Strona główna Wypowiedzi Przewóz towarów między Ukrainą i UE. Na jakich zasadach działa?

Przewóz towarów między Ukrainą i UE. Na jakich zasadach działa?

Przewóz towarów między Ukrainą i UE. Na jakich zasadach działa?

Stanisław Tyszka

Poseł
Nowa Nadzieja

Jest taka sytuacja, jeżeli chodzi o relację Polski z Ukrainą, że ukraińskie firmy transportowe mogą wjeżdżać bez ograniczeń, a Polska musi dostawać zezwolenia, polskie firmy.

Gość Radia ZET, 04.04.2023

Fałsz

Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:  

  • nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,  
  • jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.  

Sprawdź metodologię

Gość Radia ZET, 04.04.2023

Fałsz

Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:  

  • nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,  
  • jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.  

Sprawdź metodologię

Aktualizacja 17.05.2023

  • W związku z wybuchem wojny w Ukrainie Parlament Europejski, w ramach współpracy z Ukrainą, zawarł roczną umowę (z możliwością przedłużenia) ułatwiającą tranzyt pomiędzy dowolnym krajem UE a Ukrainą i w przeciwną stronę. Dotyczy to zarówno przewoźników unijnych (w tym polskich), jak i tych ukraińskich. Porozumienie obowiązuje od 29 czerwca 2022 roku.
  • Na mocy art. 4 umowy przewoźnicy z Ukrainy oraz państw członkowskich UE mogą realizować przewozy przez terytorium drugiej strony i prowadzić działalność tranzytową bez konieczności uzyskania odpowiednich zezwoleń.
  • Polscy kierowcy deklarowali, że na granicy polsko-ukraińskiej napotykali trudności podczas przejazdu. Przewoźnicy organizowali protesty w tej sprawie i dochodziło do blokad. Strona ukraińska zaprzeczyła, że dochodzi do celowych kontroli. Po interwencji Ministra Infrastruktury, Komisja Europejska potwierdziła, że zezwolenia nie są wymagane do przewozu towarów pomiędzy tymi państwami.
  • W maju 2023 roku w celu zażegnania konfliktu ukraińskie Ministerstwo Rozwoju Wspólnoty, Terytoriów i Infrastruktury podjęło decyzję o tymczasowym zawieszeniu wymogu zezwoleń dotyczących norm środowiskowych.
  • Zarówno strona polska, jak i ukraińska nie muszą się obecnie ubiegać o zezwolenia na przewóz. Na tej podstawie oceniamy wypowiedź jako fałszywą.

Wersja przed aktualizacją

  • W związku z wybuchem wojny w Ukrainie Parlament Europejski, w ramach współpracy z Ukrainą, zawarł na rok umowę (z możliwością przedłużenia) ułatwiającą tranzyt pomiędzy dowolnym krajem UE a Ukrainą lub pomiędzy Ukrainą a dowolnym krajem UE. Dotyczy to zarówno przewoźników unijnych (w tym polskich), jak i ukraińskich. Porozumienie obowiązuje od 29 czerwca 2022 roku.
  • Na mocy art. 4 umowy przewoźnicy z Ukrainy oraz państw członkowskich UE mogą realizować przewozy przez terytorium drugiej strony i prowadzić działalność tranzytową bez konieczności uzyskania odpowiednich zezwoleń.
  • Zarówno strona polska, jak i ukraińska nie muszą się obecnie ubiegać o zezwolenia na przewóz. Na tej podstawie oceniamy wypowiedź jako fałszywą.

Ten artykuł w dniu 17 maja 2023 roku został poddany korekcie. Dokonaliśmy w nim zmian po dotarciu do doniesień na temat protestów polskich kierowców, którzy byli zatrzymywani przez kontrolerów na polskiej granicy. Zgodnie z polityką otwartych i jasnych korekt, wyraźnie zaznaczamy, która część artykułu została zmieniona. Fragmenty dodane do artykułu zostały oznaczone nagłówkiem „Aktualizacja 17.05.2023”. Fragmenty, które zawierają nieaktualne informacje, zaznaczyliśmy szarym kolorem.

Tyszka o problemach w handlu z Ukrainą

Stanisław Tyszka, goszcząc na antenie Radia ZET, odniósł się do kwietniowej wizyty prezydenta Ukrainy w Polsce. Poseł zauważył, że strona polska powinna przedyskutować z Zełenskim trudności, z jakimi borykają się Polacy wspierający Ukrainę. Jako przykład przytoczył nierówności dotykające sektor transportowy na granicy polsko-ukraińskiej.

Unia Europejska razem z Ukrainą zawarła w ubiegłym roku umowę mającą na celu umożliwienie Ukrainie korzystanie z alternatywnych dróg eksportowych w związku z nieuzasadnioną napaścią Rosji, w wyniku której zamknięto przestrzeń powietrzną dla transportu cywilnego i ograniczono transport morski.

Oprócz Ukrainy podobną umowę UE zawarła z Mołdawią, która potrzebowała pomocy w tranzycie ukraińskich towarów przez swoje terytorium. Podjęte środki były istotne również przez wzgląd na to, że Ukraina pozostaje jednym z największych producentów żywności.

Jakie są postanowienia umowy?

Umowa pomiędzy Ukrainą i Unią Europejską obowiązuje od 29 czerwca 2022 roku. Na jej mocy została czasowo zniesiona konieczność ubiegania się przewoźników o zezwolenia na przewozy drogowe.

Zgodnie z art. 4 umowy przewoźnicy drogowi są uprawnieni do wykonywania następujących przewozów:

„(a) przejazdów z ładunkiem podejmowane przez pojazd, którego miejsce wyjazdu i miejsce przyjazdu znajduje się na terytorium dwóch różnych Stron, z tranzytem lub bez tranzytu przez terytorium państwa trzeciego;
(b) przejazdy z ładunkiem podejmowane przez pojazd z terytorium Strony, na którym znajduje się siedziba, na terytorium tej samej Strony z tranzytem przez terytorium drugiej Strony;
(c) przejazdy z ładunkiem podejmowane przez pojazd na terytorium lub z terytorium Strony, w którym ma siedzibę, do państwa trzeciego z tranzytem przez terytorium drugiej Strony;
(d) przejazdy bez ładunku podejmowane przez pojazd w związku z przejazdami, o których mowa w punktach a), b) i c)”.

Umowa obowiązuje do 30 czerwca 2023 roku (z możliwością przedłużenia) i ułatwia przejazd przewoźnikom unijnym (w tym polskim) i ukraińskim na analogicznych warunkach. Ponadto umowa umożliwia ukraińskim kierowcom korzystanie z ukraińskiego prawa jazdy i świadectw kwalifikacji zawodowych na terytorium Unii, bez konieczności posiadania międzynarodowego zezwolenia.

Aktualizacja 17.05.2023

Protesty polskich kierowców na granicy polsko-ukraińskiej

Pomimo wejścia w życie umowy pomiędzy Unią Europejską i Ukrainą, polscy przewoźnicy donosili, że napotykali trudności podczas przejazdu przez granicę ukraińską. Już w zeszłym roku dochodziło do protestów na granicy, m.in. w Dorohusku. Problem pozostawał aktualny aż do maja 2023 roku. Kierowcy wskazywali na problem przedłużających się kontroli i zatrzymywania pojazdów nieposiadających zezwolenia.

Do tematu odniósł się Vasyl Zvarych, ambasador Ukrainy w Polsce. Stwierdził, że blokady granicy i protesty polskich kierowców są bezpodstawne. Podkreślił, że w Ukrainie nie wymaga się zezwoleń od polskich przewoźników. „Polscy przewoźnicy są mile widziani, za brak zezwoleń nie ma mandatów, a jakiekolwiek nieporozumienia jesteśmy w stanie uregulować drogą dialogu, a nie blokadami”.

Niedawno Minister Infrastruktury wystąpił do Komisji Europejskiej w związku z przypadkami nieuprawnionego nakładania na polskich przedsiębiorców kar za brak zezwoleń, które zgodnie z podpisaną 29 czerwca 2022 roku umową przestały być wymagane aż do 30 czerwca 2023 roku.

„Poprosiliśmy panią Komisarz Valean o wyjaśnienie sprawy odmiennego rozumienia zakresu stosowania umowy przez Ukrainę, w tym żądania zezwoleń przez służby tego państwa, w przypadku wykonywania transportu drogowego rzeczy przez polskiego przewoźnika z państwa członkowskiego UE na Ukrainę. Dzisiejsza odpowiedź z KE w pełni potwierdza nasze i polskich przedsiębiorców stanowisko”.

Jak czytamy na stronie rządowej – unijna Komisarz Adina Valean w odpowiedzi potwierdziła, że strona ukraińska nie może żądać od polskich przewoźników drogowych dodatkowych zezwoleń na transport międzynarodowy. Jak wynika z informacji przekazanych przez rząd, obecnie umowa zawieszająca wymóg zezwoleń na tranzyt została przedłużona do 30 czerwca 2024 roku.

W maju zniesiono wymogi dotyczące norm środowiskowych

Strona ukraińska znalazła rozwiązanie problemu na granicy Jagodyn-Dorogusk. Od 8 maja ogłoszone zostało zniesienie wymogu zezwoleń i wymogów dotyczących norm środowiskowych.

Jak czytamy w komunikacie, „Ministerstwo Rozwoju Wspólnoty, Terytoriów i Infrastruktury podjęło decyzję o tymczasowym zawieszeniu wymogu dostępności zezwoleń dla polskich przewoźników przeprowadzających transport na Ukrainę z dowolnego kraju Unii Europejskiej”.

Ministerstwo potwierdziło również, że na podstawie umowy pomiędzy Ukrainą i UE przewozy dwustronny oraz tranzytowy nie wymagają zezwoleń.

Koniec aktualizacji. Poprzednia wersja analizy:

Na jakich zasadach transport odbywał się przed wojną?

Przed wybuchem wojny w Ukrainie do usprawnienia przewozu towarów wykorzystywano zezwolenia ogólne oraz zezwolenia EKMT, używane przez kraje należące do Europejskiej Konferencji Ministrów Transportu (którego członkiem jest także Ukraina). Umożliwiają one nieograniczoną liczbę kursów pomiędzy krajami zrzeszonymi w EKMT.

Zezwolenie EKMT jest wydawane na konkretnego przewoźnika i jest ważne dla wszystkich jego pojazdów, lecz każdorazowo może z niego korzystać tylko jeden pojazd. Zezwolenie musi znajdować się w pojeździe od momentu załadunku do wyładunku. Konieczny jest również prawidłowo wypełniony karnet z danymi przewoźnika.

Co istotne, zezwolenie EKMT nie upoważnia do wykonywania transportu wewnątrzkrajowego w państwie członkowskim, nie ma zastosowania w krajach nienależących do EKMT, a także nie może być traktowane jako zezwolenie dla tzw. przewozów specjalnych (m.in. ładunków niebezpiecznych i ponadgabarytowych).

System certyfikacji ma zapewnić kontrolę i przejrzystość przewozów drogowych towarów, a także zabezpieczyć przestrzeganie przepisów dotyczących przewozów międzynarodowych.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Pomóż nam sprawdzać, czy politycy mówią prawdę.

Nie moglibyśmy kontrolować polityków, gdyby nie Twoje wsparcie.

Wpłać

Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci

Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej

Sprawdź!