Raport „Tęczowa Europa” oceniający poziom równouprawnienia osób nieheteronormatywnych przygotowuje od 2019 roku ILGA-Europe, czyli europejski oddział Międzynarodowego Stowarzyszenia Lesbijek i Gejów. Jest on publikowany w okolicy 17 maja, na który przypada Międzynarodowy Dzień Przeciw Homofobii, Transfobii i Bifobii. Jak Polska wypada w raporcie?

Polska na szarym końcu

W 2023 roku Polska znalazła się w gronie państw z najniższym poziomem równouprawnienia osób nieheteronormatywnych. Otrzymała 15 na 100 pkt.

Natomiast słabszy wynik niż Polska – poza krajami UE – w 2023 roku notuje 7 europejskich państw: San Marino (14 pkt), Monako (13 pkt), Białoruś (12 pkt), Armenia i Rosja (po 8 pkt. ), Turcja (4 pkt) oraz Azerbejdżan (2 pkt). 

Przez co Polska traci punkty?

W szczegółowym raporcie ILGA-Europe na temat Polski można znaleźć uzasadnienia, dlaczego nasz kraj otrzymał tak mało punktów w poszczególnych kategoriach. W opracowaniu zwrócono uwagę na tzw. uchwały anty-LGBT, przyjmowane przez niektóre samorządy.

W raporcie możemy przeczytać także, że mowa nienawiści ze strony rządu nadal pozostaje poważnym problemem. Jako przykład podano transfobiczne wypowiedzi Jarosława Kaczyńskiego. Wspomniano też ministra edukacji Przemysława Czarnka, zaznaczając, że prowadzi on kampanię przeciwko „tęczowej młodzieży”.

ILGA-Europe sporo miejsca poświęciła problemom rodziców tej samej płci, z których jedno pochodzi z Polski. Pary takie walczą o prawne uznanie ich rodzicielstwa również w Polsce. W raporcie szeroko opisano także m.in. sytuację dzieci i młodzieży LGBT+ w szkołach. 

W kategorii „wolność wypowiedzi” wspomniano proces dotyczący plakatów z Matką Boską z tęczową aureolą. Z kolei oceniając Polskę pod kątem wolności zgromadzeń, opisano dalsze konsekwencje tzw. Tęczowej Nocy, podczas której doszło do zatrzymań.

Malta wzorem pod względem równouprawnienia

Kto z kolei wypada najlepiej w tęczowym rankingu? Okazuje się, że najwyższy poziom równouprawnienia w Europie notuje Malta – co roku otrzymuje około 90 pkt. Pozytywnie wyróżniają się też Belgia, Dania czy Hiszpania.

Punkty w raporcie są przydzielane w siedmiu kategoriach: równość i niedyskryminacja, rodzina, przestępstwa z nienawiści i mowa nienawiści, prawne uznanie płci, integralność cielesna, przestrzeń społeczeństwa obywatelskiego i azyl. 

Punkty przyznawane są w takich okolicznościach jak legalność małżeństw jednopłciowych, możliwość adopcji dzieci przez pary LGBT+, równy dostęp do edukacji i opieki zdrowotnej, ściganie przestępstw z nienawiści związanych z orientacją seksualną czy tożsamością płciową.