek rakiety w Przewodowie w listopadzie 2022 roku Niemcy zaoferowały tymczasowe przekazanie Polsce wyrzutni Patriot. Dotarły one na Lubelszczyznę pod koniec 2022 roku, natomiast relokacja trwała już od drugiej połowy stycznia.
Heute sind die Hauptkräfte der #BundeswehrimEinsatz für die #eVA Air Missile and Defence Task Force in Polen angekommen. Das Flugabwehrraketensystem Patriot verstärkt die polnische Luftverteidigung und trägt zum Schutz der #NATO-Ostflanke bei. Mehr unter: https://t.co/LDYiSeoeAv pic.twitter.com/RRVPCLiFH5
— Bundeswehr im Einsatz (@Bw_Einsatz) January 25, 2023
Polski rząd początkowo zachęcał Berlin do przesłania systemu ochronnego Ukrainie, jednak niemiecki rząd nie wyraził na to zgody. Strona niemiecka oczekuje zwrotu baterii systemu Patriot w czerwcu 2023 roku.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter