Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Relokacja migrantów niezgodna z prawem UE? Wręcz przeciwnie
Relokacja migrantów niezgodna z prawem UE? Wręcz przeciwnie
To jest działanie bez żadnej podstawy prawnej (przymusowa relokacja migrantów – przyp. Demagog). Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, dokładnie art. 79, mówi bardzo wyraźnie (…) że polityka migracyjna leży w gestii państw członkowskich.
- We wspomnianym przez Rafała Bochenka art. 79. Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stwierdzono, że „Unia rozwija wspólną politykę imigracyjną”. W ustępie 5. tego artykułu zapisano jednocześnie, że państwa mogą same decydować o przyjmowaniu osób z państw trzecich w celach zarobkowych lub na własny rachunek.
- Mimo to zgodnie z art. 4 Traktatu polityka azylowa i imigracyjna pozostaje w ramach tzw. kompetencji dzielonych, co oznacza, że prawo to mogą określać zarówno UE, jak i państwa członkowskie.
- Przy kompetencjach dzielonych obowiązuje ważna zasada pomocniczości (subsydiarności). Zgodnie z nią UE ingeruje dopiero wtedy, gdy uzna, że cele danego działania nie mogą zostać osiągnięte w wystarczającym stopniu przez państwa członkowskie. Instytucje UE pomagają także wtedy, gdy ze względu na rozmiary lub skutki proponowanego działania na poziomie Unii łatwiej będzie osiągnąć jego cele.
- Mechanizm relokacji uchodźców jest próbą zbudowania wspólnej polityki migracyjnej w ramach UE. Działania te są zgodne z prawem i mieszczą się w ramach tzw. kompetencji dzielonych UE. Na tej podstawie wypowiedź Rafała Bochenka uznajemy za manipulację.
Rząd krytycznie o unijnej polityce migracyjnej
W polskiej polityce powrócił temat uchodźców. Jarosław Kaczyński w przemówieniu sejmowym zapowiedział referendum w sprawie proponowanego przez Radę Europejską mechanizmu relokacji uchodźców. W odpowiedzi politycy opozycji kierują swoją krytykę wobec rządu i jego aktualnej polityki migracyjnej, o czym pisaliśmy w niedawnej analizie.
Politycy obozu rządzącego bronią pomysłu prezesa Prawa i Sprawiedliwości. Jedną z osób, która zabrała głos w tej sprawie, był rzecznik prasowy PiS Rafał Bochenek. Polityk stwierdził, że propozycje Unii Europejskiej w sprawie relokacji uchodźców są niezgodne z prawem europejskim. Powołał się przy tym na art. 79. Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Wspólna polityka migracyjna
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej został ustanowiony w 2008 roku i zaczął obowiązywać od początku roku 2009. Dokument ten był zmieniany w latach: 2010, 2012 i 2016. Zastąpił on Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, który obowiązywał w latach 1993–2009.
Interesujący nas artykuł 79 ust 1. przytoczony przez posła Rafała Bochenka brzmi obecnie następująco:
„Unia rozwija wspólną politykę imigracyjną mającą na celu zapewnienie, na każdym etapie, skutecznego zarządzania przepływami migracyjnymi, sprawiedliwego traktowania obywateli państw trzecich przebywających legalnie w Państwach Członkowskich, a także zapobieganie nielegalnej imigracji i handlowi ludźmi oraz wzmocnione ich zwalczanie”.
Już samo początek artykułu przeczy słowom posła PiS. Zgodnie z jego brzmieniem, politykę migracyjną wspólnie rozwija cała Unia, a nie każde państwo członkowskie osobno. Interesujący jest także ust. 5 tego artykułu:
„Niniejszy artykuł nie narusza praw Państw Członkowskich do ustalania wielkości napływu obywateli państw trzecich przybywających z państw trzecich na ich terytorium w poszukiwaniu pracy najemnej lub na własny rachunek”.
Jak widać, Unia Europejska pozostawia państwom członkowskim swobodę w kreowaniu własnej polityki migracyjnej. Jednocześnie w ramach tej organizacji uregulowano prawnie, że kierunki te powinny być spójne i wspólne.
Należy dodać także, że w art. 4 wspomnianego traktatu, zostały ustanowione tzw. kompetencje dzielone. Wśród nich znalazł się punkt dotyczący migracji. Oznacza to, że według prawa unijnego w całej wspólnocie powinna istnieć wspólna polityka migracyjna.
Traktaty w przeszłości
Pierwszym dokumentem, który obowiązywał w ramach wspólnoty, był Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą z 1957 roku. Nie było w nim jednak mowy o polityce migracyjnej. Po raz pierwszy temat pojawił się w drugiej wersji Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską z roku 1997, który został przyjęty w Amsterdamie.
W art. 63 tego traktatu znajdziemy punkty 3 i 4 w których zapowiedziano, że Rada Europejska ustali wspólne środki, chociażby w sprawie nielegalnych imigracji. Oba punkty zostały później przeniesione do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, tworząc wspomniany wyżej art. 79.
Przesiedlenia uchodźców w ramach UE
Rada Europejska 9 lutego br. opublikowała dane, z których wynika, że od 2015 roku w ramach Unii Europejskiej przesiedlono ok. 130 tys. ludzi. Ponadto w ramach FRONTEX, czyli Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej, od 2015 roku podczas akcji na Morzu Śródziemnym uratowano ok. 629 tys. uchodźców.
Z danych Eurostatu wynika, że w 2022 roku w Polsce 7,7 tys. osób złożyło wniosek o azyl. Najwięcej próśb (bo aż 217 735) zostało złożonych w Niemczech. W skali całej Unii Europejskiej wniosków tych było 884 630.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter