Rząd zajął stanowisko w sprawie reparacji

1 września 2022 roku został opublikowany raport parlamentarnego Zespołu ds. Oszacowania Wysokości Odszkodowań Należnych Polsce od Niemiec za Szkody Wyrządzone w trakcie II wojny światowej. Według danych zawartych w raporcie wynika, że za szkody wyrządzone przez nazistowskie Niemcy Polska może domagać się 6 bilionów 220 mld 609 mln zł w ramach reparacji.

Temat reparacji był już podnoszony przez rząd we wcześniejszych latach. Arkadiusz Mularczyk, obecnie pełniący funkcję przewodniczącego wspomnianego zespołu parlamentarnego, już w 2017 roku informował o podjęciu prac przez Biuro Analiz Sejmowych. Celem było ustalenie, czy Polska może domagać się odszkodowań ze strony Niemiec w świetle prawa międzynarodowego.

Przeczytaj nasze analizy, z których dowiesz się, jak przebiega proces historii ubiegania się o reparacje wojenne przez Grecję oraz jak rekompensatę za kolonialne ludobójstwo negocjowała Namibia.

Szansa na wyegzekwowanie reparacji – wierzy w to co czwarty Polak

Według sondażu przeprowadzonego przez United Surveys dla RMF FM i Dziennika Gazety Prawnej 47,2 proc. ankietowanych wierzy w słuszność podnoszenia tematu reparacji, przy czym są to w większości zwolennicy obecnego rządu.

Z drugiej strony, według 37,6 proc. badanych upominanie się o reparacje wojenne jest niesłuszne. Zdaniem co trzeciego badanego (33,1 proc.) i tak nie da się już ich wyegzekwować. Z kolei, 4,5 proc. osób uznaje roszczenia za niesłuszne, choć możliwe do zrealizowania. 15,2 proc. osób nie ma zdania na ten temat.

Najmniej przychylni pomysłowi reparacji są zwolennicy opozycji (63 proc.) i osoby najmłodsze w wieku od 18 do 29 lat (48 proc.). Ich zdaniem jest to propozycja niesłuszna i okaże się nieskuteczna. Badanie przeprowadzono w dniach 27-28 sierpnia na grupie 1000 osób.

IBRiS dla RP: Polacy uznają reparacje za słuszne

Z kolei według sondażu przeprowadzonego przez IBRiS na zlecenie Rzeczpospolitej wynika, że ponad połowa badanych (51,1 proc.) uważa, że Polska powinna domagać się reparacji od Niemiec. Przeciwne stanowisko zajęło 41,5 proc. ankietowanych.

Zwolennikami pomysłu są w większości wyborcy obozu rządzącego (92 proc.), a wśród sympatyków opozycji popiera go jedynie co piąta osoba. Podobnie jak w przypadku United Surveys, badanie zostało przeprowadzone pod koniec sierpnia na reprezentatywnej grupie 1000 Polaków.

IBRiS dla Onetu: co piąty Polak wierzy, że otrzymamy pieniądze

Już po prezentacji raportu o stratach wojennych został zrealizowany kolejny sondaż na ogólnopolskiej próbie 1,1 tys. osób. Na zlecenie Onetu ankietowanym zadano trzy pytania związane z tematem reparacji oraz stanowiska polskiego rządu. W kwestii pierwszego pytania, ponad połowa Polaków (52,1 proc.) sądzi, że należą nam się reparacje. Przeciwnych tej koncepcji jest natomiast 33,7 proc. osób. Około co ósma osoba nie ma na ten temat zdania (13,5 proc.).

Ponadto, zgodnie z odpowiedziami na trzecie pytanie, zdaniem 68,8 proc. reparacje są jednym z tematów kampanii wyborczej. Z twierdzeniem „PiS wykorzystuje sprawę reparacji wojennych jako element kampanii wyborczej” nie zgodził się natomiast co czwarty badany (24,7 proc.)

SW Research: Reparacje słuszne, ale nierealne

W nowszym sondażu, przeprowadzonym przez SW Research dla Rzeczpospolitej zapytano, czy zdaniem respondentów rząd jest w stanie doprowadzić do wypłaty przez Niemcy reparacji. Większość badanych (66,1 proc.) stwierdziła, że rząd nie będzie w stanie tego dokonać.

Niemal co piąta osoba (22 proc.) nie miała na ten temat zdania, a 11,9 proc. respondentów wierzyło, że polskiemu rządowi uda się doprowadzić do wypłaty reparacji. Badanie przeprowadzono już we wrześniu, na reprezentatywnej grupie 800 Polaków dobranych przy użyciu systemu wagowego adekwatnie reprezentującego strukturę społeczeństwa.

Social Changes: Polacy oczekują reparacji

Swoim sondażem, zrealizowanym jeszcze w lipcu, podzieliła się redakcja wPolityce. Sondażowania Social Changes zadała ankietowanym pytanie: „Czy według Ciebie Niemcy powinni wypłacić Polsce reparacje wojenne, czyli odszkodowanie za szkody i zbrodnie wyrządzone w czasie II Wojny Światowej?”

Odpowiedzi twierdzącej udzieliło 64 proc. badanych, co – w porównaniu do poprzedniego ich badania – oznaczało wzrost o 6 punktów proc. Tymczasem przeciwnych reparacjom okazało się 16 proc. badanych. Co piąta osoba stwierdziła, że „trudno powiedzieć”. Z pomysłem reparacji najczęściej zgadzają się wyborcy Zjednoczonej Prawicy (91 proc.), ale również wśród sympatyków Polski 2050 przeważają zwolennicy reparacji (53 proc.).