Kontekst wypowiedzi

Pod koniec października w studiu programu „Kawa na ławę” na antenie TVN24 spotkali się: Bartosz Arłukowicz (Platforma Obywatelska), Magdalena Biejat (partia Razem), Paulina Henning-Kloska (Polska 2050), Piotr Zgorzelski (Polskie Stronnictwo Ludowe), Andrzej Zybertowicz (Kancelaria Prezydenta RP) i Piotr Wawrzyk (Prawo i Sprawiedliwość).

Dyskusja toczyła się m.in. wokół planów likwidacji Izby Dyscyplinarnej. Według słów Wawrzyka w tej sprawie „w najbliższych dniach” ma pojawić się ustawa.

Oprócz tego politycy dyskutowali na temat ostatniego posiedzenia sejmu, podczas którego odbyła się dyskusja nad obywatelskim projektem zmiany ustawy Prawo o zgromadzeniach oraz niektórych innych ustaw. Jednym z założeń tego projektu jest „przeciwstawienie się działaniom kwestionującym wartości rodzinne w oczach społeczeństwa w szczególności przez środowiska zrzeszające aktywnych homoseksualistów (tzw. grupy LGBT)”.

Proponowane zmiany przewidują m.in. zakaz organizacji zgromadzeń, które kwestionują małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny albo propagują związki osób tej samej płci. Skutkiem przyjęcia takiej ustawy byłoby uniemożliwieniem organizacji w Polsce marszów i parad równości.

Opozycyjni politycy krytykowali posłów PiS za głosowanie przeciwko odrzuceniu tego projektu w pierwszym czytaniu i skierowanie go do prac w komisji. Pojawiły się również oskarżenia o skrajne prawicowe podejście partii rządzącej do kwestii światopoglądowych.

Nawiązując do tego tematu, Piotr Zgorzelski przypomniał, że rząd Mateusza Morawieckiego utrzymuje relacje ze skrajnie prawicowymi partiami w państwach europejskich, m.in. z francuskim Frontem Narodowym, założonym przez Pierre’a Bousqueta, który podczas II wojny światowej walczył w Waffen SS.

Czym było Waffen SS?

Waffen SS (z niem. Zbrojne SS) to zbrojne oddziały niemieckiej nazistowskiej formacji paramilitarnej Schutzstaffel, niezależne od regularnej armii i policji. Schutzstaffel były paramilitarnymi oddziałami podległej Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotniczej (NSDAP).

Początkowo zadaniem SS była ochrona wyższych funkcjonariuszy NSDAP oraz zebrań i większych zgromadzeń partyjnych. Po przejęciu władzy przez Hitlera, a następnie wybuchu II wojny światowej formacja Waffen SS służyła jako armia podległa Wehrmachtowi, zajmująca się kontrolowaniem sytuacji na podbitych terytoriach.

Główna różnica pomiędzy Waffen SS a wojskiem nazistowskim leżała w ochotniczym charakterze zbrojnych oddziałów paramilitarnych. Pozwalało to rekrutować również tzw. Volksdeutsche, czyli Niemców niebędących w chwili wybuchu wojny obywatelami niemieckiego państwa, a także chętne osoby z państw sojuszniczych oraz okupowanych.

Kim był Pierre Bousquet?

Pierre Bousquet był francuskim dziennikarzem i prawicowym politykiem. Podczas II wojny światowej przeszedł na stronę Państwa Vichy, czyli Francuzów kolaborujących z Niemcami.

Bousquet od 1943 roku służył w 33. Dywizji Grenadierów SS Charlemagne („Karol Wielki”). Oddziały te walczyły m.in. z Armią Czerwoną oraz 1 Armią Wojska Polskiego na Pomorzu.

Kto założył Front Narodowy?

Front Narodowy, czyli francuska partia prawicowa i nacjonalistyczna, powstał w 1972 roku. Za trójkę założycieli uznaje się François Duprata i François Brigneau oraz Jeana-Marie Le Pena. 

Od początku w partii był również Pierre Bousquet, który jednak nie był entuzjastycznie do niej nastawiony. Zaprosił go i przekonał do wstąpienia w jej szeregi Georges Bidault, były przewodniczący francuskiego ruchu oporu.

Bousquet został pierwszym skarbnikiem nowej partii oraz uczestniczył w tworzeniu jej statutu.

Co jednak ciekawe, po ośmiu latach działalności francuski polityk opuścił partię, oskarżając swoich dawnych współpracowników m.in. o prosyjonistyczne poglądy. W 1983 roku z inicjatywy Bousqueta i Jeana Castrillo (również działającego w przeszłości w Waffen SS) powstała Francuska Partia Nacjonalistyczna. W połowie lat 80. Bousquet zadeklarował, że nie uważa swojej aktywności w SS za błąd i nadal opowiada się za „białą Europą od Brześcia do Władywostoku”. Potępił jednak tortury, jakim poddawano więźniów w obozach koncentracyjnych.

Front Narodowy współcześnie

Francuska partia przez wiele lat była kierowana przez Jeana-Marie Le Pena – od 1972 do 2011 był on najważniejszą postacią tego ruchu. Następnie pozycję liderki przejęła jego córka – Marine Le Pen.

W 2018 roku partia zmieniła nazwę na „Zgromadzenie Narodowe”. Stało się to z inicjatywy samej Le Pen, która argumentowała, że:

Od pewnego czasu spekuluje się na temat współpracy nawiązanej pomiędzy prawicowymi partiami w różnych państwach Unii Europejskiej. W połowie tego roku pojawiły się doniesienia o rozmowach prowadzonych pomiędzy Prawem i Sprawiedliwością, francuskim Zjednoczeniem Narodowym, węgierskim Fideszem i włoską Ligą Północną.

Działanie w ramach projektu „Fakty w debacie publicznej” realizowanego z dotacji programu „Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy”, finansowanego z Funduszy EOG.