Wspólna komisja polsko-ukraińska, która nigdy się nie zebrała?

Joanna Mucha, sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, w RMF FM mówiła o Polsko-Ukraińskiej Komisji Ekspertów do spraw doskonalenia treści podręczników szkolnych historii i geografii [czas nagrania: 11:09]. Podczas rozmowy stwierdziła, że komisja do tej pory nigdy się nie zebrała, ale jej posiedzenie zostanie ogłoszone najprawdopodobniej w ciągu najbliższych dni [czas nagrania: 11:24]. Jeśli tak by się stało, poznalibyśmy termin jej posiedzenia z końcem sierpnia lub na początku września.

Prowadzący pytał o członków komisji i czy w ogóle wiadomo, kto w niej zasiądzie ze strony polskiej. Jego gościni odpowiedziała, że skład jest znany, ale nie podała konkretnych nazwisk [czas nagrania: 11:48].

Komisja już się wcześniej zbierała

Eksperci z Polski i Ukrainy, wbrew temu, co mówi Joanna Mucha, już spotykali się w ramach obrad komisji, i to wielokrotnie, bo dokładnie 23 razy. Dostępne są jednak jedynie materiały dotyczące siódmego spotkania komisji, które odbyło się w Sulejówku w dniach 21-24 września 2003 roku, oraz kolejnych.  Ostatnie posiedzenie miało miejsce w październiku 2023 w siedzibie Ministerstwa Edukacji i Nauki w Warszawie.

Stronę polską reprezentowali wtedy (informacje z protokołu) m.in.: prof. Marek Kornat (przewodniczący), dr hab. Marek Barwiński czy dr Piotr Kroll. Komisję tworzyło siedem osób ze strony polskiej, a z ukraińskiej – sześć osób. Ukrainę reprezentowali m.in.: prof. Stanislav Kulchytskyi (przewodniczący), prof. Igor Gyrych, a także dr Yehor Vradii.

Pierwsze spotkanie komisji w historii 

Jak pisze Beata Urbanowicz w publikacji „Ukraina na kartach polskich podręczników historii XX wieku”, Polsko-Ukraińską Komisję Ekspertów ds. doskonalenia podręczników szkolnych  historii i geografii powołano na mocy decyzji Ministra Edukacji Narodowej z 24 lutego 1993 wydanej na podstawie porozumienia o współpracy między Ministerstwem Edukacji Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej a Ministerstwem Oświaty Ukrainy.

Pierwsze spotkanie odbyło się w Warszawie w dniach od 29 marca do 1 kwietnia 1993 roku (s. 1). Jak dodaje autorka publikacji:

W latach 1998-2001 nastąpiła przerwa w funkcjonowaniu komisji (s. 7). Następnie doszło do wznowienia jej prac na podstawie porozumienia polsko-ukraińskiego z lipca 2001 roku.

Cel: wzajemne opiniowanie treści podręczników

Jak poinformowała Joanna Mucha w odpowiedzi na interpelację posła Dariusza Mateckiego z Suwerennej Polski, obecnie funkcjonująca polsko-ukraińska komisja ekspertów skupia się na wzajemnym opiniowaniu treści podręczników do historii i do geografii.

„Jednakże możliwe jest także podejmowanie innych działań mających na celu doskonalenie treści podręczników szkolnych z historii i geografii obu państw” – zaznacza Mucha.

Obecnie komisja działa na mocy porozumienia między polskim ministrem edukacji a Ministerstwem Oświaty i Nauki Ukrainy o współpracy w dziedzinie oświaty, podpisanego w Kijowie dnia 19 stycznia 2015 roku (art. 6). Zgodnie z nim posiedzenia komisji powinny odbywać się raz w roku, na przemian w Ukrainie i w Polsce.

Czemu Joanna Mucha uważa, że komisja się nie zbierała?

Joanna Mucha wypowiadała się na temat komisji polsko-ukraińskiej oraz pisała o niej w odpowiedzi na interpelację. Dlaczego uznała, że nie doszło jeszcze do żadnego posiedzenia? Trudno stwierdzić. Wiadomo jednak, że komisja nie spotkała się ani razu w 2024 roku,  już po przejęciu władzy przez rząd Donalda Tuska pod koniec 2023 roku. Niemniej wypowiedź Muchy jest myląca, bo sekretarz mówi o tym, że nigdy do tej pory takiego spotkania nie było, co nie jest prawdą.