Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Reparacje od Niemiec. Czy Polacy wierzą w rządowe starania?
Reparacje od Niemiec. Czy Polacy wierzą w rządowe starania?
Mamy przekonanie, podobnie jak chyba 80 proc. badanych Polaków i Polek, że ten rząd nie załatwi reparacji.
- Według sondażu przeprowadzonego w sierpniu przez United Surveys dla RMF FM i Dziennika Gazety Prawnej, w szanse na uzyskanie reparacji wierzy co czwarty Polak (24,9 proc.). W możliwość ich uzyskania nie wierzy natomiast 59,9 proc. osób. Pozostali ankietowani nie mieli zdania.
- Z sondażu IBRiS dla Onetu wynika, że 21,3 proc. Polaków wierzy, że Polska otrzyma od Niemiec odszkodowanie za II wojnę światową. Zdaniem 74,5 proc. osób nie ma na to szans.
- Na podstawie sondażu SW Research dla Rzeczpospolitej możemy dowiedzieć się, że 66,1 proc. ankietowanych nie wierzy w to, że obecny rząd jest w stanie doprowadzić do wypłaty Polsce reparacji przez Niemcy.
- W sondażach dla RMF FM i DGP oraz Onetu zapytano ogólnie o to, czy Polska ma szansę uzyskać reparacje. Jedynie w sondażu SW Research wprost zapytano Polaków o rolę rządu w negocjacjach reparacyjnych. Zdaniem 66,1 proc. Polaków rząd nie załatwi reparacji, w związku z czym podany przez posła Gdulę odsetek jest za wysoki, a wypowiedź oceniamy jako fałszywą.
Rząd zajął stanowisko w sprawie reparacji
1 września 2022 roku został opublikowany raport parlamentarnego Zespołu ds. Oszacowania Wysokości Odszkodowań Należnych Polsce od Niemiec za Szkody Wyrządzone w trakcie II wojny światowej. Według danych zawartych w raporcie wynika, że za szkody wyrządzone przez nazistowskie Niemcy Polska może domagać się 6 bilionów 220 mld 609 mln zł w ramach reparacji.
Temat reparacji był już podnoszony przez rząd we wcześniejszych latach. Arkadiusz Mularczyk, obecnie pełniący funkcję przewodniczącego wspomnianego zespołu parlamentarnego, już w 2017 roku informował o podjęciu prac przez Biuro Analiz Sejmowych. Celem było ustalenie, czy Polska może domagać się odszkodowań ze strony Niemiec w świetle prawa międzynarodowego.
Przeczytaj nasze analizy, z których dowiesz się, jak przebiega proces historii ubiegania się o reparacje wojenne przez Grecję oraz jak rekompensatę za kolonialne ludobójstwo negocjowała Namibia.
Szansa na wyegzekwowanie reparacji – wierzy w to co czwarty Polak
Według sondażu przeprowadzonego przez United Surveys dla RMF FM i Dziennika Gazety Prawnej 47,2 proc. ankietowanych wierzy w słuszność podnoszenia tematu reparacji, przy czym są to w większości zwolennicy obecnego rządu.
Na ten odsetek składają się dwie grupy: 20,4 proc. osób uważa, że rząd może wyegzekwować swoje oczekiwania, a 26,8 proc. badanych twierdzi, że Polska nie będzie w stanie otrzymać odszkodowania od Niemiec.
Z drugiej strony, według 37,6 proc. badanych upominanie się o reparacje wojenne jest niesłuszne. Zdaniem co trzeciego badanego (33,1 proc.) i tak nie da się już ich wyegzekwować. Z kolei, 4,5 proc. osób uznaje roszczenia za niesłuszne, choć możliwe do zrealizowania. 15,2 proc. osób nie ma zdania na ten temat.
Oznacza to, że łącznie 24,9 proc. ankietowany uznało, że rząd ma szanse na uzyskanie reparacji dla Polski.
Najmniej przychylni pomysłowi reparacji są zwolennicy opozycji (63 proc.) i osoby najmłodsze w wieku od 18 do 29 lat (48 proc.). Ich zdaniem jest to propozycja niesłuszna i okaże się nieskuteczna. Badanie przeprowadzono w dniach 27-28 sierpnia na grupie 1000 osób.
IBRiS dla RP: Polacy uznają reparacje za słuszne
Z kolei według sondażu przeprowadzonego przez IBRiS na zlecenie Rzeczpospolitej wynika, że ponad połowa badanych (51,1 proc.) uważa, że Polska powinna domagać się reparacji od Niemiec. Przeciwne stanowisko zajęło 41,5 proc. ankietowanych.
Zwolennikami pomysłu są w większości wyborcy obozu rządzącego (92 proc.), a wśród sympatyków opozycji popiera go jedynie co piąta osoba. Podobnie jak w przypadku United Surveys, badanie zostało przeprowadzone pod koniec sierpnia na reprezentatywnej grupie 1000 Polaków.
IBRiS dla Onetu: co piąty Polak wierzy, że otrzymamy pieniądze
Już po prezentacji raportu o stratach wojennych został zrealizowany kolejny sondaż na ogólnopolskiej próbie 1,1 tys. osób. Na zlecenie Onetu ankietowanym zadano trzy pytania związane z tematem reparacji oraz stanowiska polskiego rządu. W kwestii pierwszego pytania, ponad połowa Polaków (52,1 proc.) sądzi, że należą nam się reparacje. Przeciwnych tej koncepcji jest natomiast 33,7 proc. osób. Około co ósma osoba nie ma na ten temat zdania (13,5 proc.).
Gdy natomiast chodzi o wiarę w realność reparacji, jedynie 21,3 proc. Polaków wierzy, że Polska otrzyma pieniądze od Niemiec. Natomiast 74,5 proc. ankietowanych sceptycznie podchodzi do tego tematu i nie wierzy w to, że uzyskamy reparacje.
Ponadto, zgodnie z odpowiedziami na trzecie pytanie, zdaniem 68,8 proc. reparacje są jednym z tematów kampanii wyborczej. Z twierdzeniem „PiS wykorzystuje sprawę reparacji wojennych jako element kampanii wyborczej” nie zgodził się natomiast co czwarty badany (24,7 proc.)
SW Research: Reparacje słuszne, ale nierealne
W nowszym sondażu, przeprowadzonym przez SW Research dla Rzeczpospolitej zapytano, czy zdaniem respondentów rząd jest w stanie doprowadzić do wypłaty przez Niemcy reparacji. Większość badanych (66,1 proc.) stwierdziła, że rząd nie będzie w stanie tego dokonać.
Niemal co piąta osoba (22 proc.) nie miała na ten temat zdania, a 11,9 proc. respondentów wierzyło, że polskiemu rządowi uda się doprowadzić do wypłaty reparacji. Badanie przeprowadzono już we wrześniu, na reprezentatywnej grupie 800 Polaków dobranych przy użyciu systemu wagowego adekwatnie reprezentującego strukturę społeczeństwa.
Social Changes: Polacy oczekują reparacji
Swoim sondażem, zrealizowanym jeszcze w lipcu, podzieliła się redakcja wPolityce. Sondażowania Social Changes zadała ankietowanym pytanie: „Czy według Ciebie Niemcy powinni wypłacić Polsce reparacje wojenne, czyli odszkodowanie za szkody i zbrodnie wyrządzone w czasie II Wojny Światowej?”
Odpowiedzi twierdzącej udzieliło 64 proc. badanych, co – w porównaniu do poprzedniego ich badania – oznaczało wzrost o 6 punktów proc. Tymczasem przeciwnych reparacjom okazało się 16 proc. badanych. Co piąta osoba stwierdziła, że „trudno powiedzieć”. Z pomysłem reparacji najczęściej zgadzają się wyborcy Zjednoczonej Prawicy (91 proc.), ale również wśród sympatyków Polski 2050 przeważają zwolennicy reparacji (53 proc.).
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter