Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
Tusk pojechał do Brukseli i odblokował KPO? Było inaczej
Tusk pojechał do Brukseli i odblokował KPO? Było inaczej
Pierwszego dnia po zaprzysiężeniu […] byłem w Brukseli i odblokowałem KPO. I pierwsze wpłaty na polskie konta wpłynęły.
- Zaprzysiężenie rządu Donalda Tuska odbyło się 13 grudnia 2023 roku. Szef rządu udał się tego samego dnia do Brukseli. 15 grudnia Tusk poinformował, że jego rząd złożył wniosek w sprawie wypłaty środków, a 5 mld euro trafi do Polski do końca roku.
- 28 grudnia Polska otrzymała 5 mld euro zaliczki na KPO na realizację projektów energetycznych. Wypłata zaliczki była związana z wnioskiem, który Komisji Europejskiej w sierpniu przedłożył rząd Zjednoczonej Prawicy.
- To również rząd Mateusza Morawieckiego zawarł aneksy do umów w sprawie wypłaty funduszy. Wypłata była niezależna od realizacji kamieni milowych.
- Wypowiedź Donalda Tuska oceniamy jako manipulację. Środki w ramach KPO trafiły do Polski, jednakże za ich odblokowanie odpowiedzialny był rząd Zjednoczonej Prawicy.
- Komisja Europejska dopiero rozpatrzy wniosek rządu Donalda Tuska. Jeżeli decyzja będzie pozytywna, środki mogą trafić do Polski w kwietniu tego roku. Decyzja KE powinna zależeć od realizacji przez Polskę superkamieni milowych.
Odblokowanie środków na KPO – jedną z obietnic Tuska
Donald Tusk obiecał odblokowanie środków na realizację inwestycji z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) w trakcie kampanii wyborczej w 2023 roku. W trakcie wiecu wyborczego w Sopocie Tusk otwarcie przyznał, że jego priorytetem będzie, aby pieniądze trafiły z Brukseli do Warszawy.
„Składam tu w Sopocie, moim rodzinnym Sopocie, to uroczyste przyrzeczenie, że dzień po wyborach, dzień po zwycięstwie pojadę i te pieniądze odblokuję” – powiedział Tusk.
Tusk: odblokowałem KPO dzień po zaprzysiężeniu
W trakcie konferencji prasowej Donalda Tuska, która odbyła się w dniu jego spotkania z prezydentem Dudą, premier został zapytany o wypłatę środków na KPO. Dziennikarka Bloomberga chciała dowiedzieć się, czy rozmowa z prezydentem dotyczyła współpracy w obszarze sądownictwa.
Jak podkreśliła, premier Tusk złożył już wniosek w sprawie wypłaty środków na KPO. Unia uzależnia jednak wypłatę funduszy od spełnienia tzw. superkamieni milowych, m.in. w obszarze wymiaru sprawiedliwości.
Tusk przyznał, że nie rozmawiał z prezydentem bezpośrednio o tematyce KPO. Dodał również, że pierwsze środki zostały już przez niego odblokowane dzień po zaprzysiężeniu rządu. Zdaniem Prezesa Rady Ministrów współpraca z UE układa się harmonijnie i nie ma obaw o dalsze wypłaty.
Fragment wypowiedzi Tuska na temat odblokowania przez jego rząd KPO znalazł się na TikToku. Do tej pory nagranie zyskało ponad 125 wyświetleń.
KPO odblokowane przez PiS
Informacja o odblokowaniu środków na KPO zbiegła się w czasie z zaprzysiężeniem Donalda Tuska na premiera. Zaprzysiężenie odbyło się 13 grudnia, z kolei Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, pod przewodnictwem Małgorzaty Jarosińskiej-Jedynak, informowało 12 grudnia o zawarciu aneksów do umowy finansowej i umowy pożyczkowej dotyczącej KPO.
Zawarcie aneksów do umowy było możliwe, ponieważ 11 grudnia weszła w życie decyzja Rady Unii Europejskiej w sprawie akceptacji zmiany polskiego KPO. Decyzja Rady zapadła 8 grudnia, a wcześniej 21 listopada Komisja Europejska wyraziła zgodę na modyfikację KPO.
Co istotne, do zawarcia aneksów, a także do decyzji na poziomie unijnym doszło, gdy u władzy był jeszcze rząd Mateusza Morawieckiego. Wspomniany proces modyfikacji KPO rozpoczął się w marcu 2023 roku i zakończył się w grudniu, zanim zaprzysiężono rząd Donalda Tuska.
Wskutek akceptacji ze strony UE polski KPO poszerzono o rozdział poświęcony unijnemu instrumentowi REPowerEU, który stworzono w celu uniezależnienia się od rosyjskich paliw kopalnych. Do KPO dodano także nowe inwestycje dotyczące energetyki. W konsekwencji łączna wartość KPO wzrosła z 35,4 do 59,8 mld euro.
Wypłata środków była niezależna od tzw. superkamieni milowych
Środki na KPO trafiły na konto Polski 28 grudnia. Wypłata zaliczki 5 mld euro nastąpiła, gdy premierem był Donald Tusk. Jak wykazaliśmy, o środki wnioskował, a następnie je zakontraktował rząd Zjednoczonej Prawicy.
Wypłatą zaliczki 5 mld euro była niezależna od spełnienia przez Polskę superkamieni milowych. Informację tę potwierdziło Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Komisja Europejska.
Co osiągnął Tusk w Brukseli?
Jeszcze w dniu zaprzysiężenia Donald Tusk udał się do Brukseli na szczyt UE-Bałkany Zachodnie, a także na szczyt Rady Europejskiej, który odbywał się dzień później. 15 grudnia Donald Tusk oznajmił, że jego rząd złożył wniosek w sprawie wypłaty środków, a 5 mld euro trafi do Polski na koniec roku.
Złożony wniosek przez rząd Tuska i wypłata 5 mld euro nie są jednak ze sobą powiązane. O wypłatę zaliczki 5 mld euro wnioskował 31 sierpnia rząd Morawieckiego, gdy na czele Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej stał Grzegorz Puda.
Rząd Donalda Tuska faktycznie złożył wniosek w sprawie wypłaty środków na KPO. Dotyczy on jednak innej transzy. Zgodnie z komunikatem resortu funduszy i polityki regionalnej środki mają zostać przeznaczone m.in. na ułatwienia prawne dla firm, zwiększenie innowacyjności i cyfryzację przedsiębiorstw, ułatwienia dla studentów kierunków medycznych, efektywniejsze zarządzanie finansowania programu Maluch Plus, zwiększenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym oraz na wejście w życie ustawy o ekonomii społecznej.
W przypadku gdy Komisja Europejska rozpatrzy wniosek rządu Tuska pozytywnie, wypłata pierwszej transzy może nastąpić w kwietniu 2024 roku. W tym wypadku decyzja KE powinna być uzależniona od realizacji przez Polskę superkamieni milowych. Dotyczą one wzmocnienia niezależności polskiego systemu sądownictwa i wykorzystania unijnego systemu informatycznego Arachne, który pomaga wykrywać przestępstwa finansowe.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter