Wybory i referendum w Mołdawii. Obywatele za integracją z UE

20 października w Mołdawii odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich połączona z referendum kluczowym dla stosunków tego kraju z Unią Europejską. Chodziło o wpisanie do preambuły mołdawskiej konstytucji integracji z UE, a także dodanie do ustawy zasadniczej nowego rozdziału, który ułatwi ratyfikowanie traktatów związanych z przystąpieniem Mołdawii do wspólnoty.

Mołdawia ma obecnie status kraju kandydującego do UE. W referendum obywatele tego państwa opowiedzieli się za dalszymi staraniami o integrację, jednak liczba głosów na „tak” była tylko nieznacznie większa – stanowiły one 50,35 proc.

Grzegorz Braun o referendum w Mołdawii: sfałszowane

Według Grzegorza Brauna obywatele Mołdawii wcale nie opowiedzieli się za integracją z UE, a referendum zostało sfałszowane. Polityk stwierdził, że mogą o tym świadczyć głosy oddane „za”, które spłynęły dopiero następnego dnia rano po referendum. Braun nie jest odosobniony w takich twierdzeniach, bo podobne płyną z Rosji.

Taką samą opinią jak ta Grzegorza Brauna podzielił się rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow, który stwierdził, że doszło do trudnego do wyjaśnienia wzrostu liczby głosów za integracją z UE. Mówiła o tym także rzeczniczka rosyjskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych Maria Zacharowa.

Rosja chciała wpłynąć na wybory w Mołdawii? „Są dowody”

W rzeczywistości to właśnie Rosja jest oskarżana o próby wpłynięcia na wynik referendum w Mołdawii za pośrednictwem prorosyjskiego oligarchy Ilana Sora. Mołdawskie służby powiązały go z procederem przekupywania obywateli Mołdawii, aby głosowali przeciwko integracji swojego kraju z UE. Brała w nim udział zorganizowana grupa przestępcza, w tym osoby działające z terenu Federacji Rosyjskiej.

Jak podają mołdawskie służby, osoby działające w grupie, której przewodził Sora, werbowały obywateli Mołdawii do głosowania za pieniądze na wskazanego kandydata w wyborach prezydenckich, a także na „nie” w referendum dotyczącym integracji z UE. Używano do tego popularnej w Rosji platformy Telegram.

Z kolei prezydent Mołdawii napisała na X, że w ten sposób chciano kupić łącznie 300 tys. głosów. „Mamy wyraźne dowody na to, że te grupy przestępcze miały na celu zakup 300 000 głosów – oszustwo na bezprecedensową skalę. Ich celem było podważenie procesu demokratycznego. Ich zamiarem jest szerzenie strachu i paniki w społeczeństwie” – poinformowała Maia Sandu.

Ekspert o rosyjskiej dezinformacji 

Dr Piotr Oleksy, historyk i wschodoznawca z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, wyjaśnia, dlaczego część głosów w referendum spłynęła później niż reszta. „Były to głosy oddane przez obywateli Mołdawii mieszkających za granicą. W wyborach wzięło ich udział ok. 230 tys. Protokoły z lokali zagranicznych spływają zaś oraz są liczone zazwyczaj jako ostatnie. Jest to norma w większości państw” – zaznacza w komentarzu dla Demagoga. Podkreśla, że komentarze takie jak ten Grzegorza Brauna to część rosyjskiej dezinformacji. Z kolei dr Wojciech Konończuk, dyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich, w programie Roberta Mazurka odniósł się do tego, w jaki sposób i dlaczego głosowali Mołdawianie mieszkający poza granicami swojej ojczyzny. Ze słów eksperta wynika, że ci właśnie Mołdawianie są nastawieni proeuropejsko i ich głosy przeważyły wynik referendum [czas nagrania: 16:03]. – Głosy emigrantów liczą się tak samo, jak tych mieszkańców, którzy zostali. Nie ma między nimi różnicy – wskazywał gość Mazurka [czas nagrania: 16:27].

Komisja Europejska komentuje wybory w Mołdawii

O tym, że doszło do próby ingerencji Rosji w referendum, poinformowała także Komisja Europejska, która potępiła działania obcego państwa chcącego wpłynąć na demokratyczne wybory i referendum w Mołdawii. W komunikacie napisano:

Jednocześnie UE wyraziła uznanie dla władz mołdawskich za organizację całego procesu zgodnie ze standardami demokratycznymi.