Skąd do Polski trafiają odpady?

Wypowiedź Władysława Kosiniaka-Kamysza uznajemy za prawdziwą, ponieważ do Polski w ciągu ostatnich dwóch lat trafiło 839,4 tys. ton śmieci. Wśród krajów, z których transportowano odpady do naszego kraju, są m.in. Niemcy oraz Nigeria.

W poniższej analizie słowa „śmieci” oraz „odpady” są stosowane wymiennie. Przytoczone wartości odnoszą się do odpadów/śmieci, które zostały przetransportowane w ramach tzw. procedury zgłoszenia regulowanej rozporządzeniem nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego. Przewidziana jest ona dla:

• odpadów niebezpiecznych,
• różnego rodzaju mieszanin,
• odpadów, które nie są wymienione ani na „zielonej”, ani „bursztynowej” liście (tzw. odpady niesklasyfikowane),
• wszelkich odpadów przeznaczonych do zagospodarowania w procesach unieszkodliwienia.

Należy również podkreślić, że śmieci przywożone z zagranicy do Polski na podstawie decyzji GIOŚ nie są kierowane na składowiska odpadów ani do instalacji naruszających z zakresu ochrony środowiska. Za działanie nielegalne uznaje się przywóz do Polski odpadów/śmieci komunalnych.

Liczba przywiezionych śmieci nie uwzględnia odpadów z procedury informowania, gdyż są one transportowane zgodnie z zasadami swobodnego przemieszczania towarów.

Ile śmieci trafiło do Polski w ciągu ostatnich dwóch lat?

Według danych, które zostały opublikowane przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w odpowiedzi na zapytanie senatora PO Krzysztofa Brejzy, do Polski w roku 2019 przywieziono 405 tys. ton odpadów. Rok wcześniej liczba ta była o ok. 30 tys. większa – 434,4 tys. ton. Z kolei w roku 2017 do naszego kraju trafiło 377,7 tys. ton śmieci. W poprzednich dwóch latach wartości te były zdecydowanie niższe: odpowiednio 256 tys. ton i 154 tys. ton.

Należy również podkreślić, że w roku 2018 do Polski nie trafiło 158,8 tys. odpadów ze względu na wyrażenie sprzeciwu przez GIOŚ. W roku 2017 było to 357,9 tys., w roku 2016 514,2 tys., a w roku 2015 298,9 tys.

Kierunki przywozu śmieci do Polski

W latach 2017, 2018 i 2019 do Polski najwięcej śmieci trafiało z Niemiec. Odpady od naszego zachodniego sąsiada stanowiły kolejno: 38,64 proc., 57,64 proc. i 67,81 proc. całości. Na drugim i trzecim miejscu w roku 2018 uplasowały się Włochy (5,82 proc.) i Austria (5,39 proc.). Natomiast Nigeria była odpowiedzialna jedynie za 0,49 proc. przytransportowanych śmieci.

W roku 2018 na drugim i trzecim miejscu znalazły inne państwa: Wielka Brytania (8,39 proc.) oraz Szwecja (7 proc.). Udział Nigerii stanowił tym razem 1,49 proc.