Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Patryk Jaki bez immunitetu. Skąd ta decyzja?
Patryk Jaki bez immunitetu. Skąd ta decyzja?
Parlament Europejski właśnie przegłosował zniesienie nam immunitetów za polubienie postu na Twitterze z oficjalnym spotem, który pokazywał sceny z prawdziwej agresji nielegalnych migrantów w Europie.
- W listopadzie 2021 roku Rafał Gaweł, założyciel Ośrodka Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych (OMZRiK), wniósł do sądu subsydiarny akt oskarżenia wobec 12 polityków, w tym Patryka Jakiego, Beaty Kempy, Beaty Mazurek i Tomasza Poręby.
- Oskarżenie dotyczyło kontrowersyjnego (1, 2, 3, 4) spotu PiS z 2018 roku, w którym poruszono temat kryzysu uchodźczego. Patryk Jaki udostępnił ten spot w mediach społecznościowych. Rafał Gaweł oskarżył polityków o rozpowszechnianie materiałów nawołujących do nienawiści.
- Na wniosek Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa Parlament Europejski uchylił (1, 2, 3, 4) immunitet polskim europosłom, którzy znaleźli się wśród oskarżonych.
- Wypowiedź Patryka Jakiego oceniamy jako manipulację. Patryk Jaki udostępnił spot PiS, a nie tylko go polubił. Poza tym zniesienie immunitetu nie nastąpiło z inicjatywy Parlamentu Europejskiego, lecz polskiego sądu.
W czwartek 9 października Parlament Europejski podjął decyzję o uchyleniu immunitetu czworgu polskim europosłom: Patrykowi Jakiemu, Beacie Kempie, Beacie Mazurek i Tomaszowi Porębie. Stało się to na wniosek Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa i jest bezpośrednim następstwem tego, że wspomniani europosłowie zostali oskarżeni o nawoływanie do nienawiści.
Kontrowersyjny spot PiS
Cała sprawa zaczęła się od spotu PiS pod hasłem „Bezpieczny samorząd”, który został opublikowany w mediach społecznościowych w październiku 2018 roku. Wzbudził on spore kontrowersje (1, 2, 3, 4), głównie przez to, w jaki sposób przedstawiał uchodźców – jednoznacznie negatywnie.
Sugerowano w nim także, że jeśli opozycja dojdzie do władzy, Polska nie będzie bezpiecznym krajem. Spot był rozpowszechniany w mediach przez polityków prawicowych, wśród których znaleźli się m.in Patryk Jaki i Beata Mazurek. Oboje podali go dalej na portalu X (wówczas Twitter).
W promocję spotu zaangażowany był także szef kampanii wyborczej PiS Tomasz Poręba, który mówił o polityce PO jako o zagrażającej bezpieczeństwu Polski. Beata Mazurek – która była wówczas rzeczniczką PiS – broniła spotu, tłumacząc, że porusza on bardzo ważny temat, a jego krytyka to medialna nagonka.
Z kolei Beata Kempa sprawująca urząd ministra do spraw pomocy humanitarnej przyznała w TVN24, że nie chce, żeby ona czy „nasze dzieci” były zagrożone na ulicach.
Dlaczego uchylono immunitet polskim europosłom?
W listopadzie 2021 roku Rafał Gaweł, założyciel Ośrodka Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych, wniósł do sądu subsydiarny akt oskarżenia wobec 12 polityków i polityczek dotyczący omawianego wyżej spotu. W tej grupie znaleźli się Patryk Jaki, Beata Kempa, Beata Mazurek i Tomasz Poręba. Rafał Gaweł zdecydował się na taki ruch po tym, jak sprawę ostatecznie umorzyła prokuratura.
Polityków oskarżono o naruszenie art. 256 Kodeksu karnego, a konkretnie par. 2.:
par 1. Kto publicznie propaguje faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołuje do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
par 2. Tej samej karze podlega, kto w celu rozpowszechniania produkuje, utrwala lub sprowadza, nabywa, przechowuje, posiada, prezentuje, przewozi lub przesyła druk, nagranie lub inny przedmiot, zawierające treść określoną w § 1 albo będące nośnikiem symboliki faszystowskiej, komunistycznej lub innej totalitarnej.
I to właśnie w związku z tym postępowaniem Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa zwrócił się do Parlamentu Europejskiego z wnioskami o uchylenie immunitetu polskim europosłom PiS, których objął akt oskarżenia. Jest to niezbędne, aby możliwe było pociągniecie europosłów do odpowiedzialności karnej.
Uchylenie immunitetu polskim europosłom. Dezinformacja
Patryk Jaki uważa, że opisane postępowanie jest konsekwencją „polajkowania” przez niego spotu PiS w mediach społecznościowych, co jest nieprawdą. W rzeczywistości Parlament Europejski zareagował bezpośrednio na wniosek sądu, a nie na aktywność w mediach społecznościowych. Dlatego wypowiedź Patryka Jakiego oceniamy jako manipulację.
Wokół tego tematu pojawiają się także inne nieprawdziwe informacje, jakoby Parlament Europejski zniósł immunitety europosłom na wniosek OMZRiK. Zresztą tak przedstawia sprawę sam Ośrodek, co również jest nieprawdą. Jak już wiemy, wniosek złożył warszawski sąd rejonowy w październiku 2022 roku.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter