Opodatkowanie energii elektrycznej w Polsce jest najwyższe w UE

Michał Wawer na swoim profilu na TikToku powołał się na dane Eurostatu i zwrócił uwagę, że w Polsce jest najwyżej opodatkowana energia na tle całej Unii Europejskiej. Poza tym w dalszej części polityk wspomniał, że obecny rząd mógł obniżyć stawkę VAT do 5 proc., jednak tego nie zrobił. 

Na obniżenie stawki VAT zezwala państwom członkowskim m.in. dyrektywa Rady Unii Europejskiej w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (art. 102 dyrektywy). 

Senat chciał obniżenia stawki VAT na energię do 5 proc. 

Na początku 2023 roku procedowano rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

8 lutego br. Senat wyszedł z inicjatywą zmiany stawki VAT dla energii elektrycznej, gazu i energii cieplnej na  5 proc. (s. 8). W przyjętej wersji ustawy jednak nie zdecydowano się na powrócenie do stawki podatku 5 proc., odrzucając tym samym propozycję Senatu.

Obniżona stawka VAT (5 proc.) obowiązywała od 1 lutego do 31 grudnia 2022 roku (art. 146db). Od 1 stycznia 2023 roku stawka za energię elektryczną wynosi już 23 proc. 

Polska ma najwyżej opodatkowaną energię wśród państw UE

Według danych Eurostatu względny udział podatków i opłat w ogólnej cenie detalicznej energii elektrycznej dla gospodarstw domowych w pierwszej połowie 2023 roku w krajach UE był najwyższy w Polsce. Stanowił 48,6 proc. całkowitej ceny.

Średni udział całkowitych podatków i opłat na poziomie UE wyniósł 19,2 proc., co oznacza wzrost o 3,7 punktu proc. w porównaniu z drugą połową 2022 roku. Podatek VAT w UE stanowił 14 proc. ceny całkowitej i wahał się od 4,8 proc. na Malcie do 21,3 proc. na Węgrzech.

Opodatkowanie energii w UE. Gdzie najniższe?

Najniższy udział podatków w cenie energii w pierwszej połowie 2023 roku był w Irlandii, gdzie wartości były w rzeczywistości ujemne (-90,4 proc.). Irlandia przyznała ulgi i obniżki podatku VAT konsumentom będącym gospodarstwami domowymi. Ujemne podatki zaobserwowano również w Luksemburgu, w Portugalii, w Austrii, w Holandii, w Norwegii i w Litwie.