Jedną z gwarancji niezależności sędziów w Stanach Zjednoczonych, zapisaną w art. III Konstytucji Stanów Zjednoczonych, jest gwarancja dożywotniego pozostawania na stanowisku, pod warunkiem nienagannego sprawowania funkcji. Oznacza to nie tylko zakaz wprowadzenia kadencyjności, ale również brak możliwości ustanowienia obligatoryjnego wieku emerytalnego dla sędziów. Sędziowie sami decydują o przejściu na emeryturę lub rezygnacji z pełnienia urzędu.

Jednak w art. II Konstytucji przewidziana jest procedura impeachmentu, która umożliwia usunięcie z urzędu prezydenta, wiceprezydenta i każdego funkcjonariusza cywilnego Stanów Zjednoczonych, którymi są także sędziowie federalni. Przesłankami do postawienia w stan oskarżenia są: zdrada, korupcja lub ciężkie przestępstwo oraz przewinienie. Oskarżenie wysuwa Izba Reprezentantów (postępowanie może być zainicjowane także przez pojedynczego kongresmena), a o winie i usunięciu z urzędu orzeka Senat większością 2/3 głosów. Impeachment jest postępowaniem natury politycznej, a nie ściśle prawnej, dlatego w postepowaniu przed Senatem nie występują procedury charakterystyczne dla procesu karnego (jak przesłuchiwanie świadków, prawo do obrony itp.). Senat, nieograniczony żadnymi przepisami konstytucji w tym względzie, sam określa procedury postępowania w przypadku impeachmentu.

Dotychczas Izba Reprezentantów piętnastokrotnie wysuwała oskarżenie w trybie impeachmentu wobec sędziów federalnych. Tylko ośmiu z nich zostało skazanych przez Senat i usuniętych ze stanowisk, czterech zostało uniewinnionych, a wobec trzech umorzono postępowanie. Ostatni przypadek pozbawienia stanowiska sędziego federalnego miał miejsce w 2010 r. Tylko raz, w 1804 r., w stan oskarżenia postawiono sędziego Sądu Najwyższego, jednakże Senat uwolnił go od postawionych zarzutów.

W związku z tym, że sędziowie Sądu Najwyższego są mianowani dożywotnio i prezydent nie ma wpływu na usunięcie ich ze stanowiska, a także ze względu na to, że procedura impeachmentu wobec sędziów federalnych jest stosowana niezwykle rzadko, a w odniesieniu do sędziów Sądu Najwyższego postawienie w stan oskarżenia i uniewinnienie miało miejsce tylko raz w dotychczasowej historii, wypowiedź Adama Bodnara uznajemy za prawdziwą.

Źródło: T. Wieciech, Status sędziego w państwach anglosaskich (Stany Zjednoczone), [w:] Status prawny sędziego we współczesnych systemach politycznych, (red.) P. Mikuli, Koszalin-Gdańsk 2013

 

 

Share The Facts

Adam Bodnar

Rzecznik Praw Obywatelskich

 

Prezydent Stanów Zjednoczonych powołuje sędziów Sądu Najwyższego. Jednak, ich nie odwołuje, cała struktura Sądu Najwyższego jest skonstruowana w ten sposób, że sędziowie pełnią urząd dożywotnio, chyba że sami wcześniej zrezygnują.

debata w Sejmie – wtorek, 18 lipca 2017

• • Udostępnij
  • Dowiedz się więcej

 

 

 

Wstaw na stronę

Informacje dot. wstawiania na stronę

Link oEmbed

---

https://www.sharethefacts.co/share/e932521b-b17f-44a6-9af4-25b7a84868e0